گزارش| توقع بالای آنکارا و پیام مسکو پیش از دیدار اردوغان – پوتین
رئیس جمهور ترکیه انتظار دارد در دیدار با همتای روسی خود امتیازهایی به دست بیاورد که پیش‌تر در توافق با معاون ترامپ٬ به دست نیاورده بود.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم٬ رسانه‌های منطقه و جهان٬ در حالی خبر اشغال شهر راس‌العین (سرکانی) سوریه توسط نظامیان ترکیه و معارضین سوری تحت امر اردوغان را مخابره کردند که در مورد برخی تندروی‌های معارضین٬ نگرانی‌هایی وجود دارد و عفو بین‌الملل٬ اعلام کرده که ارتش ترکیه در عملیات تجاوزگرانه موسوم به چشمه صلح٬ مرتکب جرایم جنگی شده است.
اگر چه وزارت امور خارجه ترکیه به تندی به بیانیه عفو بین‌الملل واکنش نشان داده اما در هر حال٬ فضای افکار عمومی منطقه و جهان به نفع رجب طیب اردوغان و نظامیان ترکیه نیست.
در این میان٬ رسانه‌های وابسته به پ.ک.ک نیز اخبار ضد و نقیضی در مورد استفاده از بمب شیمیایی و سلاح‌های ممنوعه منتشر کرده‌اند که تاکنون تایید نشده‌اند و وزارت دفاع ترکیه اعلام کرده که در انبارهای خود٬ حتی یک گرم سلاح شیمیایی ندارد. اما امروز رسانه‌های تحت امر اتاق فکر حزب عدالت و توسعه ادعا کردند که نهادهای اقماری پ.ک.ک٬ 6 کامیون سلاح شیمیایی را از عراق وارد قامیشلو کرده‌اند.
آتش بس مبهم و شکننده
تابلوی سیاسی و نظامی شمال شرق سوریه٬ نشان می‌دهد که توافق مبهم و دور از مبانی حقوقی بین پنس و اردوغان٬ نهایتاً توانسته یک آتش‌بس شکننده و بدون ناظر و بدون ضامن را به مردم سوریه بدهد و دردسرهای تازه‌ای ایجاد کند.
در کنار این اخبار و شایعات متناقض٬ آن چه اهمیت بیشتری پیدا کرده است٬ مواضع سیاسی واشنگتن و مسکو است. دونالد ترامپ همچنان با توییت‌های گاه و بی‌گاه و غالباً بی ربط خود٬ کردها را ناامید کرده و حالا چشمان همگان متوجه مواضع مسکو است. چرا که در این بازی٬ مسکو از موقعیت ویژه‌ای برخوردار است که ویژگی‌های آن چنین است:
1.مسکو٬ حامی بشار اسد و دولت سوریه است و ولادیمیر پوتین نشان داده که با هوشمندی و زرنگی خود و صد البته همراهی با استعداد سیاسی و دفاعی غیرقابل چشم پوشی ایران در منطقه٬ آمریکا را در پرونده سوریه به بن‌بست کشانده و او را در موقعیت آچمز قرار دهد.
2.ابتکار عمل ایران و روسیه٬ ترکیه را نیز به میدان مذاکرات آستانه کشاند و ترکیه با وجود برخی تک‌روی‌های خود٬ باز هم ناچار است با ایران و روسیه همراه باشد.
3.روابط حساس و حیاتی ترکیه و روسیه در حوزه‌های انرژی٬ صنایع دفاعی و توریسم و تجارت٬ امتیازات و ابزارهای کارامدی در اختیار پوتین گذاشته و می‌تواند با آن ابزارها٬ اردوغان و ترکیه را مهار و مدیریت کند.
4.در روند فعالیت کمیته قانون اساسی سوریه٬ روسیه می‌تواند بر منافع درازمدت ترکیه و معارضین سوری تحت امر اردوغان تاثیر بگذارد.
5.تمامیت ارضی سوریه و حاکمیت سیاسی دولت دمشق برای پوتین از اهمیت بالایی برخوردار است و می‌تواند راه را بر زیاده‌خواهی‌های اردوغان ببندد.
