چه کسی مسئول ساماندهی کودکان کار است؟ +فیلم

به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، دست در دست دخترکم خندان از خیابان پر رفت و آمد شهر گذر می‌کنیم، چشمش به شکلات‌های رنگی و بستنی‌ قیفی و پاستیل‌های رنگارنگ می‌خورد، نگاهش را می‌فهمم. می‌ایستم و با هم دقایق زیبایی را شروع می‌کنیم.

چشمانی؛ این شیرینی را از من می‌گیرد، کودکی روبرویم ایستاده است و معصومانه نگاهم می‌کند. بستنی را از خودم دور می‌کنم؛ اما کودک همچنان صاحب نگاه‌های نگرانم است، باهوش است، می‌داند به چه فکر می‌کنم، کنارم می‌آید و از من می‌خواهد برایش آب میوه‌ای بخرم، تشنه است!

من می‌مانم و دوراهی سختی که درگیرم کرده است. همیشه شعار فرهنگ سازی سر داده‌ام، تا می‌توانیم از کودکان کار خرید نکنیم، برایشان چیزی نخریم، رفتارشان را تشویق و تقویت نکنیم. حالا چه کنم؟ از یک طرف نگاه ملتمسانه کودکی که کنارم است و دخترم که دلیل این رفتار او را می‌پرسد و از سوی دیگر عقلی که حکم می‌کند: «اجازه نده با رفتار تو این کودکان تشویق شوند و کودکی‌شان را در کوچه‌های داغ و بی رحم این شهر از دست بدهند».

شاید همه ما روزانه با چنین کودکانی برخورد داشته باشیم، کودکانی که بچگی خود را در دست می‌گیرند و به بهای ناچیزی می‌فروشند. به بهای نگاه‌های تحقیرآمیز و ترحم آمیز، به بهای از دست دادن آینده‌ای که می‌توانست روشن باشد، و به بهای تمام لحظه‌های شیرینی که از یک کودک دریغ شده است و حالا او جوانی است رنج کشیده در جسمی که هنوز لباس‌های کودکانه به تن دارد.

از کودکان کار حرف می‌زنم، کودکانی که نه می‌توانیم باورشان کنیم و نه انکار. همان‌ها که بین قانون گم شده‌اند و هنوز به درستی مشخص نیست که چه کسی یا چه کسانی باید بیایند، دستان کوچکشان را بگیرند و راه درست را نشان‌شان دهند.

هنوز نمی‌دانیم وقتی در خیابان کودک دستفروشی را می‌بینیم گوشی تلفن‌مان کدام شماره را باید بگیرد و از چه کسی بخواهد تا بیاید، این کودکان معصوم را ببرد و به وضعشان رسیدگی کند. شاید این ندانستن‌ها سبب شود که دست به کاری بزنیم که جز آسیب چیزی برای کودکان به همراه ندارد. خرید از آنها رفتار اشتباهشان را تقویت می‌کند. پس من به عنوان یک شهروند در برخورد با این کودکان معصوم چه باید بکنم؟ نه راهی برای معرفی دارم و نه چاره‌ای برای کمک.

بهزیستی مشکلی در زمینه پذیرش کودکان کار ندارد

با معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان دغدغه‌ام را مطرح کردم، در نهایت کودکان کار را به کجا معرفی کنیم؟، او در پاسخ گفت: ساماندهی کودکان کار ارگان خاص خودش را دارد، بهزیستی جنبه پذیرش دارد. هر کودکی که مراجع قضایی و انتظامی و شهرداری به بهزیستی بیاورند پذیرش می‌کنیم، مشکلی در این زمینه نداریم.

مجتبی ناجی افزود: بچه‌هایی که پذیرش می‌شوند اقدامات مددکاری روی آنها انجام می‌گیرد و با خانواده‌هایشان ارتباط گرفته می‌شود، اگر خانواده کفایت لازم را برای فرزند پروری نداشت همکاران ما پیگیری قضایی برای سلب حضانت والدین و جداسازی کودک از خانواده انجام می‌دهند و این کودکان در مراکز بهزیستی یا به خانواده‌های جایگزین که متقاضی فرزند خوانده هستند واگذار می‌شوند.

