گزارش| چند نکته درباره گفت‌وگوهای راهبردی عراق و آمریکا
گفت‌وگوهایی که میان و عراق و آمریکا از پنجشنبه شروع شده، جنبه‌های مختلفی را شامل می‌شود. در حوزه نظامی، طرف عراقی خواستار خروج قوای آمریکایی بر اساس جدول زمانبندی است اما خروج کامل یا باقی ماندن نیروها در عراق در مذاکرات آینده روشن خواهد شد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روز پنجشنبه اولین دور از گفت‌وگوهای راهبردی عراق و آمریکا به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد که نتیجه آن انتشار یک بیانیه از سوی طرفین بود.
در این خصوص چند نکته قابل ذکر است که به صورت اجمالی به آنها پرداخته می‌شود.
- شرکت کنندگان آمریکایی در نشست راهبردی که با محوریت پرونده‌های اقتصادی، نظامی-امنیتی، سیاسی و فرهنگی برگزار شد عبارت بودند از «دیوید هیل»، معاون امور سیاسی وزیر خارجه آمریکا، «جوی هود» معاون اول وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاورمیانه، «دیوید شینکر» معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاورمیانه، «فرانسیس فانون» معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور انرژی و «متیو تولر»،سفیر آمریکا در بغداد.
همچنین شرکت کنندگان عراقی نیز عبارت بودند «عبدالکریم هاشم»، دیپلمات با سابقه عراقی و عضویت «حارث حسن»، کارشناس سیاسی پژوهشگر ارشد در بنیاد کارنگی، «لقمان الفیلی»، سفیر سابق عراق در واشنگتن، «فرید یاسین»، سفیر فعلی عراق در واشنگتن و «حامد خلف».
- اگرچه گفته می‌شود که همه اعضای این هیئت از شیعیان بوده و کردها و اهل سنت در آن حضور ندارند اما نکته قابل توجه این است که این افراد کارشناسانی هستند که سابقه طولانی در مذاکرات سیاسی داشته و از لحاظ گرایشات تکنوکرات محسوب می‌شوند یعنی خود را متعلق به حزب و جناحی نمی دانند.
- پیامی که مصطفی الکاظمی تلاش کرده به طرف آمریکایی ارایه کند این است که نشان دهد فردی حزبی نبوده و در پارلمان نیز فراکسیون یا جناحی از او حمایت نمی‌کند و لذا تلاش دارد تا گفت‌وگوها در چارچوب منافع عراق پیش برود و نه جریان یا گروهی خاص.
- طرف آمریکایی بلافاصله پس از توافق دولت وقت عبدالمهدی با چین که یک قرارداد راهبردی بود به دنبال مذاکرات راهبردی و یک توافق بلند مدت با بغداد آمده است تا با تغییر دولت‌ها تغییری در وضعیت بوجود آمده حاصل نشود.
- تصمیم پارلمان عراق به اخراج نیروهای نظامی خارجی از این کشور پس از پایان ماموریتشان در مقابله با داعش که آمریکا در راس آنها قرار دارد از جمله محورهای این گفت‌وگو بوده که نحوه حضور یا خروج آنها را مورد بررسی قرار داده است. هر چند به صورت کلی به این موضوع پرداخته شده و جزئیات این محور در آینده بیشتر مورد بحث قرار خواهد گرفت.
-این آمریکایی‌ها بودند که پیشنهاد برگزاری گفت‌وگوهای راهبردی را مطرح کردند و همین موضوع این گمان را تقویت می‌کند که آمریکا به دنبال راهی برای دور زدن مصوبه پارلمان عراق مبنی بر اخراج نظامیان بیگانه از خاک عراق است.
- گفت‌وگوهای انجام گرفته بر مبنای توافق انجام شده در سال 2008 است که در دوره مالکی انجام گرفته بود. در توافقنامه سال 2008 بندهای مربوط به همکاری در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و نظامی ذکر شده که طرف آمریکایی در حال حاضر نیز بدنبال گفت‌وگو در آن چارچوب است.