خواسته‌های عجیب اردوغان از پوتین
اگر چه قاعدتاً تمام اهداف و مضامین دیدار آتی اردوغان و پوتین٬ رسانه‌ای و بر همگان آشکار نشده اما طی روزهای اخیر٬ بارها رسانه‌های وابسته به حزب حاکم ترکیه اعلام کرده‌اند که اعمال کنترل بر منبج و کوبانی٬ از مهم‌ترین خواسته‌های اردوغان از پوتین خواهد بود.
رئیس جمهور ترکیه انتظار دارد در دیدار با همتای روس خود امتیازهایی به دست بیاورد که پیش‌تر در توافق با معاون ترامپ٬ به دست نیاورده بود.
اردوغان در شرایطی به دیدار پوتین می‌رود که تمام پیام‌های گستاخانه و تحقیرآمیز دونالد ترامپ را تحمل و در قبال آنها سکوت کرده تا امتیاز بیشتری به دست بیاورد. اما حالا می‌خواهد نشان دهد که با وجود همراهی با آمریکا٬ می‌تواند با روسیه نیز رفیق و هم‌مسیر باشد.
دو پیام سرد مقامات روسیه پیش از سفر اردوغان
در حالی که رجب طیب اردوغان و تیم او خود را مهیا کرده‌اند که در مسکو به گرمی مورد پیشواز قرار بگیرند و پیشنهادهای آنان از سوی پوتین پذیرفته شود٬ مقامات روسیه دو پیام و سیگنال غیرمستقیم به ترکیه دادند که نشان می‌دهد مسکو از تصمیمات و عملیات نظامیان اردوغان نگران است.
دیمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین و مرد متنفذ و اثرگذار تیم پوتین در گفت‌وگو با یکی از شبکه‌های تلویزیونی کشورش گفت: عملیات ترکیه در شمال شرقی سوریه می‌تواند به روند بازگرداندن امنیت و استقرار به سوریه٬ لطمه وارد کند و مشکلات جدیدی به وجود بیاورد. این اقدام ترکیه بسیار نگران کننده است و ما اوضاع را پیگیری می‌کنیم.
البته این فقط پسکوف نبود که از نگرانی‌های مسکو صحبت کرد. یوری اوشاکوف معاون پوتین هم در این مورد گفت: اقدامات نظامی ترکیه در شمال سوریه باید محدود باشد و اقدام نظامی به نسبت تهدیدات و واکنش‌ها باشد نه این که به شکل نامحدود و بی‌محابا از قدرت نظامی استفاده شود. این عملیات با این کم و کیف٬ به روند بازگشت استقرار و امنیت به کشور سوریه٬ ضربه می‌زند.
هماهنگی پوتین با تهران و دمشق
در شرایطی که بسیاری از مخالفین اردوغان و حتی برخی از تحلیل‌گران هسمو با اردوغان به ضرورت عاد‌ی‌سازی روابط آنکارا – دمشق اشاره کرده و راه شام را به اردوغان نشان می‌دهند٬ اما او همچنان ضد اسد است و به تازگی٬ یکصد هزار نفر از معارضین سوری بشار اسد را مسلح کرده و همه آنان را زیر چتر واحدی به نام ارتش ملی سوریه٬ گرد هم آورده است.
بسیاری از رسانه‌های مخالف اردوغان در ترکیه اعلام کرده‌اند این معارضین٬ غالباً از مجاهدین تندرو و رادیکالی هستند که با تعلقات فکری سلفی خود٬ می‌توانستند همین حالا هم بخشی از تندروترین جریان‌های مسلح در داخل سوریه باشند و آنان از حیث اندیشه و رویکرد سیاسی و نظامی٬ تفاوت چندانی با تندروهای ادلب ندارند.
لذا بسیار طبیعی است که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه با در نظر داشتن همه این اولویت‌های سیاسی و امنیتی٬ در دیدار با همتای ترک خود٬ هم نگرش سیاسی تهران و هم حساسیت‌ها و خواسته‌های دمشق را نیز در نظر بگیرد و به اردوغان نشان دهد که اگر چه با حمله به نهادهای اقماری پ.ک.ک٬ راه را برای تقویت حاکمیت سیاسی بشار اسد هموارتر کرده اما در عین حال٬ مشکلات جدیدی در سوریه به وجود آورده است که باید هر چه زودتر مورد بازبینی و اصلاح قرار بیگرد.
انتهای پیام/
