دیدگاه رهبر معظم انقلاب بر ضرورت حفظ نام و یاد شهدا بر معابر شهری
در میانه واکنشهای مختلفی که از سوی مردم، نمایندگان و مسئولین کشور صورت گرفت. موضع رهبر معظم انقلاب در زمینه حذف نام شهدا همانند سایر موضوعات فصل الخطابی برای اختلاف سلایق و بعضا اختلاف عقاید مسئولین است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، چندی پیش اخباری با عنوان حذف کلمه شهید از تابلوهای شهرداری ابتدا در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی و سپس در رسانهها منتشر و تصاویر مربوط به آن نیز منعکس شد. از آنجایی که بیشتر تصاویر متعلق به منطقه یک تهران بود. شهرداری این منطقه نسبت به قضیه واکنش نشان داد و آن را مختص چند تابلوی محدود دانسته و عنوان کرد که تابلوها پایش و رفع نقص میشود. اما موضوع به اینجا ختم نشد. با گذشت کمتر از یک ماه از ماجرای تصاویر تابلوهای منطقه یک، عکسهایی از تابلوهای منطقه 16 و 12 و نقل قول هایی از مناطق 14 و 19 و3 نیز منتشر شد و مشخص شد حذف عنوان شهید محدود به یک منطقه و یا خطای یک فرد نیست. حتی بعدتر زمزمههایی بر اتفاق مشابه این موضوع در برخی شهرها از جمله تبریز و زنجان و مازندران نیز شنیده شد.
همین باعث شد مطالبات مردمی در این زمینه از مسئولین شهرداریها را به جریان انداخت. واکنشهای مردمی در فضای مجازی و اعتراضات عمومی در این رابطه گاهی به آن اشاره دارد که حذف نام شهید از تابلوی سر در کوچهها و خیابانها بی سر و صدا در حال رواج یافتن در مناطق وسیعی است و میبایست اقدام قابل توجهی علیه خاطیان صورت گیرد.
شهرداری تهران طی اطلاعیهای از شهروندان درخواست کرد تا گزارش هرگونه مغایرت در درج عنوان مقدس «شهید» در تابلوهای نامگذاری معابر سطح شهر را اعلام کنند. شهرداری تهران که با اعلام این مطلب تلاش داشت، چنین اقداماتی را از تصمیمات مدیران شهرداری دور بداند و در واقع مسئولیت آن را برعهده نگرفته است، به جای معرفی خاطیان و یا ضرب العجلی برای مدیران مناطق، از مردم خواسته تا در پایش چنین تابلوهایی اقدام کنند. در بیانیه شهرداری آمد: «با وجودی که این موارد بسیار اندک بوده و عموماً مرتبط با تابلوهای پرچمی نصب شده در سالهای گذشته هستند اما مقرر شد در پایشهای دورهای هرگونه مغایرتی مورد بررسی قرار گیرد. از شهروندان عزیز درخواست داریم با مشاهده اندک مغایرتی در خصوص عناوین معابر مزین به نام شهدای والامقام سریعاً از طریق سامانه 137 موضوع را اطلاعرسانی کنند.»
با توجه به اهمیت موضوع، واکنش و اقدام دستگاههای متولی فرهنگ ایثار و شهادت برای مردم اهمیت ویژهای دارد. رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران، فرمانده کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح، رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزشهای دفاع مقدس در این باره واکنشهایی داشتند. سردار باقرزاده ،فرمانده کمیته جستجوی مفقودین گفت:«در مقابل این حرکت خزنده باید فریاد کشید؛ رسانهها و مردم نگذارند تا همانند طرح یکسانسازی قبور شهدا برخی از شهرداریها هر اشتباهی خواستند انجام دهند.»
حجت الاسلام و المسلمین محمد حسن کاویانی راد معاون فرهنگی و آموزشی بنیاد شهید و امور ایثارگران نیز در گفتگو با تسنیم گفت: «اصل این کار چه خوشبینانه و چه بدبینانه بسیار بسیار ناشایست، غلط، غیرمنطقی و ضدارزشی است. به خاطر حساسیت مسئله، موضوع را با وزارت کشور درمیان گذاشتیم و از وزیر خواستیم تا موضوع در سطح کشور پیگیری شود. ابلاغیه ای از جانب وزارت کشور برای تمام استانداریها ارسال شده تا موضوع رصد و کنترل شود و خدای ناکرده مجددا شیطنتی در این زمینه صورت نگیرد. اما باز هم اصرار داریم قضیه مستندسازی شود. این مسئله نباید تبدیل به جریان شده و صدمهای بزند.»