وی ادامه داد: اما عمده این بچه‌ها شرایط جداسازی از خانواده را ندارند، یعنی خانواده ممکن است این مسئله کار کردن کودک را خیلی غیر عادی نداند، احساس کند مردم به بچه‌ها بیشتر کمک می‌کنند یا از بچه‌ها بیشتر خرید می‌کنند. این خرید بیشتر از بچه‌ها باعث تقویت مثبت رفتار آنها می‌شود.

موسسه سرمد امسال به 170 کودک کار خدمات ارائه می‌دهد

معاون اجتماعی بهزیستی اصفهان پیرامون حمایت از کودکان کار اظهار داشت: از دو سال پیش مرکز حمایتی و آموزشی کودک و خانواده را راه‌اندازی کردیم، موسسه سرمد بچه‌های کار و خیابان را ساماندهی می‌کند. برای آنها کلاس‌های حرفه آموزی، هنری، آموزشی و ... می‌گذارد و آنها توانمند بار می‌آیند. اقدامات چشم گیری در مورد ساماندهی بچه‌ها انجام داده است و اگر خانواده‌ها مشکلاتی داشته باشند از نظر مددکاری آنها را هم مورد پیگیری قرار می‌دهد.

وی با بیان اینکه نهاد متولی جمع آوری کودکان کار شهرداری است، ادامه داد: 170 کودک برای مرکز سرمد پذیرش شده است، البته سال قبل ظرفیت موسسه سرمد 90 نفر بوده اما توانسته‌اند امسال به 170 نفر سرویس بدهند. این به معنای افزایش کودکان کار نیست بلکه به این معنی است که خدمات بیشتر شده است. بچه‌های بیشتری آمدند و خدمات از آن مرکز گرفتند.

توانمند سازی کودکان کار در شهرداری هدف ماست؛ به هم‌افزایی بین بخشی نیاز داریم

در مورد ساماندهی کودکان کار و اینکه چه نهادی متولی جمع آوری کودکان است با معاون اجتماعی سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری اصفهان نیز گفت‌وگویی مفصل انجام دادیم. او پاسخ داد: بحث کودکان کار مسئله‌ای است که همواره مورد دغدغه مدیریت شهری بوده است اما شهرداری نه تنها به تنهایی قادر به حل این مسئله نیست که نیاز به یک هم افزایی بین بخشی وجود دارد ضمن اینکه مسئولیت اصلی با نهادهای متولی مانند بهزیستی است. ما در نقش یک تسهیلگر و به عنوان نهادی که مدیریت شهری را به عهده دارد به دنبال تامین مکان برای نگهداری و توانمند سازی کودکان کار هستیم.

مرتضی رشیدی افزود: شهرداری رابط قضایی نیست و جمع آوری کودکان کار و ساماندهی آنها به عهده بهزیستی، پلیس و دیگر نهادهاست اما این به این معنا نیست که شهرداری نقشی ندارد. ما هم خودمان را موظف می‌دانیم و در همین جهت هم یک مرکز توانمند سازی آسیب دیدگان در شهر اصفهان در منطقه 7 شهرداری در حال تاسیس است که بخشی از آن هم می‌تواند به کودکان کار اختصاص پیدا کند.

وی ادامه داد: هدف ما تنها جمع آوری کودکان کار از بستر جامعه نیست آن چیزی که ما در شهرداری و مشخصا معاونت اجتماعی شهرداری دنبال می‌کنیم توانمند سازی این افراد است؛ به این معنا که اگر در یک فرایندی آنها در شرایط سنی کودک و نوجوان مجبور به کار کردن شدند و دور از شرایط فرهنگی و اجتماعی قرار گرفتند وظیفه ما این است که اینها را به محیط های فرهنگی و اجتماعی برگردانیم. ما به توانمند سازی و آموزش آنها فکر می‌کنیم و دنبال چنین هدفی هستیم.

