میزگرد‌ــ۲ | صدرالحسینی: مقاومت با عبور از سخت‌ترین تهدیدها به نقطه بازدارندگی رسیده است
یک کارشناس مسائل جهان اسلام تأکید کرد مقاومت سخت‌ترین تهدیدها را پشت سر گذاشته و امروز به یک نقطه بازدارندگی رسیده است.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، میزگردی درباره "تبیین مقاومت از منظر رهبر معظم انقلاب، کارکردها و نمونه‌های عینی آن" با حضور آقایان دکتر مهتدی و دکتر صدرالحسینی در خبرگزاری تسنیم برگزار شد که متن کامل آن تقدیم خوانندگان گرامی می‌شود.
تسنیم: جریان فکری خاصی در حال القای این شبهه درباره مقاومت است که مقاومت به‌معنای جنگ‌طلبی است. همان‌طور که می‌دانید مقام معظم رهبری در بیانات اخیر خود اشاره کردند "جنگ رخ نخواهد داد و ما مذاکره هم نخواهیم کرد". ایشان بحث مقاومت را مطرح کردند و با استدلال فرمودند که برای چه باید مقاومت کنیم و با مقاومت می‌توانیم به چه دستاوردهایی در عرصه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی برسیم، تحلیل شما از تعبیر مقام معظم رهبری درباره مقاومت چیست؟
صدرالحسینی: به‌نظر بنده برداشت برخی افراد از مقاومت به‌دلیل عدم شناخت واقعی آنها از مقاومت است و آنها بر اساس برداشت خود از مقاومت که لفظی بسیار متعالی است، مقاومت را تحلیل می‌کنند، اما آن را نمی‌شناسند.
تسنیم: شاید این عدم شناخت از مقاومت به ضعف رسانه‌های ما برگردد؛ ملاحظه می‌کنیم که برخی می‌گویند و چنین القا می‌کنند که "چه نیازی است ما وارد جنگ بشویم؟ ما باید با آنها تعامل کنیم."، در صورتی که بحث مقاومت ربطی به جنگ ندارد و تعبیر رهبری از مقاومت جنگ نیست بلکه مقاومت برای رسیدن به یک هدف دیگر و ایجاد بازدارندگی است.
صدرالحسینی: مقاومت واکنش منطقی جامعه یا هر ملت آزاده‌ای است که با تجاوز روبه‌رو شده است. با شناختی که از جامعه و برخی از گردانندگان فضای مجازی دارم باید عرض کنم که آنها مقاومت را نمی‌شناسند و برخی هم که از خطوط خاصی پیروی می‌کنند و حسابشان جدا است. در جامعه ما از مقاومت شناخت درستی وجود ندارد و در این زمینه نه‌تنها رسانه بلکه آموزش و پرورش و دانشگاه‌های ما نیز مقصر هستند. ما هیچ‌گاه یک صفحه از کتاب‌های خود برای مقاطع تحصیلی مختلف در مدارس و یا در دانشگاه‌ها حتی در رشته‌هایی مثل جامعه‌شناسی و علوم سیاسی به مقاومت اختصاص ندادیم. یکی از موضوعات دیگری که باید صادقانه به آن پرداخت، این است که مسئله مقاومت در اصطلاح عمومی و رسانه‌ای از بعد از حمله داعش به غرب آسیا، سوریه و عراق پدید آمد. ما از تشکیل حزب‌الله، مقاومت را بیان می‌کردیم. همه فکر می‌کردند موضوع مقاومت جریانی است که در گوشه‌ای از لبنان شکل گرفته است، در حالی که حقیقتاً مقاومت اساس و محور اساسی پیروزی انقلاب اسلامی ما بود و این در حالی است که این مورد تبیین قرار نگرفته است. حکمت و عقلانیت، معنویت‌گرایی، مصلحت‌گرایی، آزادی‌خواهی، استقلال‌خواهی، عزت‌طلبی، اسلام‌خواهی، حق‌طلبی، صلح‌طلبی، عدالت‌خواهی، مقابله با استکبار و استبداد، سلطه‌ستیزی، واقع‌بینی، و آرمان‌گرایی جزو مؤلفه‌های اصلی گفتمان مقاومت است. اگر هر یک از اینها مورد تجزیه و تحلیل قرار بگیرند آگاهی خوبی از مقاومت نزد مردم شکل خواهد گرفت. واقع‌بینی همراه با آرمان‌گرایی از مؤلفه‌های اصلی مقاومت فعال است. آیا اگر کسی خوب این عناصر تشکیل‌دهنده گفتمان مقاومت را بشناسد به او گفته شود مقاومت به‌معنای جنگ است خواهد پذیرفت؟ حضرت آقا با توجه به اینکه می‌دانستند که شناخت دقیقی از مقاومت در جامعه وجود ندارد در فرمایش اخیر خود در مرقد مطهر حضرت امام هفتاد بار کلمه مقاومت را مطرح کردند و در مقابل میلیون‌ها بیننده بخش‌های مختلف مقاومت را تشریح و بازخوانی کردند. شناختی که در طول یک هفته و ده روز اخیر از مقاومت پدید آمده است به‌دلیل پردازش رسانه‌ها از فرمایش رهبر انقلاب است، بنابراین مقاومت را به‌معنای جنگ دانستن ناشی از عدم شناخت مقاومت و عناصر تشکیل‌دهنده آن است. تبیین مقاومت توسط رسانه‌ها می‌تواند تأثیر بسیار زیادی به‌روی شناخت آن در جامعه داشته باشد.
