عملیات موفق "کربلای یک" پایانی بر استراتژی دفاع متحرک عراق+اینفوگرافیک

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، با تورق روزهای فراموش‌نشدنی در تاریخ ایران به دهم تیرماه سال 1365 می‌رسیم که انجام عملیات غرورآفرین کربلای 1 با نام «یا ابوالفضل‌العباس» در آن ثبت و ضبط است؛ عملیاتی که شب دهم تیر ماه سال 65 مهران را از لوث وجود دشمن بعثی آزاد کرد و حضرت امام(ره) در وصف این عملیات فرمود: "مهران را خدا آزاد کرد". 

 این عملیات غرور آفرین، در زمان وقوع شگفتی جهانیان را برانگیخت و خبرگزاری  فرانسه در گزارش خود نوشت: "ناظران در خلیج فارس عقیده دارند که اشغال مهران توسط قوای ایرانی، شکست‌پذیری رژیم عراق به‌ویژه راهبرد نظامی جدید آن موسوم به دفاع متحرک را به اثبات رساند."

حمله عراق به مهران

ارتش عراق، ساعت یک بامداد 27 اردیبهشت ماه 1365 در منطقه مهران دست به تهاجم زد و شهر و حومه آن و برخی از ارتفاعات منطقه را تصرف کرد. در این زمان واحدهای ارتشی، مرکب از 6 گردان پیاده و دو گردان زرهی، مسئولیت خطوط پدافندی را در این منطقه بر عهده داشت و نیروهای سپاه نیز پشتیبانی از این منطقه را به طور کامل بر عهده نگرفته بود.

اهداف عملیات

بازپس گیری شهر مهران و سلسله ارتفاعات قلاویزان و دستیابی به مرز و تأمین کل منطقه.

منطقه عملیات

این منطقه عملیاتی از جنوب به ارتفاعات قلاویزان، از شمال به ارتفاعات نمه کلان کوچک، از غرب به امتداد غربی ارتفاعات قلاویزان و پاسگاه مرزی بهران‌آباد و از شرق به جاده مهران – دهلران منتهی می‌شد.

پس از اشغال مهران، استحکامات و موانع متعددی توسط دشمن ایجاد شد. در محور شمالی (جاده ایلام – مهران و باغ کشاورزی) هفت ردیف مین همراه با کانال و بیش از پنج ردیف سیم خاردار رشته‌ای وجود داشت. در محور میانی (حد فاصل رودخانه گاوی و جاده دهلران – مهران) به لحاظ کوهستانی بودن منطقه، استحکامات نسبتاً ضعیف بود. در محور جنوبی (ارتفاعات قلاویزان) سنگرهای کمین و در بعضی شیارها، یک ردیف سیم خاردار و مین وجود داشت.

استعداد دشمن

منطقه مورد نظر برای عملیات، تحت مسئولیت «لشکر 17» زرهی از سپاه دوم عراق بود. حفظ پدافندی این لشکر از رودخانه «کنجاپنجم» به سمت میان کوه امتداد می‌یافت.

طرح عملیات

تلاش اصلی بر انجام عملیات از محور ارتفاعات قلاویزان و یال‌های آن تا رودخانه گاوی در نظر گرفته شد. بر همین اساس، عملیات در سه مرحله به ترتیب زیر طراحی شد:

مرحله اول: تأمین ارتفاعات قلاویزان ایران تا روستای امام زاده سید حسن.

مرحله دوم: تأمین ارتفاعات «جبل حمرین» تا «شیار مگ سوخته» و در امتداد آن، تأمین روستاهای بهین، بهروزان و هرمزآباد.

مرحله سوم: تصرف خاکریز عملیات والفجر 3، روستای فرخ‌آباد تا زیر ارتفاعات 223 قلاویزان و در نتیجه مهران در این مرحله تأمین شد.

شرح عملیات

مرحله اول عملیات در ساعت 22:30 روز 9 تیر ماه 1365 با رمز یا «با ابوالفضل العباس ادرکنی» آغاز شد و نیروهای خودی در اغلب محورها خطوط دشمن را شکسته و تا قبل از روشنایی صبح ضمن انهدام بیش از 10 گردان پیاده عراق، اهداف مرحله اول و قسمتی از مرحله دوم عملیات را به تصرف درآوردند.

عملیات موفق کربلای یک، پایانی بر استراتژی دفاع متحرک عراق و نقطه شروع امیدوارکننده‌ای برای نیروهای خودی جهت انجام عملیات محدود ایذایی بود. منفعل کردن سیاست تهاجمی عراق، هدف عمده‌ای بود که نیروها به خوبی توانستند به آن دست یابند.

نتایج عملیات

طی این عملیات، منطقه‌ای به وسعت 175 کیلومترمربع از خاک ایران و نیز عراق شامل شهر مهران و روستاهای اطراف آن، جاده دهلران – مهران – ایران، ارتفاعات حساس و سرکوب قلاویزان و حمرین و نیز دو پاسگاه مرزی آزاد شد. همچنین عقبه‌های دشمن از جمله شهرهای بدره و زرباطیه در دید و تیررس قوای خودی قرار گرفت.

در این عملیات، 1210 نفر از نیروهای دشمن اسیر شدند.

انتهای پیام/