سامانه آبرسانی اصفهان پاسخگوی ۵ میلیون نفر نیست/ نجات نصف جهان از کم آبی با اتمام طرح دوم آبرسانی

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، مهمترین نگرانی مردم و دولت‌ها از گذشته تاکنون مسئله آب و نیاز به ذخیره آن بوده که از نقطه نظر کمی و کیفی بستر توسعه همه جانبه است، بنابراین از دیرباز احداث سد، تونل و دیگر پروژه‌های حفظ منابع آبی به عنوان راه حل مناسب برای تأمین آب به منظور مصارف کشاورزی، شرب و صنعت، کنترل سیلاب، تولید انرژی برق‌آبی، کنترل کیفی و... شناخته شده است.

پیشینیه حفر تونل در حوزه زاینده‌رود حدودا به 50 سال گذشته می‌رسد که مربوط به سال 1333 و حفر تونل اول کوهرنگ است و به دنبال آن تونل‌های دوم و سوم کوهرنگ، تونل چشمه لنگان و تونل‌های انتقال آب شرب که همگی به روش سنتی حفاری باز به دید امروز انجام گرفته است.

کم‌آبی شدید در اصفهان و اعلام وزارت نیرو مبنی بر وضعیت قرمز آب اصفهان و نشت مواد نفتی در سال 87 در رودخانه زاینده‌رود، ورود مواد سوختی در مرداد سال 93 در منطقه بالادست به زاینده‌رود، ضرورت رعایت نکات بهداشتی، آسیب‌پذیری سیستم آبرسانی فعلی و آلاینده‌های مسیر زاینده‌رود از دریاچه سد تا بند انحرافی انتقال آب به شهر اصفهان، ضرورت و اهمیت اجرای طرح انتقال آب تونل گلاب دو را بیش از پیش مورد تاکید قرار داد.

در سال‌های نه چندان دور موضوع ضرورت تأمین آب شرب برای رفع کمبودها در شبکه آبرسانی اصفهان بزرگ توسط شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور مورد بررسی دقیق فنی و کارشناسی قرار گرفت و این واقعیت که شبکه آبرسانی موجود در نصف جهان قادر به تأمین نیازهای افزایش یافته در 14 شهرستان زیر پوشش نیست و شبکه موجود با کمبود آب مواجه است به تصویب رسید و سامانه دوم آبرسانی اصفهان بزرگ به طول 17 کیلومتر در سفر استانی هیئت وزیران دولت در سال 88 مصوب شد و در ردیف طرح‌های عمرانی استانی گنجانده شد.

«تونل گلاب دو»، به عنوان طرح پدافند غیرعامل دارای مجوز وزارت نیرو است، این طرح برای تأمین آب شرب اصفهان بزرگ در دو مرحله ساخته می‌شود. مرحله نخست، ساخت تونل گلاب و مرحله دوم احداث لوله‌هایی است که از انتهای تونل، آب را به سمت مخازن هدایت و از آنجا وارد شبکه آبرسانی اصفهان بزرگ می‌کند.

با توجه به اهمیت طرح سامانه دوم آبرسانی در 16 مرداد 93 علیرضا صالح معاون مجلس، حقوقی و استان‌های معاونت راهبردی رئیس‌جمهور با حضور در اصفهان، تونل گلاب 2 را یک طرح داخل حوزه‌ای، داخل استانی و پدافند غیرعامل معرفی کرد و با بیان اینکه طرح تونل گلاب 2 کاملا قانونی است و مطالعات اجرای آن براساس ماده 62 قانون انجام شده است،‌ در آن زمان اظهار امیدواری کرد به زودی این طرح نیز آغاز و به بهره‌برداری برسد.

به گفته صالح، را‌ه‌اندازی این تونل از 6 سال گذشته و از زمانی که بر اثر برخورد یک دستگاه بولدوزر با لوله نفت در محور رودخانه منجر به آلوده شدن آب رودخانه اصفهان به نفت شد در دستور کار قرار گرفت که بر اثر این اتفاق به مدت 2 هفته آب تمام شهرها و روستاهایی که از رودخانه زاینده‌رود مشروب می‌شدند قطع شد، بر این اساس تونل گلاب 2 در دستور کار قرار گرفت تا در صورت هرگونه مشکل بتوان آب بیش از 5 میلیون نفر اصفهانی را تامین کرد.

