گزارش| تخریب منازل روستای «تیس» چگونه رقم خورد/ بررسی سیلی که میتوانست فاجعهبارتر باشد
دو سال از آخرین سیلی که در روستای تیس جاری شد میگذرد و حالا دوباره برگ تاریخ طوری رقم خورد که باز هم سیل گریبانگیر مردم این روستای ۱۲ هزار نفری شود؛ اما واقعاً چه کسانی در این فاجعهها مقصرند و آیا نمیشد واحدهای مسکونی را در مسیر سیل نساخت؟
به گزارش خبرگزاری تسنیم از چابهار، تخریب تعدادی از منازل روستای «تیس» واقع در محدوده منطقه آزاد شهرستان چابهار در پی جاری شدن سیلاب روزهای اخیر به تیتر بسیاری از رسانهها تبدیل شد.
خانههایی که در طرح ویژه روستای «تیس» ساخته شده بودند در سیل نه چندان جدی چند روز گذشته آسیب دیدهاند؛ در آن طرح منطقه آزاد به عنوان مجری با همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی برای ساکنان روستای تیس که تا چند سال پیش حتی از کمترین امکانات رفاهی مانند آب و برق محروم بودند مسکن ساخت اما حالا با آمدن این سیل، رویای شیرین خانهدار شدن مردم تیس، بار دیگر به کابوس بیپناهی تبدیل شد.
اما حالا باید بررسی شود چرا سیلابی به با این حجم موجب تخریب خانه مردمان این روستا شده است؛ مدیرعامل سازمان منطقه آزاد چابهار در مصاحبهای ساخت و سازهای غیرمجاز را عامل ویرانگری این سیل می داند.
منطقه آزاد چه ادعایی دارد؟
عبدالرحیم کردی فردای جاری شدن سیل به رسانهها اعلام کرد: برخی از افراد در طول مسیر اصلی رودخانه تیس اقدام به تصرف اراضی، ساخت و ساز غیرمجاز و بدون اصول معماری و شهرسازی کردهاند و مسیر آب رودخانه را دیوارکشی کردهاند که این ساخت و سازها، حریم رودخانه را به کمترین عرض و حدود چند متر رسانده است و حالا با بارش بیش از 64 میلیمتری 24 ساعت گذشته، شاهد خسارت و بالا آمدن آب و نفوذ آن به خانهها هستیم.
وی با اعلام اینکه میزان خسارتهای سیل را به بعد از بررسیها جامع و کامل موکول کرده، گفت: حجم بارشها سبب طغیان رودخانه تیس شده و معابر این روستا دچار آبگرفتگی شده و آب به صورت جدی به منازل مسکونی نفوذ کرده و خسارت جدی وارد و برخی خانهها و دیوارها نیز شکسته شده است.
دبیر شورای راهبردی توسعه روستای تیس نیز در گفتوگو با خبرنگار تسنیم جزئیات بیشتری از علت ویرانیهای سیل اخیر در این روستا ارائه کرد و گفت: ویرانیهای این سیل، در واقع به علت وجود بندهایی است که بالای روستا و در مسیر رود ایجاد شده است و در شب بارش سیل آسای هفته جاری، آب پشت این بندها انباشته شده و وقتی شبانه و ناغافل این بارشها اتفاق افتاده، در سرازیر شدن آب تغییر مسیر به وجود آمده است.
وحید پایدار با اشاره به اینکه این بندابها برای ذخیره آب به هنگام نیاز برای انجام امور زراعی توسط کشاورزان ایجاد شده بود، ادامه داد: آب با توجه به این اتفاق مسیر اصلی خود را رها کرده و به سمت واحدهای مسکونی روستای تیس سرازیر شده؛ این ساخت و سازها در روستای تیس غیراصولی و در مسیر رود بوده که کلاً 66 خانه در این سیل آسیب دیده است.
گفتنی است به گفته دبیر شورای راهبردی توسعه روستای تیس، این خانهها در قسمت طرح ویژه روستای تیس و محدوده مسکونی روستا قرار داشتهاند.
ناظر طرح ویژه چه گفت؟
احمد امینی که مدعی است پیش از این نیز سمتی در اجرای طرحهای گسترش و ساماندهی روستای تیس داشته، نظری خلاف این موضوع دارد؛ وی در گفتوگو با خبرنگار تسنیم گفت: یکی از بحرانیترین مناطق چابهار که هر سال از سیل آسیب میبیند و هیچ کاری برایش انجام نمیشود، روستای تیس است.
این ناظر طرح ویژه روستای تیس ادامه داد: بنده چندین بار دقیقا در مورد مسیل روستای تیس هشدار دادم اما کسی توجهی نکرد و جالب اینکه منازل مسکونی که در حال ساخته شدن در مسیل بودند، قبل از حضور من توسط مشاور تثبیت شده و فقط دلم برای اهالی روستا میسوزد که روستایشان مکانی برای تجارت شده و مشاوری که تراکم، سطح اشغال و سرانه را نمیفهمد، مسلما چنین فاجعهای نیز به بار خواهد آورد.
خانههای آسیبدیده در مسیل قرار نداشتند!
همچنین یکی از اهالی تیس در این باره به خبرنگار تسنیم گفت: افرادی که برای ساخت و ساز و مشاوره میآمدند، هیچکدام با محلیهای اینجا ارتباط نمیگرفتند و برای مثال برای یک زمین 4 هکتاری و دارای سند کشاورزی که صاحبش در منطقه ذینفوذ بود، تغییر کاربری مسکونی دادند و نفع شخصی یکسریها را برتر از نفع عموم در نظر گرفتند.
وی ادامه داد: خانههایی که خراب شدند اصلاً در مسیل قرار نداشتند؛ برخی از روستاییان بیاطلاع، در مسیر رودخانه بند خاکی بستند و درحالی که ناظران نیز مثل همیشه خواب بودند، شب بارانی سیلاب راه خودش را از سمت دیگری باز کرد و به سمت واحدهای مسکونی سرازیر شد.
این شهروند چابهاری با اشاره به اینکه اگر بند شکسته و آب ذخیره شده پشت آن، در مسیر رودخانه سرازیر شده بود، خسارات بیشتری به اهالی روستا وارد میشد، افزود: فاجعه واقعی در آن صورت رخ میداد و مطمئن باشید در صورتی که ارائهدهندگان و ناظران طرح با محلیها مشورت میکردند هیچ وقت خانهای در مسیر جریان رودخانه ساخته نمیشد.
وی ادامه داد: در بستن طرح ویژه روستای تیس عجله کردند و با اعمال نکردن نظریات کارشناسی خیلی از ادارات و ارگانها، چنین حادثهای را رقم زدند که باز هم تاکید میکنم این بار مقدار خرابیها کمتر بود و میتوانست بدتر از این نیز بشود.
گزارش از سیدخلیل موسوی نیا
انتهای پیام/ 395/ش