مطالبه حقوق عامه مستلزم انتشار حقیقی مطالب از سوی رسانه‌هاست/"افشاگری" برند شده است
نشست تخصصی «مسئولیت حقوقی و اجتماعی رسانه‌ها در قبال نشر اکاذیب» با حضور فعالان این حوزه برگزار شد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه قوه‌قضاییه، نشست تخصصی «مسئولیت حقوقی و اجتماعی رسانه‌ها در قبال نشر اکاذیب» با حضور مهدی امیری‌اصفهانی معاون سیاسی و امنیتی دادستان کل کشور، جواد جاویدنیا معاون فضای مجازی دادستان کل کشور، حسن عابدینی قائم مقام خبرگزاری صدا و سیما، شهید شاطری پور اصفهانی پژوهشگر پژوهشگاه قوه قضائیه و محسن مهدیان فعال رسانه‌ای برگزار شد.
مطالبه حقوق عامه مستلزم انتشار مطالب حقیقی از سوی رسانه‌ها است
شاطری‌پور پژوهشگر پژوهشگاه قوه قضائیه در این نشست یکی از موارد مهم در احیای حقوق شهروندان را حق مردم در بهره‌مندی از اطلاعات درست دانست و اظهار کرد: بزرگترین حق مردم حق بیان است و این موضوع آنقدر مهم است که یک آیه در قرآن برای آن در نظر گرفته شده.
وی در ادامه افزود: مطالبه حقوق عامه از سوی رسانه‌ها مستلزم این است که رسانه‌ها مطالب حقیقی را منتشر کنند.
تلاشمان برای برگزاری انتخابات در فضای سالم و با حداقل اخبار کذب است
جاویدنیا معاون دادستان کل کشور در امور فضای مجازی در ادامه نشست با تاکید بر دقت انتشار اخبار اظهار کرد: متأسفانه برخی از رسانه‌ها اخباری را منتشر می‌کنند که بعد از گذشت مدتی تکذیب می‌شود.
وی با اشاره به اینکه برخی رسانه‌ها با اینکه به‌صورت رسمی در وزارت ارشاد ثبت شده‌اند، بدون داشتن منبع موثق اقدام به انتشار اخبار می‌کنند، گفت: متأسفانه مسئولیت خاصی برای منتشرکنندگان اخبار وجود ندارد.
معاون دادستان کل کشور در امور فضای مجازی به ساز و کار برخورد قانونی با انتشار اخبار و ماده 746 آیین دادرسی کیفری و مواد قانون مطبوعات اشاره کرد و با طرح سوالاتی درباره راه حل قضایی و ضمانت اجرای برخوردهای احتمالی ادامه داد: چرا شرایط باید به گونه‌ای باشد که رسانه‌ای که دارای مجوز است خبری را بدون اطمینان از صحت آن منتشر کند، رسانه‌های دیگر هم پیرو آن رسانه، خبر را منتشر کرده و افراد سرشناس روی آن مانور داده و یک جریان خاص روی خبری که صحت ندارد، ایجاد شود.
جاویدنیا با بیان اینکه با وجود انتشار تکذیب و اصلاحیه درمورد اخبار کذبی که در رسانه‌ها منتشر می‌شود، این اخبار تأثیرشان را در جامعه می‌گذارند، تصریح کرد: جالب اینجاست که اخبار کذب از سوی برخی مسئولان نیز تأیید می‌شود که این مساله تاثیر خبر در جامعه را بیشتر می‌کند.
وی ضمن انتقاد از بی مسئولیتی بازنشر دهندگان خبر افزود: به عنوان مثال فرض کنید خبری در فضای مجازی منتشر شود و پلیس فتا با دردسر زیاد فرد منتشرکننده را پیدا کند، اگر ما تمام توان خود را بگذاریم تا یک خبر کذب را در نرم افزارهای خارجی حذف کنیم این امکان وجود ندارد زیرا سرورهای این نرم‌افزارها در کشور نیستند اما در مورد پیام‌رسان‌های داخلی اینگونه نیست.
معاون دادستان کل کشور در امور فضای مجازی تصریح کرد: بارها دیده‌ایم که برای یک خبر تکذیبیه هم منتشر می‌شود اما نمی‌توانیم اثر گذاری خبر اصلی را از بین ببریم، حتی اگر تکذیبیه را بارها از رسانه‌های جمعی پخش کنیم. باید مسئول دانستن مدیر پیام رسان را به طور جدی پیگیری کنیم و بعد بیاییم بررسی کنیم که آیا مجازات‌های در نظر گرفته شده اثرگذار است یا خیر؟
وی با بیان اینکه امروز افشاگری به یک برند تبدیل شده است، گفت: اگر بسترهای انتشار اخبار همین بماند دشمن از این فضا برای متزلزل کردن نظام استفاده می‌کند اما اگر بستری ایجاد شود که قبل از انتشار اخبار به مسائل و شایعات پاسخ دهد و بعد خبرها منتشر شوند، شاهد کم شدن شایعات و اخبار کذب در رسانه‌ها خواهیم بود.