- در حوزه نظامی، طرف عراقی خواستار خروج نیروهای نظامی آمریکایی بر اساس جدول زمانبندی شده است. البته اینکه به طور کامل باشد یا بخشی از این نیروهای در عراق باقی بمانند در گفت‌وگوهای آینده روشن‌تر خواهد شد.
- تداوم کمک‌های نظامی از قبیل فروش تجهیزات، لجستیک و نیز آموزش نیروهای نظامی و امنیتی عراق در گفت‌وگوها مطرح شده است.
- تعهد واشنگتن برای کاهش تعداد نیروهای خود در عراق در ماه‌های آتی و مذاکره با عراق برای تعیین تکلیف بقیه نیروهای مانده در عراق و تاکید آمریکا بر اینکه قصد برپایی پایگاه دائمی یا حضور نظامی دائمی در عراق ندارد از محورهای تاکید شده در بیانیه مشترک پایانی طرفین بود.
- به گفته یکی از شرکت کنندگان در نشست، طرف آمریکایی انعطاف بسیاری نشان داد و به روشنی خواستار موفقیت مذاکرات بود و از آغاز موضعی روشن درباره کاهش نیروهایش در عراق داشت.
- در حوزه اقتصادی، طرف آمریکایی بدنبال بدست گرفتن بازسازی کلیه زیرساخت‌های اقتصادی و تجاری عراق است. بطوریکه در حوزه‌های صنعت، گمرک، کشاورزی و انرژی، شرکت‌های آمریکایی به عراق آمده و بازسازی یا نوسازی نرم افزاری و سخت افزاری این حوزه‌ها را بر عهده بگیرند.
- کمک اقتصادی به عراق برای گذر از پیامدهای بحران کرونا نیز در این مذاکرات مطرح شده که برخی کارشناسان مبلغ 700 میلیون دلار را مطرح کرده‌اند
- در حوزه فرهنگی، طرف آمریکایی بدنبال تبادلات فرهنگی در حوزه‌های دانشگاهی است بطوریکه مبادله دانشجو (در واقع اعزام دانشجوی عراقی به آمریکا) مدنظر و پیشنهاد هیئت آمریکایی بوده که جزئیات آن در نشست‌های آینده مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
- طرف آمریکایی تاکید بر این دارد که گفتگوها غیر رسمی است و نیازی به تصویب پارلمان ندارد. به نظر می رسد گنجاندن این موضوع در گفتگوها برای دور زدن بخشی از نمایندگان پارلمان است که خواستار اخراج نیروهای آمریکایی و نیز نظارت بر توافقات این گفتگوها هستند.
- در پایان گفت‌وگوها بیانیه‌ای صادر شد که با اشاره به تمایل طرفین به همکاری در حوزه‌های مختلف برتداوم این مذاکرات تاکید شده و آمده است: هر 2 دولت به دنبال گفت‌وگوهای عمیق در رابطه با مسائل پیش گفته در جلسه کمیته هماهنگی عالی برای گفت‌وگوی راهبردی در واشنگتن هستند که قرار است در (15 ام) ماه ژوئیه برگزار شود.
در کنار این تحولات دو نکته دیگر در جریان پیش و پس از گفت‌وگوها مورد توجه است. اندکی پیش از برگزاری نشست راهبردی طرفین، هاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات ترکیه به عراق سفر کرده بود که می‌توان این سفر را به مذاکرات مرتبط دانست. بطوریکه نشریه العرب به نقل از منابعی نوشته است، سفر فیدان به بغداد با هدف اطلاع از فضای سیاسی داخلی عراق در ارتباط با گفت‌وگوهای راهبردی با آمریکا بوده است.
در عین حال، «حارث حسن»، مشاور امور بین الملل نخست وزیر عراق و عضو هیئت عراقی با اشاره به تداوم این گفت‌وگوها، اظهار داشته است که اگر اوضاع کرونا به حالت عادی بازگردد احتمال دارد که هیئتی عراقی به ریاست نخست وزیر یا وزیر خارجه برای ادامه مذاکرات در سطحی بالاتر به آمریکا سفر کند.
گزارش از علی حیدری
انتهای پیام/
