گزارش|عراق؛ معامله قرن و آرمان فلسطین

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، این سخن «فرید یاسین» سفیر عراق در آمریکا بود که هفته گذشته درباره عادی سازی روابط بغداد با تل آویو مطرح شد و واکنش های زیادی در داخل عراق به همراه داشت.

بلافاصله بعد از این موضع گیری بود که محمد اشتیه نخست وزیر تشکیلات خودگردان فلسطین در هفته جاری وارد عراق شد تا ضمن بررسی نگاه مقامات سیاسی عراق به مسئله فلسطین، درباره روابط اقتصادی دو کشور نیز مذاکراتی داشته باشد.

کنفرانس منامه؛ شکست ضلع اقتصادی معامله قرن

این سفر در حالی انجام شد که اوایل ماه جاری شاهد برگزاری نشست اقتصادی منامه بودیم که در واقع وجهه اقتصادی معامله قرن را رونمایی می کرد.

این کنفرانس با هدف «ترغیب سرمایه‌گذاری در مناطق فلسطینی»، به‌دعوت بحرین و آمریکا به‌ عنوان اولین گام برای اجرای بخش اقتصادی «معامله قرن» برگزار شد.

جراد کوشنر مشاور کاخ سفید در روند سازش اعلام کرده بود که نخستین مرحله طرح رئیس‌جمهوری آمریکا برای خاورمیانه شامل پیشنهاد سرمایه‌گذاری به ارزش 50 میلیارد دلار در اراضی فلسطین، مصر، اردن و لبنان است.

نشست منامه برگزار شد اما نتیجه چندانی در بر نداشت به طوری که اصلی ترین طرف ماجرا یعنی فلسطین در این نشست هیچ نماینده ای نداشت و برخی کشورها از جمله لبنان و عراق در آن حضور نداشتند.

همین موضوع باعث شد که جراد کوشنر مشاور ارشد کاخ سفید که این پروژه را دنبال می کند، به شکست آن در گام نخست اذعان کرده و بگوید که این نشست بدون رهبری فلسطین قابل به‌ثمر نشستن نیست.

نشست منامه شکست خورد اما مقامات تشکیلات خودگردان فلسطین به دنبال راه های عربی هستند تا بتوانند بر مشکلات اقتصادی خود غلبه کرده و علاوه بر آن با همیپیمانان و حامیان خود روابطی عمیقتر داشته باشند.

عراق یکی از همین کشورهاست. کشوری نفت خیز و ثروتمند، با جمعیتی بالا در جهان عرب که مسئله فلسطین را موضوع مهمی می داند و قادر به حمایت فعال از آرمان فلسطین است.

بر همین اساس بود که محمد اشتیه به عراق سفر کرد تا با مقامات سیاسی و اقتصادی این کشور دیدار و گفتگو کند.

ابراهیم ملحم سخنگوی دولت تشکیلات خودگردان، یکی از مهمترین هدف های اشتیه از سفر به عراق را جلب موافقت مقامات این کشور برای اعطای نفت به فلسطینیان اعلام کرده بود، تا نفت در پالایشگاهی در اردن برای مصرف فلسطینان پالایش شود.

احمد عقل سفیر فلسطین در بغداد نیز در این خصوص گفته بود که این سفر با هدف بررسی مسئله فلسطین و مشارکت اقتصادی و همکاری مشترک بین دو دولت در زمینه‌های مختلف از جمله کشاورزی صورت گرفته است.

اشتیه در سفر خود با مقامات سیاسی از جمله نخست وزیر، رئیس جمهور و رئیس مجلس عراق دیدار کرده و از آنها شنید که عراق به آرمان فلسطین پایبند است.

در همین خصوص عبدالمهدی نخست وزیر عراق به همتای فلسطینی خود گفت: با معامله قرن به خوبی مقابله شد و ما مخالفت هرگونه وطن جایگزین برای فلسطینی ها در منطقه هستیم.

حتی وزارت خارجه عراق نیز که مدتی درباره مواضع آن نسبت به مسئله فلسطین در فضای سیاسی عراق اظهارنظرها و موضع گیری هایی شده بود، در بیانیه ای که منتشر کرد، موضع عراق در قبال مسئله فلسطین را ثابت و مبتنی بر ابتکار صلح عربی خواند.

علاوه بر مقامات رسمی، بسیاری از رهبران سیاسی عراقی ازجمله نوری مالکی، سید عمار حکیم، هادی عامری و مقتدی صدر نیز مسئله فلسطین را از اولویت های مهم منطقه ای عراق نامیده و یادآور شده اند که اجازه نخواهند داد آرمان فلسطین فراموش شود.

نقش آمریکا در قبال کشورهای منطقه

مقامات آمریکایی همه تلاش منطقه ای خود را صرف همراهی کشورهای عربی و منطقه ای با طرح موسوم به معامله قرن کرده اند که در این بین جز چند کشور همپیمان آمریکا یعنی عربستان، امارات، مصر، قطر و بحرین، برخی کشورها به دلیل فشارهای آمریکا ناچار به حضور در این روند شدند ولی بسیاری از کشورهای تاثیرگذار از جمله لبنان، عراق و ترکیه وایران با آن مخالفت کرده و اردن نیز که یکی از پایه های اصلی در این طرح است مایل به پیشبرد آن نیست.

در همین چارچوب، سفر نخست وزیر تشکیلات خودگردان به عراق را می توان مورد ارزیابی قرار داد.

نتیجه نشست منامه و به محاق رفتن کل پروژه

عراق نه تنها وارد روند معامله قرن نشده بلکه با مخالفت فعال خود، حالا با کمک های اقتصادی به زیرساخت های فلسطین می تواند یکی دیگر از موانع به سرانجام رسیدن این طرح در کنار ایران، ترکیه و لبنان باشد؛ طرحی که ضلع اقتصادی آن به اذعان مجری آن(جراد کوشنر) شکست خورده و برای ضلع سیاسی آن نیز که تا مدتی نامعلوم به تعویق افتاده سرنوشتی جز شکست نمی توان پیش بینی کرد.

در این خصوص مقامات فلسطینی نیز می توانند با دیپلماسی فعالتر و سفر به کشورهای مختلف منطقه ای مانع اجرای این طرح شوند که لبنان، ترکیه و ایران نیز از آن جمله هستند.

گزارش از علی حیدری

انتهای پیام/