 رئیس جمهوری در 15 بهمن سال 93 در سخنرانی خود در میدان امام (ره) اصفهان، گفت: راجع به آب اصفهان که مهمترین مسئله اصفهان است، می‌دانید در دولت یازدهم جلسات متعدد شورای عالی آب تشکیل شد و در این شورا مدیریت یکپارچه حوضه آبریزها در سراسر کشور به تصویب رسید.

حسن روحانی حتی با اشاره به "تونل گلاب دو" بیان کرد: سامانه دوم آب شرب اصفهان در دست اجراست و دولت با تمام توان آن را دنبال می‌کند تا آب شرب 5 میلیون نفر در این استان قابل اطمینان و اعتماد باشد. با تلاش وزارت نیرو تا پایان سال 94 سامانه‌های آبرسانی 4 شهرستان این استان به اتمام می‌رسد.

بنابراین وعده‌هایی که در میدان امام (ره) اصفهان در قبال دست نوشته‌های کشاورزان تکرار شد و رئیس جمهور در جمع مردم اصفهان پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال 96 نیز اینگونه گفت: «سامانه دوم آب اصفهان در دست اجراست و دولت با تمام توان، آن را دنبال خواهد کرد تا آب شرب 5 میلیون نفر در استان قابل اعتماد باشد. همه شعارهای شما که در اینجا من می‌بینم و آنچه گفتید راجع به زاینده‌رود که حق مسلم شماست، حتما حق مسلم همه ماست. کاری خواهیم کرد با همت شما و با وحدت و یکپارچگی زاینده‌رود زنده شود.»

اما ادامه قصه تکراری وعده و وعیدهای دولتمردان و مسئولان به همین سخنان ختم نشد و عدم پیش‌بینی ردیف اعتبار عملیات سامانه دوم طرح آبرسانی استان اصفهان در ردیف بودجه 98 و اینکه نمایندگان استان اصفهان در دو سال گذشته با مسئولان دولتی اعم از معاون اول رئیس جمهور، وزرای نیرو و جهاد، معاونان و سخنگوی قوه قضاییه و حتی دبیر شورای نگهبان جلسات متعددی پیرامون مشکل آب اصفهان داشته‌اند و حتی درخواست ملاقات نیز برای شخص رئیس جمهور دادند تا این مشکل را مستقیماً با خودشان مطرح کنند؛ متأسفانه این اجازه از سوی رئیس دفتر رئیس جمهور رد و اجازه ملاقات داده نشد تا اینکه با سرریز شدن صبر نماینده‌های مردم، نامه استعفای 18 نماینده این استان چهارشنبه 14 آذر ماه 97 تقدیم هیئت رئیسه قوه مقننه شد.

در پی استعفای نمایندگان اصفهان در مجلس دهم، نماینده کاشان، آران و بیدگل، عدم پیش بینی ردیف اعتبار عملیات سامانه دوم طرح آبرسانی استان اصفهان را یکی از علت استعفای دسته جمعی نمایندگان این استان اعلام کرد و گفت: باید در ردیف بودجه 98 تجدیدنظر شود و برای این سامانه در سال آینده ردیف اعتبار دیده شود.

بنابراین حدود دو هفته از استعفای دسته جمعی نمایندگان استان اصفهان از مجلس شورای اسلامی به ‌دلیل حذف ردیف‌های بودجه پیرامون تأمین آب استان اصفهان گذشت و به‌گفته نمایندگان استان در این مدت تماس‌های بسیاری از سوی رئیس مجلس و استاندار مبنی بر پس گرفتن این استعفا صورت گرفت؛ اما نمایندگان متحد و یکصدا پای استعفای خود تا احقاق حقوق مردم اصفهان ایستاده‌اند.

به گفته نمایندگان، بعد از استعفا و عدم حضور در صحن مجلس یکسری جلساتی با لاریجانی رئیس مجلس، نوبخت و اردکانیان وزیر نیرو صورت گرفت و نوبخت معاون رئیس جمهور در جلسه درباره سامانه دوم تضمین خرید آب را به صورت قطعی تأکید کرد که سازمان آن را انجام خواهد داد و در مورد تونل گلاب دستور به پرداخت دیون تا آخر سال داد و همچنین از بهره‌برداری آن تا دهه فجر خبر داد.

