دستاوردهای همکاری همه‌جانبه ترکیه با قطر
گستردگی حوزه‌های همکاری بین ترکیه و قطر به حدی است که احتمالاً در آینده‌ای نزدیک٬ نزد کشورهای عربی و آمریکا موجب ایجاد حساسیت خواهد شد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ دیروز در کشور عربی کوچک قطر در مدار خلیج فارس دو اتفاق مهم روی داد که نشان دهنده افزایش همکاری‌های آنکارا و دوحه و تلاش تیم سیاست خارجی و امنیتی اردوغان برای استفاده از ظرفیت‌های قطر در منطقه است.
اتفاق نخست٬ افتتاح قرارگاه مشترک فرماندهی نیروهای ترکیه و قطر در دوحه با حضور وزیر دفاع ترکیه ژنرال خلوصی آکار بود و اتفاق دوم نیز٬ دیدار آکار با فایز السراج نخست وزیر دولت وفاق ملی لیبی.
تاسیس و فعالیت پایگاه نیروهای ترکیه در قطر٬ با مخالفت برخی از چهره‌های سیاسی ترکیه روبرو و خواهان تعطیل شدن آن شده بودند. آنان معتقدند که این پایگاه٬ دستاوردی جز صرف بودجه سنگین نظامی و تحریم عربستان به دنبال ندارد. اما رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه چندی پیش در سفر به قطر اعلام کرد: «آنان که خواهان تعطیلی این پایگاه هستند٬ هنوز این واقعیت را درک نکرده‌اند که قطر دوست روزهای سیاه و تلخ ماست و در کنار ما ایستادند. ما امنیت قطر را از امنیت ترکیه جدا نمی‌دانیم.»
امسال٬ برگزاری روز ملی قطر در ترکیه با شور و اشتیاق بیشتری همراه بود و میزبانی این جشن در یکی از هتل‌های مجلل آنکارا بر عهده ترکیه بود و افرادی همچون مصطفی شن توپ رئیس مجلس٬ خلوصی آکار وزیر دفاع٬ سلیمان سویلو وزیر کشور٬ بن علی یلدرم نخست وزیر سابق و چندین وزیر و نماینده دیگر در این ضیافت حضور داشتند.
ترکیه٬ مدیترانه و ظرفیت‌های قبرس و قطر
همزمان با افتتاح قرارگاه ترکیه در قطر و دیدار وزیر دفاع ترکیه با رئیس دولت وفاق ملی لیبی در دوحه٬ در شرق مدیترانه نیز اتفاق دیگری افتاد که تامین فضا و پایگاه ویژه هواپیماهای بدون سرنشین ترکیه در جهموری ترک قبرس شمالی بود.
دو نسل از هواپیماهای مسلح و غیرمسلح بدون سرنشین و هدایت‌پذیر ترکیه در قبرس شمالی به منظور حمایت از دولت وفاق لیبی دست به رصد اطلاعات هوایی می‌زنند و در قطر نیز فعالیت‌های دیپلماتیک لازم برای کمک به السراج و تیم او٬ انجام می‌گیرد.
از اشتراک در تولید تانک تا فروش اراضی به قطری‌ها
چندی پیش٬ ترکیه بخش مهمی از سهام و تجهیزات کارخانه تانک‌سازی تانک پالت را به قطر فروخت و این دو کشور در این کارخانه بزرگ شریک شدند. مخالفین اردوغان٬ این اقدام را برخلاف منافع و مصالح ملی ترکیه دانسته و خواهان توقف آن شدند اما این معامله قطعی شد و وزارت دفاع ترکیه علام کرده که اتفاقاً چنین قراردادی تامین کننده منافع و امنیت ملی ترکیه است.
البته همکاری‌های گسترده بین ترکیه و قطر٬ علاوه بر حوزه‌های سیاسی و امنیتی در سوریه و آفریقا٬ چندین بخش دیگر نیز دارد که در اینجا به بخشی از آنها اشاره می‌شود:
1.سرمایه‌گذاری گسترده تجار بزرگ قطری در بخش تولید مسکن در ترکیه.
2.سرمایه‌گذاری دو شرکت قطری در بخش انرژی در ترکیه.
