گزارش| جمهوری آذربایجان؛ عبور از غرب گرایی و بازگشت به سنت‌ها؟

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان در صحبت هایی جنجالی اعلام کرد که این کشور باید یک کشور سنتی باقی بماند و در اروپا که اکنون خودش دچار بحران می باشد ادغام نخواهد شد. علی اف هم چنین تاکید کرد که در اروپا به اسلام و مسلمانان ظلم می شود و بین زن و مرد نیز تفاوتی قائل نمی شوند. این اظهارات باعث تعجب و شوکه شدن افکار عمومی جمهوری آذربایجان شده است.

علی اف این صحبت ها را طی سخنرانی در مراسمی که به افتخار صدمین سالگرد تاسیس دانشگاه دولتی باکو برگزار گردیده بود، اظهار داشت. دانشگاه دولتی باکو در سال 1919 و در زمان جمهوری دمکراتیک آذربایجان تاسیس شد. صدمین سالگرد تاسیس این دانشگاه در تاریخ 26 نوامبر برگزار شد.

الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان در سخنرانی خود پیرامون چگونگی حفظ استقلال و محافظت از ارزش های سنتی و دفاع از این کشور در برابر آن چه وی نیروهای بدخواه نامید، صحبت کرد.

رئیس جمهور آذربایجان چه گفت؟

الهام علی اف در دانشگاه دولتی باکو درباره مسائل مختلفی صحبت کرد. وی درباره کمک ها و وام های خارجی گفت: «امروز بعضی اوقات از محافل خارجی می شنویم که آن ها می گویند ما می خواهیم به آذربایجان کمک کنیم، ما می خواهیم آذربایجان را به عنوان یک کشور توسعه یافته ببینیم. همه این ها دروغ است. این را کاملا صمیمانه می گویم. در زمانی که خزانه خالی بود، درخواست وام دادیم اما هیچ کس وامی به ما نداد. خوب اگر این قدر آذربایجان را دوست دارید، پس چرا در آن زمان به ما کمک نکردید؟ چرا آن ها [کشورها و نهادهای خارجی] در شرایط سخت به کشور کمک نکردند؟ امروز افرادی که به دنبال اعطای وام به ما هستند، صف کشیده اند. اما ما [وام] نمی گیریم. خودمان وام می دهیم. بدهی عمومی خارجی ما 17 درصد از تولید ناخالص داخلی است. طبق این شاخص، نهمین مقام را در میان کشورهای جهان داریم. اکنون و فردا، ما می توانیم هر مقدار - حداقل 10 میلیارد دلار - وام دریافت کنیم. اما ما نمی گیریم، من این اجازه را نمی دهم. ما دوباره بدهی را کاهش می دهیم. بنابراین، وقتی کسی می گوید برای آذربایجان چیزهای خوبی می خواهد، باور نکنید. اجازه ندهید جوانان این صحبت ها را باور کنند. هیچ کس ما را بیش از خودمان دوست نخواهد داشت».

اشاره الهام علی اف به این که کشور در یک شرایط دشوار قرار داشت، به آغاز دهه 1990 میلادی اشاره دارد که جمهوری آذربایجان پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی به یک کشور مستقل تبدیل شد و درگیر جنگ با ارمنستان بر سر قره باغ کوهستاین گردید.

رئیس جمهور آذربایجان درباره حزب حاکم و احزاب اپوزیسیون گفت: «اکثریت قریب به اتفاق مردم جایگزینی برای ما [حزب حاکم] نمی بینند و چه کسی می تواند جایگزین ما باشد؟ حتی حامیانشان قبلاً از آن ها [نیروهای اپوزیسیون] روی برگردانده اند. ما این را به طور یقین می دانیم. اکنون در این سخنرانی حتی می توانم برخی از داده های عملیاتی را با شما مردم آذربایجان به اشتراک بگذارم. امروز محافل ضد آذربایجانی و محافل خارجی در حال حاضر آشکارا می گویند که ما [جمهوری آذربایجان] اپوزیسیون سنتی نداریم، برخی گروه های فاسد وجود دارند که آهنگ آن ها [رسوایی آن ها] قبلاً خوانده شده است و شما نمی توانید به آن ها امیدوار باشید. بنابراین، امنیت مالی برای آن ها کاهش یافته است و از این رو آن ها عجله دارند. هدف اصلی باید جوانان باشد. آن ها جوانان را به عنوان هدف اصلی انتخاب کرده اند و می خواهند آن ها را گیج کنند  ذهن آن ها را مسموم کنند، آن ها را در برابر مردم، میهن و ارزش های سنتی پرورش دهند. این کار جواب نداده و جواب نیز نخواهد داد. چرا که جوانان آذربایجانی میهن پرست هستند، آن ها سرزمین مادری را دوست دارند و به آن دلبسته هستند».

الهام علی اف درباره ادغام در اروپا به بحث تغییرات اخیر در سطح مدیران و کارکنان دولت پرداخت. بسیاری از پست ها و مقامات بالا در این کشور از سوی افراد سالخورده ای اشغال هست که برای ده ها سال این سمت ها را حفظ کرده و هیچ عجله ای نیز برای بازنشست کردن آن ها وجود ندارد. در بدترین حالت، این افراد از سمتی به سمت دیگر منتقل می شوند. از این رو این امر مورد انتقاد شدید مردم و رسانه های مستقل این کشور می باشد.