بنابراین در این مدت پافشاری نمایندگان استان اصفهان بر حل مشکلات آب، ساماندهی طرح دوم آبرسانی اصفهان نتایج مطلوبی داشت به‌طوری که براساس گفته نمایندگان در بودجه سال 99 هم ردیف بودجه‌ 10 میلیارد تومانی برای فعال شدن مجدد طرح‌های آبرسانی به استان اصفهان در نظر گرفته شده؛ هر چند میزان این بودجه در مقایسه با عظمت این پروژه اندک محسوب می‌شود اما همین نشان دهنده توجه دولت به مشکلات کم‌آبی استان است. ضمن اینکه در مفاد این طرح اجازه مشارکت با بخش خصوصی به مدیران استانی داده شده است.

مشارکت بخش خصوصی در اجرای سامانه دوم آبرسانی آب شرب اصفهان

براساس این گزارش نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی در آخرین نشست خبری در روزهای پایانی مجلس دهم گفت: دولت قرارداد سامانه دوم آبرسانی آب شرب اصفهان را تضمین می‌کند و قرار بر این شد این طرح علاوه بر تعیین ردیف بودجه در سال 99 با مشارکت بخش خصوصی هم تامین شود.

حمیدرضا فولادگر با بیان اینکه مهمترین مشکل شهرستان اصفهان، وضعیت آب و کشاورزی این منطقه است، اظهار داشت: در سال‌های اخیر اقدامات بسیاری از سوی نمایندگان استان اصفهان برای حل بحران آب رقم خورد و بیشترین تمرکز نمایندگان بر این مسئله بود.

وی بیان کرد: نتایج این اقدامات، احداث ستاد احیا و ساماندهی زاینده‌رود و کارون زیر نظر معاون اول رئیس جمهور بود.

نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی افزود: از دیگر نتایج پافشاری نمایندگان استان بر حل مشکلات آب، ساماندهی طرح دوم آبرسانی اصفهان بود که در بودجه سال 99 هم ردیف بودجه‌ 10 میلیارد تومانی برای آن در نظر گرفته شده است؛ هر چند میزان این بودجه در مقایسه با عظمت این پروژه اندک است اما همین نشان دهنده توجه دولت به مشکلات کم آبی استان است ضمن اینکه در مفاد این طرح اجازه مشارکت با بخش خصوصی به مدیران استانی داده شده است.

وی تصریح کرد: برای بررسی این طرح از وضعیت سد سازی تونل سوم کوهرنگ نیز بازدید کردیم که برای مدت زیادی متوقف مانده بود اما اکنون فعالیت خود را از سر گرفته است.

فولادگر خاطرنشان کرد: البته گاهی در طول اجرای طرح مشکلات و شکایات محلی هم پیش می‌آید که دولت باید مطالبات و خسارات آنها را پرداخت کند.

وی گفت: شرایط فعلی آبی کشور ایجاب می‌کند تا ما در چنین وضعیتی در ارتباط با این موضوعات پیگیری بیشتری داشته باشیم زیرا زمینه اجتماعی هم برای این مسائل فراهم است، بحث ما این است که همه باید از بالادست و پایین دست با عدالت از آب بهره‌برداری کرده و حقابه‌ها را رعایت کنند.

نماینده سابق مردم اصفهان در مجلس اظهار داشت: کسی راضی نیست در شرایط خشکسالی حقابه‌ها و یا آب آشامیدنی منتقل شود اما در وضعیت فعلی که آب آزادسازی شده و میلیاردها مترمکعب آب هدر رفته است، اگر این شرایط انتقال آب فراهم شده و از هدر رفت بخشی از آن جلوگیری می‌شد، خوب بود.

وی با بیان اینکه طرح دوم آبرسانی حقابه دیگر استان‌ها را ضایع نمی‌کند، افزود: در طرح دوم آبرسانی قرار نیست آب جدیدی از سرچشمه اضافه شود یا از بخش‌ها و استان‌های دیگر آب گرفته شود، بلکه این طرح بخشی از حقابه استان اصفهان را تأمین می‌کند که پیشتر هم پیش‌بینی شده بود.

