تنش در روابط امارات و مغرب از کجا آغاز شد؟/ جزئیات جنگ رسانهای ابوظبی علیه رباط
در دوره اخیر مناسبات میان امارات و مغرب دچار یک تنش بیصدا اما عمیق شده که پس از آن منابع از اقدامات چندمرحلهای امارات برای نفوذ به رسانههای مغرب خبر میدهند.
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه خبری الخلیج الجدید بیش از یک سال گذشته تا کنون یک بحران بیصدا میان مغرب و امارات در جریان است که در مارس گذشته با اقدام امارات مبنی بر خارج کردن سفیر و کنسول خود از ابوظبی و دبی که بعد از امتناع امارات از تعیین سفیر خود در پایتخت مغرب اتفاق افتاد٬ شکل گرفته است.
از ابتدای آغاز بحران خلیج فارس در ٰژوئن 2017 که عربستان و امارات و بحرین و مصر با محاصره قطر٬ روابط خود را با این کشور قطع کردند٬ مناسبات میان امارات و مغرب دچار تنشهای بیسابقهای شد که البته سیگنال این تنشها به روابط «رباط» (پایتخت مغرب) با ریاض نیز رسید و این امر در مخالف عربستان با میزبانی مغرب در جام جهانی 2026 کاملا مشخص بود.
این حالت رکود و انجماد در روابط میان امارات و عربستان بعد از این که شایعه شد «محمد ششم» پادشاه مغرب پس از جنایت ترور جمال خاشقجی روزنامهنگار منتقد سعودی (به دست مقامات عربستان)٬ از پذیرش «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان امتناع کرده است به اوج خود رسید.
این تنش در مناسبات میان رباط و ابوظبی و ریاض همچنین با مواضع متناقض طرفین درباره لیبی نیز مربوط است؛ چرا که مغرب یک دیدگاه مشکوک نسبت به «خلیفه حفتر» که از سال گذشته علیه دولت وفاق ملی لیبی شورش کرده داشته و حفتر را نماینده امارات و در بهترین حالت وی را جزئی از ائتلاف مصری-اماراتی-سعودی میداند که از مدتها قبل به دنبال نفوذ در مغرب عربی هستند.
رباط معتقد است که وابستگی حفتر به امارات سبب لغو توافق «صخیرات» (این توافق در آذر ماه 1394 به منظور پایان دادن به دودستگی، خونریزی و تنشی که لیبی پس از سرنگونی حکومت معمر قذافی در سال 2011 شاهد آن بوده در شهر صخیرات مغرب امضا شده بود) شده و زمینههای نقض و لغو این توافق قبل از اینکه خلیفه حفتر در پیامی تلویزیونی اعلام کند که فرماندهی کل نیروهای مسلح اداره کشور را به نیابت از ملت برعهده میگیرد و توافق صخیرات مغرب را لغو میکند٬از آوریل 2019 که حفتر تصمیم یک حمله نظامی به «طرابلس» پایخت لیبی را گرفت فراهم شد.
در مقابل امارات به دلیل بیطرف بودن مغرب در زمینه محاصره قطر٬ یک موضع خشمگینانه به آن گرفته و همین امر سبب شده تا از تعیین یک سفیر مشخص برای یک سال کامل در مغرب امتناع ورزد که به دنبال آن رباط نیز سفیر و کنسول خود را از امارات خارج کرد.
به نظر میرسد که آثار این تنشهای میان رباط و ابوظبی به عرصه رسانهها نیز کشیده شده؛ زیرا امارات یک سرمایهگذاری عمیق برای جاسوسی از رسانههای مغرب و تجاوز به آن ترتیب داده است.
ابوظبی در ابتدای این طرح٬ از طریق رسانههای خود با تمسخر مغرب و حمله به مسائل داخلی و ملی آن از جمله مسئله «صحرا» اقدام به عملی کردن برنامه حمله رسانهای خود علیه این کشور کرد.
در همین راستا شبکه «العربیه» (شبکه سعودی که از دبی پخش میشود) نقشه مغرب را بدون صحراء نشان داد که همین امر سبب شد تا رباط سفیر خود در ریاض را فرابخواند.