ساماندهی کودکان کار مسئولیتی بین بخشی است

وی به دغدغه خبرنگار تسنیم در این مورد که «من هنوز هم متوجه نشدم که بحث ساماندهی کودکان کار بر عهده چه نهادی است و این هنوز برای من سئوال است»، اینگونه پاسخ داد: این موضوع در واقع یک مسئولیت بین بخشی است به اعتقاد من هم شهرداری، هم بهزیستی و هم نیروی انتظامی و مسئولان متولی باید یک سازوکار مشترکی به جهت تدوین یک ساختار مناسب اتخاذ کنند.

وی افزود: دغدغه خود من هم هست که یک هم افزایی بین بخشی باشد که بتواند تقسیم کار داشته باشد و هر نهاد بتواند مسئولیتی که به عهده‌اش گذاشته می شود را انجام دهد.

این گونه تصور می‌شود که بحث ساماندهی کودکان کار در وهله اول به نهادی مانند شهرداری و نیروی انتظامی مرتبط باشد، تصور عامه مردم نیز اینچنین است به ویژه در مورد شهرداری. اما هنوز هم به درستی مشخص نیست که کدام نهاد ابتدا باید در این زمینه ورود پیدا کرده و کودکان کار را با احترام و حفظ عزت نفس آنها به نهادهای مربوطه تحویل دهد تا خدمات و اقدامات لازم در مورد آنها انجام شود. حفظ احترام و عزت نفس کودکان کار شاید در هیچ قانونی نوشته نشده باشد اما قانون انسانی حکم می‌کند که به شخصیت کودکان و غرور آنها صدمه نزنیم و هر کسی که هستیم چه شهروند و چه مسئول با نهایت احترام اگر کاری از دستمان برمی‌آید انجام دهیم.

اکثر کودکان کار اتباع خارجه هستند؛ اداره اتباع برخورد جدی‌تری داشته باشد

مدیر موسسه طلوع مهر و دوستی که در زمینه حمایت از کودکان کار و فعالیت‌های بشر دوستانه فعالیت می‌کند با بیان اینکه اکثر این بچه‌های کار از اتباع خارجه هستند، گفت: چیزی حدود 90 درصد بچه‌های کار دستفروش از اتباع خارجه هستند و ایرانی‌ها بیشتر از سمت کرمان و سیستان بلوچستان به اصفهان مهاجرت می‌کنند.

نوید مسائلی در پاسخ به این سئوال که مشکل اصلی کجاست و کم کاری از کجاست که تعداد کودکان کار هنوز هم کاهش نیافته است، اظهار داشت: به نظر من بزرگترین مشکل اداره اتباع استان اصفهان است، مهمترین و اثر گذارترین اداره اتباع است.

وی ادامه داد: باید برخورد جدی با خانواده‌های این بچه‌ها داشته باشند، تعداد زیادی از این بچه‌ها در حدی که خانواده‌ها آنها را وادار به دستفروشی کنند نیازمند نیستند و فقط به‌خاطر درآمد بیشتر کار می‌کنند. اگر برخورد جدی با چند تا از این خانواده‌ها شود دیگر آنها بچه‌هایشان را برای کار نمی‌فرستند. چون اینها اتباع هستند و در فرهنگ‌شان است که بچه در سن پایین باید کار کند.

مسائلی گفت: دومین بحث در این مورد شهرداری است که باید فرهنگ سازی کند تا مردم بدانند در مورد کودکان کار چطور رفتار کنند. عدم خرید از بچه‌ها باعث می‌شود تعداد بچه‌ها کم شود.

در صورت معرفی کودکان کار اتباع خارجه، اقدامات لازم انجام می‌شود

در این زمینه نظر مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری اصفهان در مورد معرفی کودکان کار تبعه غیر ایرانی و راه برخورد با آنها نیز گفت‌وگو کردیم تا پاسخ این سئوال را پیدا کنیم که اداره اتباع خارجه برای جلوگیری از کار کودکان غیر ایرانی چه کرده است. با توجه به مهم بودن موضوع کودکان کار و اینکه تعداد بسیاری از این کودکان تبعه غیر ایرانی هستند حضور اداره کل اتباع خارجه در این زمینه ضروری و بسیار مهم است، اما آیا آن گونه که باید حضور پر رنگ دارند و  کودکان کار را در اولویت کارهای خود قرار می‌دهند؟

مهدی سلیمانی در پاسخ به این پرسش خبرنگار تسنیم توضیح داد: اگر متولیانی که وظیفه برخورد دارند کسانی را به ما معرفی کنند که کار خلافی را انجام داده باشد، هر خلافی، که تکدی گری هم یکی از این خلاف‌ها می‌تواند باشد، اگر این تبعه دارای مدرک قانونی باشد از سرپرستش تعهد می‌گیریم که این کارش دیگر تکرار نشود. اگر فاقد مدرک باشد از طریق انتظامی باید تحویل اردوگاه مراقبتی شود و از کشور خارج شود.