شهردار تهران این بار شخصا نسبت به این موضوع واکنش نشان داد اما توضیحات او نه تنها قانع کننده نبود بلکه میزان اعتراضات مردمی را نسبت به نگاه شهردار به این مضوع نیز برانگیخت. پیروز حناچی گفت: « در دوره جدید هیچگونه تابلویی نصب و حذف نشده است و تمام این تابلوها مربوط میشود به 5 سال گذشته و امکان دارد برخی از تابلوهای که فرسوده شده باشند توسط شهرداری تهران اصلاح شود اما بهصورت گسترده در شهرداری این کار انجام نشده است. تابلوها در سطح معابر به دو دسته تقسیم میشوند؛ تابلوهایی که دیوارکوبند که مناطق آنها را پیگیری میکنند و این تابلوها به نام شهدا مزین هستند و دسته بعدی تابلوهای که عبوری هستند که برای سرعت متوسطه 30 کیلومتر به بالا پیشبینی شدهاند و باید شما آنی تابلو را ببینید و تشخیص بدهید و مسیر خود را انتخاب کنید و این تابلوها که برای سرعت تنظیم میشوند حداقل اختصار در نظر گرفته میشود.»
پس از آن بود که یکصد مجموعه مردمی و دانشجویی خطاب به حناچی شهردار تهران نامهای را صادر کردند و اعتراض خود را به حذف عنوان مقدس "شهید" از جلوی نام شهدا در برخی تابلوهای شهر تهران اعلام کردند. آنها خطاب به شهردار تهران نوشتند: حداقل توقع ما این است که دستور دهید، پیمانکار مربوطه، ضمن عذرخواهی از مردم در کوتاهترین زمان ممکن، تابلوهای یاد شده را اصلاح کند و گزارش آن را به استحضار عموم مردم شریف برساند.
حجتالاسلاموالمسلمین محمدحسن رحیمیان تولیت مسجد مقدس جمکران، فرمانده سپاه تهران بزرگ، ائمه جمعه شهرهای مختلف کشور از جمله معترضان شاخص این موضوع در کشور بودند که درباره اتفاقات اخیر در این زمینه واکنش نشان دادند. حتی شاعران انقلابی کشور، مداحان اهل بیت(ع) و گرافیستها متعهد انقلابی نیز با زبان هنرمندانه خود در این مقوله اعتراض کردند. از جمله خانه طراحان انقلاب اسلامی که مجموعه پوسترهای جدید خود را در واکنش به حذف نام شهدا از معابر تهران منتشر کرد.
اما این بار نمایندگان مردم و مسئولین دغدغه مند سراغ وزارت کشور رفتهاند. نصرالله پژمانفر، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس، در گفتوگو با تسنیم، در این باره گفت: بهزودی در جلسه فراکسیون دفاع مقدس دستور پیگیری این موضوع را میدهیم تا شاهد تکرار دوباره چنین اتفاقهایی نباشیم. موضوع را نیز در کمیسیون فرهنگی پیگیری خواهیم کرد.
محمد مهدی زاهدی نماینده کرمان در مجلس شورای اسلامی نیز در گفتگو با تسنیم، از طرح سئوال خود از رحمانیفضلی وزیر کشور درباره حذف نام شهید از سوی شهرداریهای در برخی کلانشهرها در معابر شهری خبر داد و گفت: این سوال تقدیم هیئترئیسه مجلس شده است تا به کمیسیون تخصصی برای بررسی بیشتر ارجاع شود.