تسنیم: چه پاسخی به کسانی که می‌گویند "چرا باید مقاومت کنیم؟"، باید داد؟
صدرالحسینی: سؤال شما این بود که "چرا مقاومت؟"، آنهایی که می‌گویند "چرا مقاومت؟" چه‌جوابی برای خود دارند؟ به‌جای مقاومت باید چه می‌کردیم؟ اگر آنها شناخت دقیقی از نظام جهانی داشته باشند می‌توانند به پاسخ این سؤال خود دست یابند. نگاه ما به جمع و یا جامعه‌ای که مثل ما نمی‌اندیشد باید یک نگاه تعاملی باشد و من آنها را دشمن خود نمی‌پندارم. بخش قابل‌توجهی از جامعه ما سؤالاتی دارند که باید به این سؤالات پاسخ داده شود. آنها باید بدانند که جامعه بین‌الملل به جامعه سلطه‌گر و سلطه‌پذیر تقسیم می‌شود. آنها باید بدانند که اگر مقاومت نکنیم باید در زمین کسانی بازی کنیم که به آنها می‌گویند سلطه‌پذیر. مردم مصر چگونه زندگی و یا فکر می‌کنند؟ بخش قابل‌توجهی از جهان عرب که حاضر شده است سلطه بیگانگان را بپذیرد چگونه زندگی می‌کند؟ به‌عنوان مثال در مصر هیچ رفاه و دستاوردی نیست. اگر قرار بود از طریق سازش با آمریکا رفاه ایجاد شود بهترین نمونه مصر است که در بدترین شرایط از نظر فقر، ناامنی و گرانی و مسائل اقتصادی به‌سر می‌برد. اگر قرار بود سازش با غرب و استکبار رفاه بیاورد باید در مصر نمونه آن را می‌دیدیم، باید در عربستان این رفاه را ملاحظه می‌کردیم که چنین چیزی نیست. کسانی که اعتقاد به مقاومت ندارند و موافق با پذیرش سلطه هستند نمی‌توانند مثالی برای ما بیاورند که کشورهای سلطه‌پذیر به یک نقطه‌ای رسیده‌اند که ما در آرزوی آن باشیم. مثال دیگر ژاپن است؛ در دستگاه رسمی سیاست خارجی ژاپن وابستگی و توجه کامل به سیاست‌های آمریکا دیده می‌شود. درست است که بخش قابل‌توجهی از امکانات دنیا ساخت ژاپن و یا تکنولوژی این کشور است، اما آیا ژاپن ارتش دارد؟ آیا اگر از فردا مردم ژاپن تصمیم بگیرند که تکنولوژی خود را به‌سمت دیگری ببرند آیا این اجازه را دارند، مثلاً اگر الآن به‌جای تولید خودرو و لوازم صوتی بخواهند در حوزه فضا تولیداتی داشته باشند آیا این اجازه را دارند؟این موضوع امروز باید برای این جامعه جا بیفتد که اگر مقاومت نباشد به‌مفهوم سلطه‌پذیری است و جلوگیری از سلطه دشمن که به‌مفهوم مقاومت است هزینه دارد.