وی افزود: چهارچوب‌های کلی قانونی این است و ما هم هماهنگ هستیم هر کسی را که به ما معرفی کنند همین فرایند را طی می‌کنند. اگر کودکی در خیابان مشغول کار است ما از نظر قانونی مسئولیتی برای برخورد خیابانی نداریم؛ مواردی که متولیان مربوطه به آن برمی‌خورند و می‌بینند تبعه خارجی است آن بخشی که مربوط به ما است را معرفی می‌کنند و ما هم فرایند قانونی را طی می‌کنیم.

آخرین تصمیم لغو اقامت در کشور است

وی در پاسخ به این سئوال که «تعهدی که از سرپرست کودک تبعه خارجی گرفته می‌شود آیا به صورتی هست که این عمل دیگر تکرار نشود؟ در صورت تکرار چه طور برخورد می‌شود؟»، گفت: اگر ما یک مرحله تعهد بگیریم اما بعد از آن دوباره این عمل تکرار شود کارگروهی داریم که در مورد وضعیت اقامتی در مورد کسانی که مدرک دارند تجدید نظر کنیم. اگر تعهدی اخذ شود اما مجددا این کار تکرار شود در این کارگروه که نماینده دادستان در آن حضور دارد وضعیت خانواده بررسی می‌شود و به تناسب آن در مورد آنها تصمیم گیری می‌شود.

مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری اصفهان در مورد تصمیمی که در مورد این کودک و خانواده‌اش صورت می‌گیرد، اظهار داشت: این تصمیم درجه بندی دارد اما انتهای آن لغو اقامت در کشور است.

معمولا مواردی که به اداره اتباع اعلام شده بیشتر از یک بار نبوده است

سلیمانی با بیان اینکه موضوع کودکان کار یک امر فرهنگی است و بیشتر به ما ایرانی‌ها برمی‌گردد، تصریح کرد: گاهی ما از نظر اخلاقی در معذوراتی قرار می‌گیریم و باعث می‌شود که ادامه فعالیت آنها را در خیابان دامن بزنیم. وقتی از روی دلسوزی از بچه‌ها خرید می‌کنیم و آنها می‌بینند که درآمد نسبتا خوبی از این راه به دست می‌آورند به این کار ادامه می‌دهند.

وی ادامه داد: در مورد اتباع خارجی زمینه‌ای وجود دارد که بتوان از این طریق اقامتشان را لغو کرد اما در مورد ایرانی‌ها این مسئله با تعهد گرفتن در مورد خانواده‌هایی که گرفتاری دارند تاثیری در اینکه این کار را تکرار نکنند ندارد.

مدیرکل امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری اصفهان در پاسخ به این سئوال که آیا اتباع خارجه تا کنون به خاطر کودکان کار لغو اقامت شده‌اند یا خیر، گفت: معمولا مواردی که به ما اعلام شده فراتر از یک بار نبوده است، که ما از سرپرست تعهد گرفتیم اما در این دو سه سال اخیر مواردی نداشتیم که تکرار این موضوع به ما اعلام شود. شاید متولی دستگیر کرده باشد اما به ما اعلام نشده است. اگر اعلام شود ما کارگروهی داریم موقعی که این تعهدات قبلی باشد و به آن پایبند نباشند به تناسب آن با آنها برخورد می‌شود.

