گزارش:چمران از همراهی با امام موسی‌صدر و انقلاب اسلامی تا مخالفت با بنی صدر
چمران و امام موسی صدر با آموزش و ساماندهی شیعیان جنوب لبنان در حال مبارزه با رژیم صهیونیستی بودند که ابتدا امام موسی صدر در لیبی ربوده شد و سپس انقلاب اسلامی ایران به پیروزی رسید و چمران به ایران بازگشت.
به گزارش خبرنگار گروه تاریخ انقلاب خبرگزاری تسنیم، 31 خرداد سال 60 دکتر مصطفی چمران نماینده امام در شورای عالی دفاع و نماینده مردم تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی در جبهه‌های جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به شهادت رسید.
در آن روزی که مصطفی چمران به شهادت رسید و غایب جلسه مجلس بود، نمایندگان در حال بررسی طرح کفایت سیاسی ابوالحسن بنی‌صدر بودند. یک روز پیش از آن نیز سازمان مجاهدین خلق با شورش مسلحانه وارد فاز نظامی شد و فضای شهرهای تهران و بسیاری از شهرهای ایران را به مانند جبهه‌های جنگ تحمیلی به فضای جنگی تبدیل کرد.
یکی از دلایل اصلی طرح عدم کفایت سیاسی بنی‌صدر در مجلس، اقدامات نظامی او در جبهه‌های جنگ تحمیلی بود. گرچه در خصوص تقابل‌های چمران و بنی‌صدر خاطراتی از سوی همرزمان وی و اعضای ستاد جنگهای نامنظم بیان شده است، اما مهمتر از همه اینکه در شورای عالی دفاع دو نوع نگاه نسبت به جنگ وجود داشت. بنی‌صدر معتقد بود که نمی‌توانیم جنگ را پیش ببریم و باید با دشمن کنار بیاییم، اما گروه مقابل که چمران و آیت الله خامنه‌ای از جمله آن افراد بودند، معتقد بودند که با مبارزه و مقاومت می‌توانیم در برابر صدام پیروز بشویم.
بنی‌صدر، مصطفی چمران و امیر فلاحی در جلسه اتاق جنگ؛ بنی‌صدر معتقد بود که باید با دشمن وارد مذاکره شویم، اما چمران معتقد بود با مقاومت پیروز خواهیم شد.
مصطفی چمران با آغاز جنگ تحمیلی از سوی رژیم بعث عراق، علیرغم اینکه نماینده مجلس بود و باید در جلسات آن شرکت می‌کرد، به جبهه‌های جنوب رفت و با تجاربی که از مصر، لبنان و پاوه به دست آورده بوده، ستاد جنگهای نامنظم را تشکیل داد؛ ستادی که آیت الله خامنه‌ای دیگر نماینده امام در شورای عالی دفاع نیز در روزهای حضور در جبهه‌های جنگ در آنجا حضور پیدا می‌کرد.
دکتر مصطفی چمران یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی و چند ماه پس از ناپدیدشدن امام موسی صدر به ایران بازگشت. او پیش از آن در لبنان و در کنار امام موسی صدر و شیعیان آن کشور بود. لبنان در سال‌های پیش از پیروزی انقلاب در کنار سوریه و پاکستان، محل اختفای مبارزان ایرانی بودند که دوره‌های نظامی و جنگهای چریکی را در این کشورها می‌آموختند.
موسوی‌خوئینی‌ها از سیاسیون اصلاح‌طلب چندی پیش در خصوص سفری که در سال‌های 54-53 به لبنان داشته و با چمران و امام موسی صدر دیدار کرده است، گفت: "آقا موسی صدر هیچ نوع همراهی با انقلاب نداشت." او همچنین ادعا کرد که چمران به او گفته است: "کار شما اصلاً نتیجه ندارد، اصل کار اینجا در لبنان است و کاری که آقاموسی می‌کند، اصل است. اگر این به نتیجه برسد و ما در اینجا موفق شویم، خودبه‌خود مسأله ایران هم حل می‌شود. اگر اینجا درست نشود، آن هم به نتیجه نمی‌رسد." این ادعاهای مرد خاکستری اصلاحات عجیب بود و در آن زمان بسیاری این اظهارات را مغرضانه دانستند.
مصطفی چمران پس از اینکه به مدت 2 سال در مصر بود، به جنوب لبنان رفت و در کنار امام موسی صدر به آموزش نظامی شیعیان لبنان پرداخت و از پایه‌گذاران اولین هسته مقاومت اسلامی در آن کشور شد. در آن زمان نیروهای مبارز ایرانی نهضت اسلامی، جهت دریافت آموزش‌های نظامی و چریکی به لبنان و سوریه رفتند و در کنار جنبش امل قرار گرفتند. علی جنتی از جمله افرادی است که به عنوان مبارز در لبنان حضور پیدا کرده است. او می‌گوید: "من در طول سال‌هایی که در لبنان بودم با امام موسی صدر و شهید چمران زندگی می‌کردم. به همین دلیل و با توجه به مشاهدات خودم می‌گویم اظهارات آقای موسوی خوئینی‌ها در خصوص رابطه امام موسی صدر و شهید دکتر چمران با انقلابیون ایران به دور از واقعیت است."