بخش دیگری از اظهارات معاون دادستان به مدیریت فضای مجازی اختصاص داشت که در اینباره اظهار کرد: بستر اعمال حاکمیت باید رد تمامی نرم افزار های فعال در کشور وجود داشته باشد، مسئول دانستن مدیر در بستر باید جدی شود و در نهایت اثرگذاری مجازات را مورد بررسی قرار دهیم.
وی با اشاره به انتخابات پیش رو و تلاش برای برگزاری یک انتخابات سالم خاطر نشان کرد: در بحث انتخابات تمام تلاشمان برای برگزاری انتخابات در فضای سالم و با حداقل اخبار کذب است. خواهشمندیم که مردم به دقت اخبار را صحت سنجی کنند، بویژه طرفداران کاندیداها هر خبری را منتشر نکنند و هرجایی را منبع قرار ندهند.
کاهش اخبار رسمی با افزایش شایعات رابطه مستقیمی دارد
عابدینی به عنوان دیگر فرد حاضر دراین نشست با اشاره به اینکه طی 3 سال گذشته موضوع فیک نیوز مطرح شده است گفت: همزمان با حضور ترامپ، فیک نیوز هم گسترش پیدا کرد و رسانه‌های آمریکایی دروغ‌های او را می‌شمارند، البته منظور ما از دروغ‌های ترامپ خبرهایی هستند که دروغ بودنشان کاملا مشخص است.
عابدینی ضمن تفکیک میان خبر فیک و شایعه افزود: خبر فیک و جعلی گاهی اوقات از زبان مقامات گفته می‌شود و رسانه‌های بزرگ آن را تکرار می‌کنند، اما رسانه‌ها شایعه را بازگو نمی‌کنند؛ برای پیدا کردن درستی یا غلطی خبر فیک نیاز به ارتباط گرفتن با افراد حاضر در صحنه است.
قائم مقام خبرگزاری صدا و سیما انتشار اخبار صحیح در رسانه‌ها را موجب اعتماد مردم توصیف کرد و گفت: میان شایعه با اخبار فیک تفاوت بسیاری وجود دارد، به‌طوری که رسانه‌ها هرگز شایعات را منتشر نمی‌کنند. کاهش اخبار رسمی با افزایش شایعات رابطه مستقیمی دارد اما امروزه موضوع کپی کردن اخبار رسانه‌های دیگر دغدغه بسیاری از رسانه‌های جهان است.
راویان برداشت خود را از وقایع مطرح می کنند
مهدیان فعال رسانه ای در ادامه این نشست تخصصی بابیان اینکه جنگ امروز در رسانه‌ها، جنگ روایت‌هاست، بیان کرد: بسیاری از اخباری که در رسانه‌ها منتشر می‌شود کذب نیست و بلکه واقعه‌ای را از نگاه‌های متفاوت روایت می‌کنند. در همین مدت 6 ماهه سال جاری حدود 30 شخصیت سیاسی کشور متهم به فساد اقتصادی شدند اما رسانه‌ها به این موضوع نپرداختند و اصلاً به سراغ آن نرفتند.
وی به فقدان نظریه اساتید و کارشناسان در حوزه رسانه‌ای اشاره کرد و با بیان این مطلب که مردم دیگر رغبتی به رسانه‌های جمعی ندارند ادامه داد: امروز منبع اصلی سلبریتی‌ها و افراد به اصلاح شاخ در اینستاگرام و شبکه‌های اجتماعی هستند و مردم به سمت این افراد گرایش پیدا کرده‌اند؛ امروزه افرادی که در شبکه‌های اجتماعی دنبال کننده بیشتری دارند، جریان ساز می‌شوند.
وی در بخشی از این نشست تخصصی گفت: امروز بحث صدق و کذب اخبار مطرح نیست بلکه گاه اخبار به دلیل دست به دست شدن متفاوت می‌شوند و گاهی هم روایتی سطحی و برشی از یک واقعیت ارائه می‌شود.
مهدیان افزود: نکته کلیدی اینجاست که ما امروز با راویان خبر مواجه هستیم که برداشت خود را مطرح می‌کنند.