هرچند سید سلمان سامانى سخنگوى وزارت کشور در واکنش به موضوع حذف عنوان شهید در برخى از اسامى معابر اظهار داشت: «مسئولان شهری مطمئنا پیگیریهای لازم را انجام خواهند داد کما اینکه شهرداری تهران هم از ابتدای طرح این موضوع در رسانهها، بررسیهای لازم را انجام داد و پاسخگو بود. همین رویه را در مورد هر شهری که این دغدغه بهوجود آمده باشد را خواهیم داشت و سازمان شهرداریها با نظارت بر شهرداریهاى سراسر کشور از این مطالبه جامعه صیانت خواهد داشت.» اما همچنان مردم به دنبال پاسخگویی از شخص وزیر کشور در این زمینه هستند.
در میانه واکنشهای مختلفی که از سوی مردم، نمایندگان و مسئولین کشور صورت گرفت. مردم ولایتمدار علاقمند به دانستن موضع رهبر معظم انقلاب نیز در این زمینه بودند تا همانند سایر موضوعات فصل الخطابی برای اختلاف سلایق و بعضا اختلاف عقاید مسئولین و مردم در موضوع واحدی باشد.
رهبر معظم انقلاب همیشه توجه ویژهای در مورد وقایع دفاع مقدس و موضوعات مربوط به شهدا و ایثارگران دارند. دیدار سالیانه ایشان با خانواده شهدا، جانبازان و آزادگان دفاع مقدس، حضور سرزده ایشان به منزل شهدا ، پیگیری امور خانواده شهدا و جانبازان و دلجویی از آنان و واکنش مستقیم نسبت موضوعات مرتبط با آثار جنگ تحمیلی و دفاع مقدس نشان دهنده این موضوع است.
بهمن ماه سال گذشته بود که حضرت آیت الله العظمی خامنهای پس از زیارت قبور مطهر شهدا درباره یکسان سازی قبور شهدا نیز واکنش شفافی ارائه داده و فرمودند: «یکی از کارهای بدی که بعضی از مدیران گلزارهای شهدا انجام میدهند، این کار غلط یکسانسازی قبور شهدا است. این[جا] خوب است؛ همین درست است، بیایند صاحبان این شهدا، پدرانشان، مادرانشان، فرزندانشان، همسرانشان، علامتی داشته باشند، عکسی داشته باشند، این خوب است. این شکل، شکل طبیعی است. هیچ لزومی ندارد که ما این [علامتها] را صاف کنیم، به خیال اینکه میخواهیم زیباسازی کنیم. زیبایی هر جایی و هر چیزی به حَسَب خودش است؛ زیبایی انسان، زیبایی باغ، زیبایی قبرستان، زیبایی هر چیزی را باید به حَسَب خودش محاسبه کنیم.»
حالا امروز مقام معظم رهبری در مورد حذف نام شهدا از معابر شهری نیز واکنش داشتند. ایشان همزمان با پنجمین روز از هفتهٔ دفاع مقدس و روز تجلیل از شهیدان و ایثارگران، پیامی صادر کردند. متن این پیام به این شرح است:
«بسمه تعالی
یاد و نام شهیدان مایهٔ سربلندی ملت و نشانهٔ راه به سوی پیروزی است. فداکاری شجاعانهٔ آنان است که عظمت ملتها و عمق مبانی فرهنگی و تمدنی آنان را به اثبات میرساند. همه وظیفه داریم نامهای نورانی شهیدان را تکریم کنیم و عظمت جایگاه آنان را در یادها ماندگار سازیم. افتخاری است برای کویها و برزنها که نام شهید و عنوان شهادت بر فراز آنها بدرخشد. این موهبت هم اکنون در سراسر کشور وجود دارد و باید ادامه یابد.
سلام خدا و اولیائش بر شهیدان عزیز.
سید علی خامنهای»
پیش از این نیز امام خامنهای در مورد فراموش شدن جلوههایی فرمایشاتی داشتند که نماهنگ آن در ماجراهای اخیر منتشر و سخنانشان بازخوانی شد. ایشان فرمودند: «انگیزههایی بسیار شدیدی وجود دارد که یاد شهدا به فراموشی سپرده شود؛ چیزهای دیگری مطرح کنند و جلوههای کاذب و عظمتهای دروغین را مطرح کنند تا عظمتهای واقعی از یادها برود. نگذارید غبارهای فراموشی روی این خاطرههای گرامی را بگیرد.»
انتهای پیام/