افزایش افسار گسیخته از نظر آماری مشاهده نکردیم

معاون اجتماعی اداره کل بهزیستی استان اصفهان در پاسخ به این سئوال که چرا آمار کودکان کار از نظر مردم افزایش یافته است و علت این افزایش چیست، گفت: این افزایشی که شما به عنوان مشاهده گر در شهر می‌بینید به این دلیل است که ممکن است یک بچه در خیابان تکرار شود، ممکن است بگویند آمار بیشتر نمود پیدا کرده اما ما خیلی افزایش افسار گسیخته از نظر آماری مشاهده نکردیم.

ناجی در پاسخ به این سئوال که در نهایت کودکان کاری که در خیابان‌ها هستند چه نهادی باید تکلیف آنها را روشن کند، گفت: معمولا برای بچه‌های کار و خیابان چند دستگاه هستند که محوریت آن با فرمانداری آن شهر و اجرا با شهرداری است. این دستگاه‌ها نیروی انتظامی، شهرداری، کمیته امداد، دادگستری و دستگاه‌های مرتبط دیگر هستند. بهزیستی به عنوان دستگاه حمایتی این بچه‌ها را پذیرش می‌کند.

وی ادامه داد: بچه‌هایی که پذیرش می‌شوند ابتدا در مورد ساماندهی‌شان در خانواده اقدام می‌شود، اگر از شهرها و روستاها یا استان‌های دیگر باشند از مجاری شهر خودشان هماهنگی می‌شود تا به آنجا برگردند. اگر از شهر اصفهان باشند با خانواده صحبت می‌شود، اگر خانواده مشکلات اقتصادی و معیشتی دارد به مراجع حمایتی از جمله بهزیستی و کمیته امداد معرفی می‌شوند و اقدامات لازم می‌شود.

معاون اجتماعی بهزیستی اصفهان بیان کرد: اکثر خانواده‌های نابسامان یا بد سرپرست یا بی سرپرست تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی قرار می‌گیرند. یا اگر مشکلات هویتی دارند و خانواده بسامانی ندارند در مراکز شبانه روزی پذیرش می‌شوند.

ناجی در پاسخ به این سئوال که با وجود تمام اقداماتی که انجام شده پس چرا هنوز شهر پر از بچه‌های کار است؟، گفت: بهزیستی به صورت مستقیم کودکان کار را نمی‌گیرد و چنین رسالتی ندارد. ما در سطح شهر حتی اگر معتاد یا افراد مشکل دار را ببینیم تنها کاری که می‌توانیم انجام دهیم به عنوان یک شهروند این است که با شهرداری، نیروی انتظامی و نهادهای مربوطه تماس بگیریم و خبر بدهیم تا آنها مداخلات خود را انجام دهند.

هنوز گزارشی از باند کودکان کار در اصفهان ندیدم

وی افزود: در بعضی از شهرها خواندم یا شنیدم که یک باندهایی هم ایجاد شده که از این بچه‌ها سوء استفاده می‌شود. وقتی می‌بینند مردم به بچه‌ها ترحم می‌کنند از آنها استفاده ابزاری می‌کنند. بچه‌ها از مردم پول می‌گیرند آخر شب پول‌ها را از بچه‌ها می‌گیرند و صبح دوباره آنها را راهی خیابان می‌کنند. ممکن است این گروه‌ها در بعضی از شهرها وجود داشته باشد.

وی در ادامه در پاسخ به اینکه آیا در اصفهان نیز با چنین گروه‌هایی مواجه هستیم؟ گفت: من تا کنون چنین گزارشی نشنیدم و گزارشش را نخواندم.

ان.جی.اوها به کمک بیایند

«با توجه به فرهنگسازی های انجام شده در مورد برخورد با کودکان کار به خانواده‌ها آموزش دادیم که به بچه‌های کار پول ندهند، اگر می‌توانند آنها را سیر کنند، حتی گفتیم در ماشین یک خوراکی داشته باشند و به جای خرید از این بچه‌ها به آنها بدهند، حتی شاهد نتیجه بخش شدن این فرهنگ سازی هستیم، اما حالا می‌بینیم که بچه های کار متوجه شدند که خانواده‌ها به آنها پول نمی‌دهند در هر مغازه عرضه خوراکی و کافی‌شاپ‌ها می‌ایستند و از مردم می‌خواهند برای آنها خوراکی بخرند، آیا ما در فرهنگ سازی خود درست عمل کرده‌ایم؟ حالا با این حجم بچه‌ها با این درخواست چه باید بکنیم؟».