3. سرمایه‌گذاری چندین تاجر قطر در بخش توریسم و هتل‌سازی در 4 استان ترکیه.
5.حضور چندین پیمانکار ترکیه در بخش پروژه‌های عمرانی ویژه جام جهانی فوتبال 2023 در قطر.
6.امضای توافق سواپ 8 میلیارد دلاری بین بانک‌های مرکزی ترکیه و قطر.
سرمایه‌گذاری بزرگ مادر امیر قطر در استانبول
یکی از پروژه‌های جدیدی که اردوغان به دنبال آن است٬ تاسیس کانال استانبول٬ به عنوان یک مگاپروژه عظیم عمرانی است که البته منتقدین زیست محیطی و مالی فراوانی دارد.
اما گوش اردوغان به این حرف‌ها بدهکار نیست و می‌خواهد با تاسیس این کانال٬ جغرافیای زمینی و دریایی استانبول را متحول کند. حالا مشخص شده که خانم موزا بنت ناصر ملکه اول جنجالی قطر و مادر امیر این کشور عربی که 60 سال سن دارد اما رهبر مد زنان عرب به شمار می‌آید٬ در استانبول سرمایه‌گذاری بزرگی کرده و 44 هزار متر مربع زمین را خریداری کرده که قیمت فعلی آن 25 میلیون لیره است.
پیش‌بینی می‌شود در آینده‌ای نزدیک با توجه به اشراف این اراضی بر کانال استانبول٬ قیمت آن چند برابر شود. جالب اینجاست که هدف از خرید این اراضی٬ ایجاد مزارع مدرن کشاورزی اعلام شده و نه ساخت هتل و مجتمع‌های مسکونی.
توجه دیگران به همکاری ترکیه و قطر
گستردگی حوزه‌های همکاری بین ترکیه و قطر به حدی است که احتمالاً در آینده‌ای نزدیک٬ نزد کشورهای عربی و آمریکا٬ موجب ایجاد حساسیت خواهد شد.
بدون تردید٬ عربستان سعودی اصلی‌ترین کشوری است که به همکاری‌های ترکیه- قطر حساس شده است. اگر چه سران ریاض این موضوع را بر زبان نمی‌آورند اما از روند رو به رشد این رابطه خشنود نیستند و تمایل ندارند که ترکیه در حوزه خلیج فارس٬ حضور جدی داشته باشد.
در همین حال٬ ریاض به همکاری قطر و ترکیه در سوریه و شمال آفریقا نیز بدبین است و یک رقابت جدی و پیدا و پنهان بین آنان وجود دارد و عربستان می‌خواهد در لیبی٬ سودان٬ الجزایر٬ تونس و مصر٬ به نفوذ آنکارا و قطر پایان دهد.
عربستان در مسیر مقابله با ترکیه و قطر تنها نیست و از حمایت‌های دو بازیگر عربی دیگر نیز برخوردار است که یکی از آنان امارات متحده عربی و دیگری مصر است. اتفاقاً هر دو همراه و همبازی عربستان در این ماجرا٬ در رسانه‌های ترکیه بسیار منفور هستند و روزی نیست که رسانه‌های وابسته به اتاق فکر حزب عدالت و توسعه در مورد ژنرال سیسی رئیس جمهور مصر و نقش منفی امارات در معادلات منطقه مطلبی ننویسند.
علاوه بر حساسیت کشورهای عربی مزبور در ماجرای همکاری گسترده ترکیه و قطر٬ قطعا آمریکاً و برخی کشورهای اروپایی نیز به این موضوع توجه ویژه‌ای دارند و با تداوم همکاری‌های همه جانبه بین این دو کشور و به ویژه برجسته شدن ابعاد همکاری نظامی و امنیتی٬ بعید نیست که ترکیه در آینده با واکنش‌هایی روبرو شود که شاید هدف مقدماتی آنها٬ تعدیل روابط خواهد بود.
در این میان٬ تحلیل‌گران سیاسی ترکیه نیز بر این باورند٬ آن چه در این تابلو برای ترکیه همچون نقطه ضعف توصیف می‌شود٬ این است که آنکارا به دنبال تقویت روابط خود با عربستان و امارات نیست و در مورد مصر نیز حاضر نیست اقدامی برای عادی‌سازی رابطه انجام دهد.
انتهای پیام/