اما امور به همینجا ختم نشد و تجاوز رسانهای امارات و عربستان علیه مغرب تا پوشش شیوع ویروش کرونا نیز کشیده شد؛ جایی که شبکه العربیه مدعی شد ویروس کرونا جان صدها تن از اهالی مغرب را گرفته٬ درحالی که به گزارش وزارت بهداشت مغرب تا کنون آمار مرگ و میر در این کشور بر اثر کرونا تنها 173 تن بوده است.
اما بخش دوم استراتژی حمله رسانهای امارات علیه مغرب٬ در فعالیتهای فراوان ابوظبی در بخش راهاندازی و یا خرید رسانههای موثر در جامعه مغرب است که در این میان نام « سلطان الجابر» وزیر کشور امارات٬ در این پرونده دیده میشود.
از سال 2017 امارات در آمادهسازی برای چشمانداز رسانهای جدید خود از خلال بازسازی ساختار موسسه رسانه ابوظبی٬ اقدام به خریداری سهام عمده برخی سایتهای عربی و مغربی و یا خرید کامل آنها کرده که سلطان الجابر و سکوهای وابسته به آن ناظر بر این پروژه هستند.
به گزارش تارنمای مغرب انتلیجنس٬ سایت «هسپریس» مغرب (اولین روزنامه اینترنتی این کشور) که قبلا در چنگ ابوظبی افتاده٬ اخیرا تحت دامنه "a.e" در اینترنت به ثبت رسیده که دامنه ملی امارات است.
این سایت نزدیک به اطلاعات فرانسه گزارش داد که سایت هسپریس در حال حاضر تحت مقررات امارات فعالیت میکند نه مغرب.
پیش از این نشریه «فوربس» خاورمیانه٬ «هسپریس» را به عنوان اولین سایت خبری در مغرب عربی انتخاب کرده و آن را در رتبه سوم قویترین سایتهای خبری قرار داده بود.
در همین زمینه امارات در حال راهاندازی یک شبکه تلویزیونی با هزینه خودش برای مخاطبان مغربی است که این کار بدون هماهنگی با رباط صورت گرفته است.
سومین ستون پروژه امارات برای نفوذ به رسانههای مغرب٬ شبکههای اجتماعی است که ابوظبی با هزینه خود مجموعهای از حسابهای واقعی و جعلی را در شبکههای اجتماعی ایجاد کرده که به عنوان «مگسهای الکترونیکی» شناخته میشوند.
نخستین نشانه های شکلگیری این مگسهای الکترونیکی به مارس 2015 برمیگردد؛جایی که امارات گردهمایی "پیشگامان رسانه های اجتماعی عربی" را با حضور 1500 نفر از فعالان تأثیرگذار در حوزه رسانه های جایگزین ترتیب داد و جایی که توسط شیخ "محمد بن رشید آل مکتوم" حاکم دبی با هدف جذب بیشتر فعالان و نویسندگان سایتهای مغرب در آن حضور داشت.
پیش از این حزب عدالت و توسعه مغرب٬ حملات مگسهای الکترونیکی ضد این کشور در سایه بحران کرونا را محکوم و از تلاش امارات برای تخریب چهره دولت مغرب در مقابله با این ویروس انتقاد کرده بود.
همچنین حسابها و سایتهای وابسته به دولت امارات حملات گستردهای علیه «سعدالدین العثمانی» نخست وزیر مغرب ترتیب داده و شایعاتی مبنی بر وجود قحطی دراین کشور که منجر به یک اعتصاب عمومی خواهد شد منتشر و پادشاه مغرب را به فساد متهم کرده بودند.
طبق اطلاعات منابع سایت «روزنامه مغرب» مگسهای الکترونیکی امارات که مغرب را مورد هدف قرار گرفتهاند توسط شرکتهای مصری وابسته به ابوظبی اداره میشوند که مامور تولید محتوا ضد شخصیتها و کشورها و دولت های مورد نظر امارات هستند.
در همین زمینه مرکز مطالعات استراتژیک و تحلیل امنیتی اطلس در 13 ژوئن 2019 طی انتشار گزارشی اعلام کرد که تامین بودجه مالی جنگ رسانهای مطبوعات راست اسپانیا ضد مغرب بر عهده امارات است.
در این زمینه روزنامه مغربی «شامه دارشول» در 23 آوریل جاری گزارش داد که همه تلاشهای امارات و هزینههای آن برای جذب افکار عمومی مغرب شکست خورده و نتیجه آن افزایش انزجار مردم این کشور از ابوظبی و همبستگی بیشتر آن با کشور خودشان است.
انتهای پیام/