تفاوت‌های خواص با عموم مردم در نگاه امیرالمؤمنین/ خشم خواص را خشنودى همگان بی‌اثر مىکند
اگر رضایت عامه باشد، عصبانیت خواص اشکالی ندارد. حضرت امیر فرمود «خشم عمومى مردم، خشنودى خواص (نزدیکان) را از بین مىبرد، اما خشم خواص را خشنودى همگان بی‌اثر مىکند.»
حجت‌الاسلام میثم رستمی محقق و پژوهشگر دینی، در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، موضوع عدالت‌گستری و جلب رضایت عمومی را یکی از مهم‌ترین موضوعات نامه امیرالمؤمنین علیه‌السلام به مالک اشتر معرفی کرد و گفت: امیرالمؤمنین علیه‌السلام خطاب به مالک می‌نویسد «دوست داشتنىترین چیزها نزد تو، در حق میانهترین و در عدل فراگیرترین باشد؛ أَحَبَّ الْأُمُورِ إِلَیْکَ أَوْسَطُهَا فِی الْحَقِّ وَ أَعَمُّهَا فِی الْعَدْلِ وَ أَجْمَعُهَا [لِرِضَا] لِرِضَى الرَّعِیَّةِ». یعنی گاهی اوقات قصد پیشرفت در مسائل اقتصادی داریم، اما برنامه‌ریزی ما به گونه‌ای است که عدالتش فراگیر نیست و نفع آن تنها به عده کمی می‌رسد.
وی افزود: سپس امیرالمؤمنین علیه‌السلام یکی دیگر از امور دوست‌داشتنی را جلب خشنودی مردم معرفی کرد و فرمود امری که گسترش آن به حدی باشد که جلب خشنودی مردم را در پی داشته باشد نزد تو محبوب باشد؛ یعنی نگاه حکومت اسلامی بر خلاف حکومت‌های سرمایه‌داری به‌سوی رضایت عامه است؛ چرا که حکومت‌های سرمایه‌داری فقط به منافع خواصّ سرمایه‌دار توجه دارند. سپس حضرت می‌فرماید خشم عامه، رضایت خواص را از بین می‌برد. تو کاری نکن که تنها خواص رضایت داشته باشند؛ و اگر بخواهی برای مردم کار کنی، خواص ناراحت می‌شوند. سپس ادامه می‌دهند اگر رضایت عامه باشد، عصبانیت خواص اشکالی ندارد. حضرت فرمود «خشم عمومى مردم، خشنودى خواص (نزدیکان) را از بین مىبرد، اما خشم خواص را خشنودى همگان بی‌اثر مىکند.»
رستمی با تصریح بر اینکه روی صحبت امیرالمؤمنین علیه‌السلام با خواصی است که برای آبادانی دنیا تلاش می‌کنند، افزود: حضرت ادامه می‌دهند «خواصّ جامعه، همواره بار سنگینى را بر حکومت تحمیل مىکنند، زیرا در روزگار سختى یاری‌شان کمتر و در اجراى عدالت از همه ناراضىتر و در خواستههای خود پافشارتر و در عطا و بخششها کم سپاستر و به هنگام منع خواستهها دیر عذر پذیرتر و در برابر مشکلات کماستقامتترند.» حضرت اشاره دارند این دسته از خواص درخواستشان در زمان آسانی بر والی زیاد است، مدام از والی طلب می‌کنند و درخواست وام دارند؛ سختی و مصیبتی هم که رخ می‌‌دهد، کمترین کمک را همین خواص می‌کنند. دیگر اینکه نسبت به انصاف خیلی کراهت دارند؛ أَکْرَهَ لِلْإِنْصَاف. امیرالمؤمنین علیه‌السلام در ادامه فرمایشات خویش، مردم را ستون‌های دین معرفی کرده و می‌نویسند: «ستونهاى استوار دین و اجتماعات پرشور مسلمین و نیروهاى ذخیره دفاعى، عموم مردمند؛ إِنَّمَا [عَمُودُ] عِمَادُ الدِّینِ وَ جِمَاعُ الْمُسْلِمِینَ وَ الْعُدَّةُ لِلْأَعْدَاءِ الْعَامَّةُ»
این استاد حوزه علمیه رهبر انقلاب را نمونه بارز عمل به دستورات امیرالمؤمنین علیه‌السلام معرفی کرد و گفت: درباره رهبر معظم انقلاب نیز بارها مشاهده کردیم که رکن جامعه دینی را مردم معرفی می‌کنند و خطاب ایشان عمدتاً با توده مردم است و آنها را جلوتر از خواص معرفی می‌کنند. سپس حضرت ادامه می‌دهند «پس به آنها گرایش داشته و اشتیاق تو با آنان باشد؛ مَیْلُکَ مَعَهُم» بنابراین اگر دموکراسی حقیقی هم در دنیا باشد، در جایی است که رهبری مقتدر و طرفدار حقوق مردم وجود داشته باشد.
انتهای‌پیام/