تسنیم: آیا تأکید بر مقاومت به‌معنای جنگ‌طلبی و کوبیدن بر طبل جنگ است؟ چون در داخل این شبهه وجود دارد که "کسانی که دنبال مقاومت هستند دنبال جنگ هستند" و برخی هم می‌گویند "چه اشکالی دارد سازش نکنیم، اما تعامل کنیم، تعامل که اشکالی نداره (با تغییر واژه‌ها)؟"، نظر شما درباره این شبهه‌افکنی‌ها چیست؟
صدرالحسینی: تعامل در آموزه‌های دینی و آموزه‌های تمدنی و ملی ما وجود دارد، اما تعامل با چه‌کسی؟ آیا منظور تعامل با کسی است که از ابتدا بر اساس آیات الهی ما آن را مستکبر می‌دانیم؟ ما نمی‌توانیم با چنین کسی تعامل داشته باشیم. در طول چهل سال گذشته آمریکایی‌ها با ما چگونه برخورد کردند؟ به عقب‌تر برمی‌گردیم، آمریکایی‌ها از سال 1332 که کودتا علیه دولت انجام دادند چگونه با ما تعامل کردند؟ ما به‌جز رژیم سیاسی آمریکا در طول چهل سال گذشته و رژیم غاصب صهیونیستی با چه‌کسی حاضر به تعامل نبودیم؟ ما در اوج تخاصمات عربستان در حال فراهم کردن مقدمات حج حجاج خود هستیم و حجاج ما سال گذشته نیز به عربستان سفر کرده به‌سلامت بازگشتند. نگاه جمهوری اسلامی به کشورهای دیگر مبتنی بر تعامل است، اما آمریکا نمی‌خواهد تعامل کند، زیرا می‌خواهد سلطه‌گر باشد. آیا شخصیت ایرانی و سابقه تمدنی ایرانی و موقعیت و شرایط جغرافیایی ایران به ما اجازه می‌دهد که هویت ایرانی و شرف ایرانی را در مقابل آمریکایی‌ها ذبح کنیم و فکر کنیم که در حال تعامل هستیم؟
تسنیم: مقام معظم رهبری اشاره کردند که در طول چهل سال گذشته انسجام فعلی مقاومت سابقه نداشته است، این انسجام مقاومت را در کدام قسمت و محور می‌توان مشاهده کرد؟
صدرالحسینی: یکی از دلایل مهمی که امام خامنه‌ای مقاومت را نسبت به چهل سال گذشته منسجم‌تر و قوی‌تر می‌دانند فهم مقاومت از جانب امت‌های مقاوم است. امروز ما به‌عنوان یک الگو برای ملت‌هایی شده‌ایم که هنوز مقاومت را نپذیرفته‌اند اما جمهوری اسلامی را به‌عنوان یک کشور مقاوم و یک شاخص می‌شناسند. بخش قابل‌توجهی از فرهیختگان و اندیشمندان دنیا از حمایت ایران از فلسطین، ملت زخم‌خورده از تروریسم در عراق و ملت زخم‌خورده از تروریسم در سوریه را به‌عنوان یک الگو برای خود قبول دارند و آن را می‌ستایند. واقعیت این است که امروز مقاومت توانسته با این انسجام، بخش‌هایی از اهداف نظام سلطه در غرب آسیا را متوقف کند. آمریکایی‌ها برای سوریه، عراق و لبنان تجزیه پیش‌بینی کرده بودند. در یک دهه گذشته مقاومت مقابل زیاده‌خواهی نظام سلطه یک بن‌بست ایجاد کرده است. قرار بود بعد از جنگ سی‌وسه‌روزه یک نقشه جدید برای خاورمیانه ایجاد شود، چه‌چیزی از ایجاد این نقشه جلوگیری کرد؟ مقاومت. چه‌چیزی از سرنگونی دولت قانونی و مشروع آقای بشار اسد در سوریه جلوگیری کرد؟ مقاومت. چه‌چیزی از سقوط دولت مردمی عراق جلوگیری کرد؟ مقاومت. چه‌چیزی از توسعه داعش جلوگیری کرد؟ مقاومت. چه‌چیزی از برافراشته شدن پرچم داعش در پایتخت‌های عراق و سوریه جلوگیری کرد؟ مقاومت. چه‌چیزی امروز در لبنان حرف اول را می‌زند؟ مقاومت. نقشه خاورمیانه جدید امروز در کشوی میز وزیر خارجه آمریکا است همان‌گونه که قبلاً در میز خانم رایس بود.
