فضای مجازی رقیب کانال‌های خارجی تلویزیون یا مکمل آن؟
با مطرح شدن شبکه‌های اجتماعی بسیاری این تصور را مطرح کردند که دوران شبکه‌های تلویزیونی پرهزینه به سر آمده اما این تصور تا چه حد صحیح است؟ آیا در عرصه بین‌المللی شبکه‌های برون مرزی قدرت اثرگذاری بیشتری دارند یا فضای مجازی؟
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، شبکه‌های تلویزیونی توانسته‌اند به عنوان رسانه‌ای محوری و هدایت‌کننده اصلی محتوا حتی در فضای مجازی جای خود را تثبیت کنند زیرا از طریق شبکه‌های مجازی می‌توانند مشکلات انتشار امواج را که شرکت‌های ماهواره‌ای یا کابلی برای کسب سود بیشتر ایجاد می‌کند به سرعت دور بزنند. تلویزیون‌ها به ویژه در بخش برون‌مرزی از این فناوری برای توزیع محتوای تولید شده خود استفاده می‌کنند.
بنابراین نه تنها شاهد افول جایگاه شبکه‌های تلویزیونی و رنگ باختن آنها در مقابل فضای مجازی نیستیم بلکه همواره نقش این رسانه دیداری و قدرت تأثیرگذاری آن بر فضای فکری جوامع بشری بیشتر هم می‌شود. همچنین در بخش توزیع محتوای فرهنگی و سیاسی تلویزیون، شبکه‌های اجتماعی می‌توانند راهگشا باشند اما هرگز نمی‌توانند به عنوان رقیبی برای صفحه تلویزیون مطرح شوند به ویژه در بخش برون‌مرزی و فعالیت برای مردم کشورهای دیگر.
اقناع ملت‌های دیگر، کمک به دیپلماسی اقتصادی، انتقال فرهنگی و زبان گویای شرایط داخل کشور برای آگاهی دادن به مردم کشورهای دیگر همه و همه کارویژه‌های یک تلویزیون برون‌مرزی است که تاکنون هیچ فناوری و رسانه‌ای نتوانسته از جایگاه آن بکاهد.
در دو کارکرد همچنان پیشتاز
دولت‌ها در چند دهه اخیر از تلویزیون‌های برون‌مرزی به عنوان ابزار دیپلماسی عمومی در راستای راهبردهای خود استفاده کرده‌اند. این ابزار دارای دو کارکرد عمومی بوده که هنوز هم‌رقیبی برای آن مطرح نشده است؛ اول کارکرد هدایت اخبار و برنامه‌های سیاسی و دوم کارکرد سرگرمی و تأثیرگذاری فرهنگی است. وجه اشتراک هر دو مورد نیز قابلیت این رسانه برای مدیریت ادراک ملت‌های دیگر است.
شاید اخبار بسیار کوتاه و ناقص اما جنجالی و مهم را بتوان در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشت اما مبدأ تولید بیشتر اخبار به ویژه تهیه تصاویر خبری همانا شبکه‌های خبری‌اند.
در بخش سرگرمی به ویژه در تولید و نمایش انواع سریال‌ها همچنان این تلویزیون است که نقشی برتر را در اختیار دارد. بلکه فضای مجازی تنها می‌تواند به بازنشر آثار تولید شده در استودیوهای تلویزیونی اقدام کند. به بیان بهتر رسانه‌های اجتماعی و کانال‌های پیام‌رسانی مبتنی بر اینترنت می‌توانند ظرفی جدید برای انتقال سریع پیام‌های تلویزیون باشند اما خود به عنوان یک تولید‌کننده کامل محتوای بصری مطرح نیستند.
شاید برخی از هزینه‌های سربار مانند تماس تصویری توسط فناوری‌های جدید کاهش یابد اما همچنان در شبکه‌های تلویزیونی به ویژه در ابعاد برون‌مرزی مورد توجه مردم‌اند و سایت و شبکه‌های اجتماعی تنها بازنمایی بخشی از محتوای آن تلویزیون‌ها را برعهده گرفته‌اند.
برخلاف فضای مجازی که چندان درآمدزا نیست شبکه‌های برون‌مرزی می‌توانند با معرفی توانایی‌های کشورمان به ملت‌های دیگر برای صادرات مفید باشند در عین حال با استفاده از فضای مجازی می‌توان نظرات مردم را به صفحه تلویزیون آورد و این رسانه را از حالت یک بعدی رهانید.
خوشبختانه ایران با تأسیس شبکه‌های پرس‌تی‌وی، الکوثر، العالم، سحر و هیسپان‌تی‌وی که در هر دو محور شامل سرگرمی و سریال و یا خبر و سیاست به هشت زبان خارجی فعالیت می‌کنند گام بزرگی در مسیر حضور ایران در عرصه کشورهای مطرح جهانی برداشته است هرچند در بخش توزیع محتوا با محدودیت‌های رقبا مواجه می‌شود.
وضعیت تلویزیون برون‌مرزی؟
کافی است به کشورهای دیگر نگاه کنیم تا با آگاهی از توجهی که دیگر کشورها به شبکه‌های برون‌مرزی دارند به جایگاه مهم فعالیت این رسانه پی ببریم.
در اصل هرچه می‌گذرد بر تعداد شبکه‌های برون‌مرزی کشورهای که حرفی برای طرح در جهان دارند افزوده می‌شود و دولت‌هایی که قبلاً هیچ حضور تصویری در این عرصه نداشته‌اند با جدیت وارد میدان شده‌اند.
با وجودی که نمایش سریال‌های ترکیه در شبکه‌های برون مرزی این کشور به ویژه دوبله شدن به زبان‌های دیگر اثبات کرد تلویزیون‌های برون‌مرزی تا چه اندازه می‌توانند در انتقال فرهنگ و نیز جذب سرمایه‌گذاری خارجی مفید باشند در عین حال تلویزیون‌های آن کشور ابزار تبلیغی برای اقتصاد آن دولت‌اند.
در بخش سیاسی و خبررسانی نیز تلویزیون برون‌مرزی روسیه و شبکه‌های غربی در سال‌های اخیر برای تأثیرگذاری بر مردم کشورهای دیگر حتی مناطقی که کمترین قرابت فرهنگی را با کشور مبدأ ندارند رقابت تنگاتنگی را تجربه می‌کنند. برای مثال این کشورها بخش عربی شبکه‌های برون‌مرزی خود را در منطقه غرب آسیا به شدت تقویت کرده‌اند.
مثال دیگر نیز فعالیت گسترده تلویزیون‌های غربی در ونزوئلاست تا بتوانند خواسته‌های خود را بر مردم آن کشور تحمیل کنند. همه این موارد در حالی است که شبکه‌های اجتماعی هم در همه این کشورها فعالیت دارند اما نه در بخش خبر و سیاسی و نه در بخش سرگرمی و سریال فضای مجازی نه تنها جایگزین تلویزیون نیست بلکه تنها می‌تواند به عنوان مکملی مطرح باشد.
در نتیجه بر اهمیت تلویزیون خاصه در بخش برون‌مرزی روزانه افزوده می‌شود و چه خوب است ما بتوانیم از این فرصت (فعالیت پرس‌تی‌وی، العالم و ....) برای حل مشکلات کشور به ویژه در بخش صادرات استفاده کنیم.
انتهای پیام/
