جانشینان احتمالی ابوبکر البغدادی

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از المیادین پس از به هلاکت رسیدن ابوبکر البغدادی سرکرده گروه تکفیری داعش٬ سوالات زیادی درباره وضعیت این گروه تروریستی مطرح می‌شود؛ اینکه سرکرده جدیدی برای آن انتخاب شده و یا داعش در مسیر زوال و فراموشی قرار می‌گیرد.

پیشرفت چشمگیر داعش در ابتدا از سال 2014 در عراق و سوریه به عنوان یکی از بارزترین مناطق محوری در منطقه در 10 سال گذشته و با توجه به مساحت زیادی که از این دو کشور تحت سیطره این گروه تروریستی بود٬ آغاز شد. پس از آن مرزهای پیشروی داعش به ترکیه و جنوب اردن رسید و علاوه بر آن٬ عملیات‌های تروریستی زیادی نیز در کشورهای غربی و آسیایی ترتیب داد.

اما عملیات‌های نظامی که ارتش عراق و سوریه و نیروهای مقاومت منطقه انجام دادند٬ نقش زیادی در عقب‌نشینی داعش و شکست پی‌درپی و انزوای عناصر پراکنده آن در مرزهای سوریه و عراق داشت.

با وجود دستگیری صدها نفر از عناصر این گروه تکفیری و  سرکردگان آن در خلال این عملیات‌ها٬ دغدغه اصلی همه نیروهای منطقه٬ رسیدن به سرکرده آن یعنی ابوبکر البغدادی بود.

تعدادی از کشورهای شرکت‌کننده در عملیات‌های ضدداعش اعلام کردند که داعش از بین رفته اما تمرکز آن‌ها بر کشتن و یا دستگیری البغدادی است؛ زیرا وجود ابوبکر البغدادی به معنای این است که داعش می‌تواند مجددا سازماندهی شود.

پس از اینکه موضوع کشته شدن سرکرده داعش توسط نیروهای ویژه آمریکا در ادلب به شکل رسمی اعلام شد٬ سوالاتی پیرامون سرنوشت این گروه تروریستی مطرح شده است که برای پاسخ با آنها باید به سرنوشت سایر گروه‌های تکفیری وابسته به ایدئولوژی سلفی پس از مرگ سرکردگان آنها برگردیم.

بیشتر این گروه‌های تروریستی پس از مرگ سرکردگان خود وارد مرحله تضعیف و نابودی شدند. برای مثال پس از به هلاکت‌رسیدن اسامه بن‌لادن در سال 2011 ایمن الظواهری سرکردگی القاعده را بر عهده گرفت؛ اما بعد از آن٬ القاعده به مرور تضعیف شده و کنترل و تسلط خود بر شاخه‌ها وعناصرش را در سراسر جهان از دست داد. قابل توجه است که این عناصر پس از سال 2014 به داعش پیوستند.

همین حالت در خصوص گروه تکفیری القاعده در عراق نیز وجود داشت و ابومصعب الزرقاوی سرکرده آن در سال 2006 توسط آمریکایی‌ها به هلاکت رسید و باوجود اینکه پس از وی٬ ابوعمر البغدادی که بنیان‌گذار گروه داعش در عراق بود٬ سرکردگی این گروه تروریستی را بر عهده گرفت٬ اما این گروه نیز دوامی نداشت.

در این میان باید اشاره کنیم که با آغاز تحولات در جهان  عرب٬ زمینه مناسبی برای جذب بسیاری از عناصر افراط‌گرا فراهم آمده و خون جدیدی به رگ‌های گروه‌های تکفیری تزریق شد.

داعش از سال 2017 در سراشیبی قرار گرفت و شکست‌های آن یکی پس از دیگری آغاز شد؛ به طوری که سیطره خود بر مناطقی که از سال 2014 اشغال کرده بود را از دست داد. البته همه این اتفاقات قبل از سقوط ابوبکر البغدادی سرکرده آن رخ داد؛ اما داعش پس از آن همچنان حضور خود را از طریق هسته‌های خفته حفظ کرد. اما درحال حاضر و پس از به هلاکت رسیدن البغدادی٬ سرنوشت این گروه تکفیری چه خواهد شد؟

منابع نزدیک به گروه‌های افراط‌گرا می‌گویند که جانشین البغدادی٬ ابوعبدالرحمن الجزراوی و یا ابوعثمان الفرنسی خواهند بود. لازم به ذکر است که جزراوی تابعیت سعودی دارد و البته از ابوعثمان الفرنسی اطلاعات زیادی در دست نیست.

منابع متعدد گزارش می‌دهند که قرار بود عبدالله قرداش معاون سابق البغدادی که پیش از این به هلاکت رسیده٬ جانشین ابوبکر البغدادی باشد.

قابل توجه است که داعش پس از مرگ البغدادی٬ خسارت‌های نظامی زیادی متحمل شده است. اطلاعات نشان می‌دهد که پیش از این٬ ابوبکر البغدادی از عناصر داعش خواسته بود تا پس از جنگ باغوز در ابتدای 2019 به ادلب بروند و تعدادی از فرماندهان و عناصر معروف خود را نیز به آنجا فرستاده بود.

ابوبکر بغدادی قصد داشت تا بازسازی گروه تکفیری داعش را از ادلب که در میان سیطره تعداد زیادی از گرو‌ه‌های افراط‌گرای وابسته به القاعده و گروه‌هایی که با داعش همکاری می‌کردند٬ دچار هرج و مرج امنیتی شده بود٬ آغاز کند. قابل توجه است در این میان باوجود اینکه ابومحمد الجولانی سرکرده گروه تکفیری النصره٬ حمله‌های زیادی ضد گروه‌های داعش و عناصر آن در دوسال گذشته ترتیب داده و تعداد زیادی از عناصر و هسته‌های وابسته به آن را از بین برد؛ اما صرف وجود البغدادی تاثیر زیادی در پروژه بازسازی داعش در ادلب داشت.

با کشته شدن بغدادی٬ پروژه جدید وی در نطفه خفه شد. همچنین ماموریت او که حمله به برخی کشورهای عربی و مردم آنها بود به پایان رسید و این گروه تروریستی دیگر هرگز قادر به بازسازی خود در سوریه و عراق در زمان نزدیک نخواهد بود. لازم به ذکر است که بازگشت احتمالی داعش ممکن است به شکل‌های دیگر و ضمن برنامه‌های جدید باشد و نیز شاید ماموریت جدید آن شبیه فعالیت‌های داعش در کشورهایی مانند یمن و لیبی که دارای امنیت شکننده بوده و شاخه‌های این گروه و یا هسته‌های خفته آن در این مناطق فعالیت می‌کنند٬ باشد.

انتهای پیام/