رسانه‌ها مجرای سوق دادن انتخابات به سمت امنیت هستند
مهدی امیری اصفهانی معاون امنیتی، سیاسی دادستان کل کشور با ورود به بحث اطلاع رسانی در فضای مجازی اظهار کرد: در شبکه‌های اجتماعی پیام تولید و در همان لحظه برای میلیون‌ها نفر منتشر می‌شود. در واقع رویکرد دیروز شخص‌محور بود ولی رویکردهای امروز مشارکت‌جو و ائتلافی هستند. فرآینده دیروز پیچیده و طولانی بود ولی فرآیندهای امروز کوتاه وساده هستند.
وی با بیان این مطلب که ابزارهای امروزی با دیروزی کارکردهای متفاوتی دارند، ادامه داد: ببینید چه کارهایی می‌شود با یک گوشی تلفن که امروز در اختیار شماست انجام داد، در حالی که 20 سال پیش فقط برای مکالمه از آن استفاده می‌شد.
امیری با ورود به مسئولیت‌های حقوقی در این بخش گفت: مسئولیت چه در عرصه حقوقی و چه در عرصه اجتماعی جزو جدایی‌ناپذیر حیات بشری است و هیچ شخص مکلفی نمی‌تواند فارغ از مسئولیت‌پذیری باشد و از مسئولیت اجتماعی فرار کند و هیچ حقی هم بدون مسئولیت معنا ندارد.
معاون امنیتی، سیاسی دادستان کل کشور با بیان این مطلب که رسانه گاهی یک تریبون و گاهی یک تشکل صنفی و حزب سیاسی است، اظهار کرد: وقتی که یک رسانه در ذهن پروری جامعه نقش دارد نمی‌توانیم منکر وجودش شویم. باید پذیرفت که امروز رسانه نقش محوری در مناسبات اجتماعی و فردی دارد لذا رسانه در مواجهه مناسب با پدیده‌ها، باید تدبیر مناسب داشته باشد.
وی با بیان اینکه فرقی نمی‌کند رسانه رسمی باشد یا غیر رسمی گفت: استفاده از ابزار رسانه باید مورد توجه قرار گیرد و این موضوع در مسئولیت‌پذیری مهم است.
معاون سیاسی و امنیتی دادستان کل کشور بیان کرد: در قانون رسانه که ناظر بر تمام مجموعه‌های خبری است رسانه‌هایی که پروانه فعالیت داشته باشند مشمول قوانین می شوند، اما ضرورت انتظام بخشی برای تمام رسانه‌های رسمی و غیر رسمی اهمیت دارد و هیچ تفاوتی میان مکاتب مختلف اجتماعی وجود ندارد.
امیری اصفهانی درباره چگونگی اجرای ضوابط گفت: باید یک الگوی مناسب و سازوکار درست برای وضع ضوابط به هنگام در عرصه عملیات رسانه‌ای داشته باشیم.
وی امنیت را اصلی ترین حق عمومی دانست و با اشاره به ارتباط امنیت روانی با رسانه، افزود: دولت و شهروندان مکلف‌اند در تولید امنیت ایفای نقش کنند.
معاون سیاسی و امنیتی دادستان با بیان اینکه یکی از وظایف رسانه‌ها مطالبه است، گفت: رسانه‌ها باید بگویند دولت به معنای عام، کار خود را انجام می‌دهد یا نه..
امیری اصفهانی با اشاره به نبود مهارت تحلیل در کشور اظهار کرد: هر فردی متناسب با درک خود با انواع منابع خبری مواجه است و دولت باید شهروندان را از این منظر مورد توجه قرار دهد.
معاون سیاسی و امنیتی دادستان کل کشور در بخش دیگری از اظهارات خود بیان کرد: در آستانه انتخابات هستیم و از آنجایی که این موضوع عرصه بیان مطالب صحیح و غلط است، ممکن است به امنیت روانی مخاطبان خدشه وارد شود. رسیدن به صندلی مجلس مطلوب افراد است اما ممکن است راه رسیدن به آن متفاوت باشد و فردی برای رسیدن به این مطلوب تمام نکات مربوط به امنیت اخلاقی را زیر پا بگذارد و سیاه‌نمایی کند و از منابع غیر حقیقی اطلاعات غلط به جامعه بدهد.
وی با بیان اینکه نباید امنیت را نادیده گرفت، تصریح کرد: رسانه می‌تواند این مسیر را به سمت امنیت ببرد یا به گونه‌ای عمل کند که امنیت کلی مورد تعرض قرار گیرد.
امیری اصفهانی در ادامه با اشاره به اینکه گاهی اوقات حرفی زده می‌شود که مخاطب نسبت به آن برداشت دیگری دارد، گفت: در حوزه رسانه همه حقایق تبدیل به واقعیت می‌شوند و همه واقعیت‌ها قابل تصور و تصدیق نیستند.
انتهای پیام/