اسدالله بادامچیان از مبارزان پیش از انقلاب و دبیر حزب موتلفه اسلامی نیز گفته است: "امام موسی صدر در ارتباط با روحانیت مبارز، موتلفه اسلامی و مبارزان مسلمان که در لبنان بودند با رعایت تحفظ لازم همه نوع همراهی را داشت که در خاطرات استاد جلال الدین فارسی بخشی از آن بیان شده است. از جمله وقتی بدر کوشید فارسی را دستگیر و به ایران بفرستد چون آن زمان آقای فارسی بحث های ولایت فقیه امام را به صورت کتاب حکومت اسلامی درآورد، در لبنان چاپ کرد و مخفیانه به ایران می فرستاد. دولت لبنان فارسی را دستگیر و قصد اعزام تحت مراقبت ماموران به ایران را داشت و تا فرودگاه بیروت هم فارسی را بردند ولی امام موسی صدر با خبر شد و با نفوذی که داشت دولت لبنان را وادار کرد که فارسی را رها کند. فارسی از فرودگان آزاد شد و به فعالیت خود ادامه داد."
اقدامات نظامی و سیاسی چمران و امام موسی صدر با هدف مبارزه با رژیم صهیونیستی بود. در آن سال‌ها رژیم صهیونیستی با ایران رابطه خوبی داشت و دستگاه‌های اطلاعاتی و امنیتی ایران و رژیم صهیونیستی نسبت به اقدامات آنان حساس بودند.
از جمله فعالیت‌های چمران که موجب حساسیت ساواک نسبت به او شده بود، برپایی مراسم بزرگداشت شهادت مصطفی خمینی در لبنان بود. همچنین چند بار سیداحمد خمینی به لبنان سفر کرد و با مصطفی چمران دیدار و گفتگو کرد. امام موسی صدر نیز ضمن حمایت و پشتیبانی از مبارزان ایرانی، یک هفته پیش از ربوده شدن در گفتگو با روزنامه لوموند از انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره) حمایت کرد. امام خمینی نیز پس از پیروزی انقلاب به دلیل ربوده شدن امام موسی صدر در لیبی، قذافی را به حضور نپذیرفت.
سیداحمد خمینی در آن سال‌هایی که امام خمینی در عراق بود، چندین بار به لبنان سفر کرد
محمد توسلی از سیاسیون ملی‌گرا که در سال 57 به لبنان سفر کرده و در آمریکا همراه با دکتر چمران بوده است، می‌گوید: "اوایل سال 57 موفق شدم سفری به لبنان داشته باشم و از نزدیک با خدمات امام موسی صدر و دکتر چمران و دیدگاه‌‌‌‌‌های آنان در خصوص جنبش اجتماعی ایران آشنا شوم. آنان در حالی که با درایت مسائل شیعیان لبنان را مدیریت می‌‌‌‌‌کردند، هم‌‌‌‌‌زمان با دقت مسائل جنبش اجتماعی ایران را با علاقمندی دنبال می‌‌‌‌‌کردند و در مقاطعی حساس نقش پشتیبانی هم داشتند."
مصطفی چمران یک هفته پس از پیروزی انقلاب اسلامی به همراه گروهی 92 نفره از لبنانی‌ها با هدف دیدار با امام خمینی عازم ایران شد. در این گروه 92 نفره مهدی شمس‌الدین نایب رئیس مجلس شیعی اعلای لبنان، سید حسین حسینی رئیس پارلمان وقت لبنان و نبیه بری رئیس فعلی پارلمان لبنان حضور داشتند. در آن جلسه با درخواست امام خمینی، مصطفی چمران در ایران ماندگار شد و همسرش غاده جابر نیز به ایران آمد.
چمران در روزهای پیش از پیروزی انقلاب و در آن زمانی که میان لشگر گارد شاهنشاهی با افسران و سربازان نیروری هوایی درگیری شدیدی ایجاد شده بود، قصد داشت با 400 نفر نیروی چریکی ایرانی و لبنانی مسلحانه از طریق 2 هواپیما برای کمک به نهضت اسلامی به ایران بیاید. او تا فرودگاه دمشق هم آمد که روز 22 بهمن شد و انقلاب اسلامی به پیروزی رسید.
انتهای پیام/