تسنیم: مقام معظم رهبری فرمودند که مقاومت طی 40 سال گذشته از انسجام بیشتری نسبت به قبل برخوردار بوده است، به‌نظر شما این انسجام در کدام محور بیشتر قابل مشاهده است؟ و دوم اینکه؛ مقاومت ممکن است در آینده با چه‌چالشی روبه‌رو باشد چون برای بررسی یک جریان فکری علاوه بر بیان نقاط قوت آن جریان، باید چالش‌ها و تهدیدات فراروی آن را بیان کرد تا چار سکون و ایستایی نشود؟
صدرالحسینی: ما در بحث آسیب‌شناسی هر گفتمان و پدیده سیاسی دو نوع آسیب داریم؛ یک نوع آسیب خارجی است که به آن می‌گوییم تهدید و یک نوع آسیب داخلی است که به آن می‌گوییم چالش. مقاومت هم هر دوی اینها را دارد. برخی از آسیب‌ها ممکن است داخلی باشد که از جمله آنها غرور است. ما در مورد گفتمان مقاومت که او را موجودی زنده و پویا و پیشرو می‌بینیم نباید مکانیکی برخورد کنیم باید خیلی ظرافت به‌خرج دهیم. غرور، خودبزرگ‌بینی، بیان و خودباوری اینکه "ما هیچ وقت شکست نخواهیم خورد" بزرگترین آسیب داخلی است. عدم توجه به خودسازی مقاومت که یک موجود زنده است، آسیب است. چرا ما مسئله مقاومت را از دیدگاه دینی، ایدئولوژیک، آیات دینی و سنت و سیره ائمه معصومین(ع) نگاه می‌کنیم؟ اگر مقاومت یک ابزار بود که نیاز نبود این‌گونه درباره آن صحبت کنیم. ما درباره یک گفتمانی صحبت می‌کنیم که می‌خواهد بشریت را از وضعیت کنونی به یک قله برساند. نگاه من به مقاومت یک نگاه غیرمکانیکی است. با شناختی که از مقاومت دارم، هنوز به آسیب‌های داخلی مانند منیت و خودخواهی و غرور دچار نشده است. امام(ره) فرمودند خرمشهر را خدا آزاد کرد. مگر امام(ره) متوجه یگان‌های عمل‌کننده آنجا نبودند؟ مگر امام(ره) از گرمای خرداد ماه خوزستان و کمبود مهمات رزمندگان اطلاع نداشتند؟ اما فرمودند خرمشهر را خدا آغاز کرد، درباره حلب هم همین‌طور است. نفوذ آقای سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان در مسیحیان کار خدا است زیرا این خدا است که محبت را در دلها ایجاد می‌کند. حزب‌الله قبل از اینکه خود بخورد به‌فکر مردم لبنان است حتی اگر یک قرص نان برای خوردن وجود داشته باشد. امروز چه‌کسی غیر از حزب‌الله درمان و آموزش را در مناطق محروم لبنان به‌عهده می‌گیرد؟
اگر خدای ناکرده بعد از یکی دو پیروزی یک‌دفعه حزب‌الله رفتارش عوض می شد و منیت پیدا می‌کرد و خودخواهی گسترش پیدا می‌کرد آن وقت وضعیت فرق می‌کرد. حزب‌الله برای چه در انتخابات پارلمان لبنان شرکت می‌کند؟ برای اینکه امنیت لبنان را حفظ کند نه برای دستیابی به قدرت. امام(ره) در دیدار با فرماندهان سپاه فرموده بودند که معنویت باید از قله به دامنه برسد. اگر در جمعی در مجموعه‌ای ملاحظه کردید که دربان آن مجموعه غرور دارد بدانید که رئیس آن نیز غرور دارد و در مقابل اگر ملاحظه کردید که در یک سازمان و مجموعه به‌محض ورود شما معنویت و تواضع و مهمان‌نوازی وجود دارد می‌گویید که "خدا پدر رئیسش را بیامرزد که چنین سیستمی را ایجاد کرده است". ما در هشت‌ساله دفاع مقدس نیز نمونه‌های آن را داریم و هرگاه غروری رخ می‌داد در پی آن شکست بود.
برگردیم به حوزه بیرونی مقاومت که به آن می‌گوییم تهدید. من تصور می‌کنم تا مقاومت، مقاومت است و تا تعریف مقاومت مقابله با نظام سلطه است هرچند تهدید بیرونی وجود دارد اما خطری جدی وجود ندارد، زیرا مقاومت سخت‌ترین تهدیدها را پشت سر گذاشته و امروز به یک نقطه بازدارندگی رسیده است. اینکه رهبری می‌فرمایند "مقاومت ما را به بازدارندگی می‌رساند" نظرشان این است که ما باید در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی نیز مثل حوزه نظامی به اقتدار برسیم. اگر مقاومت می‌خواهد آسیب نبیند باید از درس چهل‌ساله انقلاب اسلامی الگو بگیرد. فرمانده مقاومت باید خودخواهی و منیت نداشته باشد. باید مجموعه مقاومت خود را برتر از دیگران نبیند. جمعیت مقاومت چیزی بیشتر از دیگران نخواهند بود.
گفت‌وگو از حسن رستمی و رضا مهری
انتهای پیام/*
