اندیشکده| اتحادیه اروپا با سقوط نظم جهانی لیبرال با چالش موجودیتی مواجه است

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، اندیشکده اروپایی «مرکز مطالعات امنیتی» در این باره نوشت: چند ماه بعد از انتخابات پارلمان اروپا و چند روز بعد از این که کمیسیون جدید اروپا رسما فعالیت خود را آغاز کرد، اتحادیه اروپا چه در داخل و چه در سطح بین‌المللی با چالش‌های قدیم و جدید خود مواجه شده است.

از نقطه‌نظر مسائل و چالش‌های داخلی، اتحادیه اروپا به زودی این نهادهای جدید را به آزمون خواهد گذاشت. در انتخابات اخیر پارلمان اروپا، نیروهای سیاسی ملی‌گرا و اروپاگریز حداقل کرسی‌ها را از آن خود کردند اما احزاب جریان مسلط اروپایی که تعدادشان برای کنترل فرایندهای پارلمانی به میزان کافی است، قادر نبوده‌اند تا یک اکثریت باثبات و قابل اتکاء را تشکیل دهند. کمیسیون جدید اتحادیه اروپا نیز به دلیل اینکه فرایند تأیید سه نفر از اعضایش تکمیل نشده بود، با تأخیر در تاریخ اول دسامبر (10 آذرماه) فعالیت خود را آغاز کرد.

از سوی دیگر نتایج انتخابات اروپا و اوضاع سیاسی در اغلب کشورهای عضو این اتحادیه از این امر حکایت دارد که نیروهای سیاسی حامی اروپا در قدرت هستند اما احزاب ملی‌گرا نیز به ویژه در برخی کشورها بسیار قدرتمند هستند. به طور کلی اتحادیه اروپا باید بتواند حمایت گروه‌های ملی را نیز که در سال‌های گذشته حمایتشان از پروژه‌های اروپایی کاهش یافته بود، مجددا جلب کند چرا که در شرایط کنونی که احتمال نهایی شدن برگزیت و خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بسیار زیاد است، این اتحادیه ضعیف‌تر نیز خواهد شد.

بحران اقتصادی که از آمریکا آغاز شده بود، به کشورهای اروپا و اتحادیه اروپا به شدت آسیب دید چرا که این اتحادیه از سرعت عمل کافی برای طراحی استراتژی مقابله با این بحران برخوردار نبود. اروپا ضمن این بحران متوجه ضعف‌های خود در حوزه اقتصادی و عدم کفایت قوانین حاکم بر نظام مالی خود شد و البته در سال‌های گذشته باز هم اقدام جدید و بااهمیتی برای تقویت این نظام مالی اتخاذ نشده است.

مؤسسه مطالعات امنیتی که مقر اصلی آن در زوریخ است، بر این باور است که هر چند بدترین مراحل این بحران اقتصادی سپری شده اما رشد اقتصادی اروپا همچنان شکننده است و به میزان برابر میان تمام کشورهای عضو تقسیم نشده است و حتی اختلاف در توزیع درآمدی در داخل کشورهای عضو این اتحادیه نیز هر روز بیشتر و بیشتر می‌شود.

اتحادیه اروپا در سطح بین‌المللی نیز با چالش‌هایی مواجه است از جمله اینکه همچنان با سقوط نظم جهانی چندجانبه لیبرال مواجه است و باید به تلاش برای مقابله با آن ادامه دهد و حفظ اتحادیه اروپا نیازمند ادامه بقای چنین نظم لیبرالی است. یک سناریو که بسیار نیز محتمل به نظر می‌رسد این است که یک سری قوانین و هنجارهای بین‌المللی که مشروعیت جهانی یافته است و یک سری نهادهای بین‌المللی ظهور کنند که در نهایت مشروعیت منافع اصلی اتحادیه اروپا را زیر سوال ببرند.

از سوی دیگر روابط این اتحادیه با آمریکا که به صورت سنتی مستحکم و قابل اتکا بود، در سال‌های اخیر جنجالی و سخت شده و به نظر می‌رسد که امروز بیش از هر زمان دیگری رویکرد اروپا درباره نحوه مواجهه با چالش‌های مشترک با آمریکا متفاوت شده و اختلافات عمیق پیدا کرده است. ضمن اینکه اصل روی کار آمدن شخصی هماننده «دونالد ترامپ» در مقام ریاست‌جمهوری آمریکا نیز روابط فراآتلانتیک میان اروپا و آمریکا را در حوزه‌های مختلف از جمله تجاری، تغییرات آب و هوایی، مسائل مربوط به کنترل تسلیحات و خلع سلاح و حتی روابط با ایران و سوریه دچار چالش‌های جدی کرده است.

چالش اروپا با چین نیز یکی دیگر از مسائلی است که این اتحادیه با آن مواجه است. اتحادیه اروپا بسیار دیر به این واقعیت رسیده که روابطش با کشور چین که احتمالا به زودی نخستین قدرت اقتصادی جهان خواهد شد، دچار مشکل است و هرچند که به عنوان شریط مهم تجاری اروپا به حساب می‌آید اما این اتحادیه هنوز از آزادی عمل کافی برای ورود به بازار داخلی این کشور برخوردار نیست. با این وجود نمی‌توان چین را تهدیدی مستقیم برای امنیت اروپا به حساب آورد هر چند که این کشور بزرگ آسیایی در حال افزایش نفوذ جهانی خود با استفاده از ابزارهای قدرت نرم است. چالش اصلی اروپا در مواجهه با چین در رقابت استراتژیک آمریکا با این کشور بزرگ آسیایی مطرح خواهد بود؛ زمانی که این اتحادیه مجبور خواهد شد میان متحد سنتی خود (آمریکا) و این قدرت جهانی در حال ظهور (چین) یکی را انتخاب کند.

به هر حال این اندیشکده سوئیسی تأکید می‌کند که مسئله اصلی برای اتحادیه اروپا در شرایط کنونی این است که بتواند سیاست‌های مهاجرتی موثری را تبیین و اجرا کند چرا که همچنان مسئله پناهجویان مهمترین موردی است که این اتحادیه با آن مواجه است و درگیری بیش از حد و ناکارآمد با این مسئله می‌تواند جلوی مواجهه موثر اروپا با چالش‌های داخلی و بین‌المللی دیگر را نیز از آن سلب کند.

انتهای پیام/.