رئیس جمهور آذربایجان با اشاره به وجود این سنت در این کشور گفت: «ما در حال ساختن یک دولت بر پایه ارزش هی سنتی هستیم که یکی از آن ها احترام به بزرگان است. ما می بایست از این امر دفاع کنیم و بگذارید که جوانان سخنان مرا بشنوند. در حال حاضر برخی از کشورها به این امر توجه نمی کنند. آن ها بین زن و مرد تمایز قائل نیستند. اما ما در یک جامعه سنتی زندگی کرده و باید زندگی کنیم. ما باید به زنان احترام بگذاریم، باید حامی آن ها بوده و از آن ها حفاظت کنیم. برابری جنسیتی وجود دارد و ما آن را به رسمیت می شناسیم. اما ما نمی توانیم خارج از تفکر سنتی زندگی کنیم و باید اجازه دهیم تا نسل جوان این امر را بشناسد. بزرگ سالان به دلیل سنشان باید مورد احترام باشند. ضمنا به ما توصیه شده است که در اروپا ادغام شویم. من یک بار سوال کردم که اروپا تا چه زمانی در چنگال بحران اقتصادی خواهد بود؟ چرا باید در این بحران ادغام شویم؟ چرا باید در جامعه افرادی ادغام شویم که می گویند اسلام باید متوقف شود؟ چرا باید در جامعه ای ادغام شویم که تفاوت میان زن و مرد را نمی بیند؟ نمی خواهم عمیق شویم. ما به هیچ وجه در آن جا [اروپا] ادغام نخواهیم شد».

الهام علی اف با اشاره به وقوع انقلاب های رنگی در شرق اروپا و منطقه قفقاز در سال های اخیر گفت: «سال 2003 را بیاورید. پس از انتخابات ریاست جمهوری، کودتایی در آذربایجان صورت گرفت. پنهان نیست که من در انتخابات ریاست جمهوری پیروز شدم زیرا مردم به سیاست حیدر علی اف رای دادند. شورش هایی بر پا شد. در سال 2005، آذربایجان به عنوان مقصد بعدی آن سلسله انقلاب ها معرفی شده بود. تی شرت هایی تولید شده بود که بر روی آن ها نوشته شده بود گرجستان، اوکراین، قرقیزستان و آذربایجان. یعنی قرار بود ما کشور چهارم باشیم و دیگر کشورها نیز بعد از ما باشند. ما این طاعون، این بیماری و این شرارت را متوقف کردیم. اکنون تمام دنیا می بیند که این انقلاب ها برای آن کشورها فقط بدبختی هایی را به ارمغان آورده است. امروز به مشکلات خود روبرو هستند و ناآرامی در آن ها متوقف نمی شود. چرا که بذرهای سمی انقلاب در آن جا ها کاشته شده اند» (1).

واکنش مردم چه بود؟

بسیاری از مردم جمهوری آذرباجان نه تنها از موضع رئیس جمهور این کشور بلکه از صراحت لهجه ای که وی برای ابراز عقایدش استفاده کرد شوکه شده اند.

عده ای این سخنان را پوچ ترین و آشفته ترین گفتاری خواندند که علی اف تا کنون ابراز کرده است و در آن نوعی از درماندگی را احساس کردند.

در حال حاضر افراد زیادی به دلیل اعتقادات دینی و مذهبی از جمله اعتراض به ممنوعیت حجاب در مدارس در زندان به سر می برند. بر اساس قوانین جمهوری آذربایجان، زنان در گذرنامه های خود نمی توانند از عکس های محجبه استفاده کنند. حال مردم این کشور شاهد اعتراض علی اف به ایجاد محدودیت برای اسلام و مسلمانان در اروپا هستند.

البته عده ای نیز از این اظهارات استقبال کردند. حامیان دولت معتقد هستند که از حاکمیت خاندان علی اف به دلیل ایجاد ثبات و تامین امنیت و عدم وجود تروریسم در کشور باید سپاس گذار بود. از نظر این افراد، حملات علیه خاندان علی اف ریشه در فعالیت های لابی های ارمنی دارد.

برخی تحلیل گران نیز به بخش دیگری از سخنان علی اف در دیدار با یک هیئت روس توجه کردند. وی هم زمان با حملات به غرب، سخنان ستایش گرانه ای درباره روسیه کرد. علی در دیدار با ژنرال والری گراسیموف سرپرست ستاد کل نیروهای مسلح روسیه، ولادیمیر پوتین را رئیس جمهور کشوری پیشرو در جهان خواند و وی را در میان سیاستمداران دنیا نادر و تک دانست (2).

مجید اسماعیل زاده، کارشناس مسائل اوراسیا

1. http://bsu.edu.az/az/news/prezident_lham_liyev_bak_dvlt_universitetinin_100_illik_yubileyi_mnasibtil_keiriln_mrasimd_itirak_edib
2. https://president.az/articles/34968

انتهای پیام/