پیگیری جدی تکمیل سامانه دوم آبرسانی اصفهان

منتخب مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی گفت: برای تامین آب آشامیدنی استان اصفهان باید سامانه دوم آب پیگیری جدی شود.

حجت‌الاسلام سید ناصر موسوی لارگانی راه‌اندازی سامانه دوم آبرسانی اصفهان و شهرستان‌های استان مورد تاکید نمایندگان است، اظهار داشت: بیشتر استان‌های کشور دارای 2 یا 3 سامانه آبرسانی هستند و در صورت بروز مشکل برای هریک از آنها، اختلالی در شبکه آبرسانی آنها ایجاد نمی‌شود اما اصفهان با 5 میلیون نفر جمعیت تنها یک سامانه آبرسانی دارد و با بروز کوچکترین مشکل، شبکه آبرسانی آن مختل می‌شود.

وی معضل کم آبی مهم‌ترین مشکلی است که استان اصفهان را به طور جدی تهدید می‌کند، افزود: اضافه برداشت‌ها مشکلات متعددی را برای زاینده‌رود به وجود آورده است، برخی از افرادی که مجوز برداشت دارند مثلاً اگر بنا باشد یک مترمکعب آب برداشت کنند بیشتر از سهمی که به آن‌ها تعلق گرفته و مجوز دارند برداشت می‌کنند.

منتخب مردم فلاورجان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به مصوبه شورای عالی آب، بیان کرد: یکی از بندهای مصوبه این است که آب زاینده‌رود مدیریت شود و برای افرادی که مجوز برداشت دارند و کسانی که مجوز ندارند کنتور گذاشته شود همچنین مجوز پُر کردن چاه‌های غیرمجاز را صادر کردند.

وی گفت: یکی از مشکلات بزرگ استان اصفهان بحث کم‌آبی و خشکسالی است و اگرچه در سال‌های گذشته فعالیت‌هایی برای کم آبی شده اما این فعالیت‌ها چشمگیر نبوده و می‌توان گفت آن فعالیتی که دولت‌ها باید در این امر داشته باشند را نداشتند.

موسوی لارگانی اضافه کرد: به نظرم بحث خشکسالی در استان اصفهان موضوعی منطقه‌ای و استانی نبوده و حتی می‌توان گفت که بحث کشوری هم نیست بلکه معضلی بین‌المللی به شمار می‌رود، دلیل این مدعا این است که هرچه از مسئولان کشورهای هم‌جوار و اروپایی و مهمان‌هایی که وارد کشور می‌شوند، یکی از جاهایی که به طور حتم  دوست دارند از آن بازدید کنند، استان اصفهان و به ویژه کلان شهر اصفهان بوده، بنابراین می‌طلبد مسئولان توجه ویژه‌ای به استان اصفهان و زاینده‌رود داشته و با دید منطقه‌ای به آن نگاه نکنند.

به گزارش تسنیم، به گفته مسئولان استانی تا زمان اجرای طرح تونل گلاب 2، اصفهان هر سال تابستان با مشکل و بحران آب مواجه خواهد شد زیرا سامانه فعلی آب شرب اصفهان در حال حاضر قادر به انتقال حداکثر 10 مترمکعب بر ثانیه آب است و نیاز آب اصفهان 13 مترمکعب بر ثانیه برآورد شده و میزان کمبود آب شرب در شرایط کنونی به میزان سه مترمکعب در ثانیه است که براساس طرح افق آب شرب مردم اصفهان تا سال 1420 باید به 20.53 مترمکعب بر ثانیه برسد که سامانه گلاب 2 می‌تواند در این زمینه موثر باشد.

به رغم اینکه تمام مسئولان استان اصفهان به دنبال رفع مشکلات زاینده‌رود هستند دولتمردان هم می‌توانند در این خصوص همکاری‌های لازم را انجام دهند چرا که به اتمام رساندن سامانه دوم آبرسانی و پایان چشم انتظاری اصفهانی‌ها همت مسئولان کشوری را برای تحقق وعده‌های آنها طی برگزاری جلسات و حضور در بین مردم نصف جهان نیز می‌طلبد.

انتهای پیام/171/ ت