ناجی در پاسخ به این سئوال خبرنگار تسنیم گفت: یکسری از مسئل اخلاقی وجود دارد که شما به عنوان یک کارشناس می‌دانید نباید به این بچه‌ها کمک کرد چون باعث استمرار رفتارشان می‌شود اما با این وجود وقتی در موقعیت قرار گرفتید و به جایی رفتید می‌بینید بچه‌ها دارند نگاه می‌کنند علی رغم همه باورها و اعتقادات باز به آنها کمک می‌کنید چون دلتان می‌سوزد. ما در شرایط فرهنگ سازی و اجتماعی به فعالیت NGO ها، تشکل‌ها یا انجمن‌های مردم نهاد نیازداریم.

موسسات مردم نهاد بهترین گزینه برای حمایت از کودکان کار است

ناجی گفت: بهتر است فرهنگ سازی‌هایی که اشاره کردید به وسیله سازمان‌های مردم نهاد انجام شود و اگر بچه‌ای مشاهده می‌کنند با 110 یا با شهرداری تماس بگیرند، پیگیری کنند. اگر هم مردم می‌خواهند کمک کنند موسساتی هستند که در این زمینه به بچه‌های که بی سرپرست یا بد سر پرست خدمات رسانی می‌کنند، کمک خود را به آنها بدهند. بنابراین شما به عنوان یک رسانه که می‌خواهید فرهنگ سازی کنید به مردم بگویید وقتی کودکان کار را مشاهده می‌کنید به مراجع مرتبط زنگ بزنید و اطلاع دهید.

وی افزود: این همه ما انجمن و خیریه داریم نمی‌گویند که ما کمک نمی کنیم، حتما کمک می‌کنند. دولت هم کمک می‌کند اما دولت کمکش را به تشکل‌ها می‌کند تا آنها بچه‌ها را ساماندهی کنند.

وی با بیان اینکه موسسه سرمد از بهزیستی مجوز دارد، گفت: نظر ما این است که هر کس کودک کار و خیابان را مشاهده کرد با مرکز سرمد با شماره 09392420923 تماس بگیرد و بچه‌ها را معرفی کند تا آنها را ساماندهی کنند و اگر هم مردم می‌خواهند کمک خود را به موسسه بدهند تا در این راه صرف شود.

‌باند کودکان کار نداریم؛ برخی‌هایی کارهایی انجام می‌دهند که به کودکان آسیب می‌زند

مدیر موسسه طلوع مهر و دوستی در پاسخ به سئوال خبرنگار تسنیم در مورد اینکه آیا ما در اصفهان با گروه یا گروه‌هایی مواجه هستیم که هدایت بچه‌های کار را به عهده دارند و از آنها استفاده می‌کنند، تصریح کرد: خیر؛ این بچه‌ها همه خانواده دارند. فقط یک مورد مشکوک سال گذشته داشتیم که پیگیری کردیم، این مورد یک خانم بود که در میدان انقلاب از بچه‌ها زور گیری می‌کرد، ما او را به اداره اطلاعات معرفی کردیم آنها هم پیگیری و او را دستگیر کردند. اما در حال حاضر دیگر موردی نبوده است.

وی با بیان اینکه در بحث کودکان کار برخی افراد هستند که وارد می‌شوند و اقداماتی اشتباه انجام می‌دهند، اظهار داشت: با این افراد برخوردی نمی‌شود؛ به عنوان مثال یک نفر در نقطه‌ای از اصفهان یکسری اقدامات بشر دوستانه انجام می‌دهد که پاتوقی برای بچه‌های کار شده است.

مسائلی افزود: کارهایی انجام می‌دهد که به بچه‌ها آسیب می‌زند از آنها عکس می‌گیرد در صفحه مجازی منتشر می‌کند یا یک روز آنها را با ماشین سواری می‌دهد، بارها گفته‌ایم این کارها اثرگذار نیست اما فایده‌ای ندارد. این فرد مدعی است که رابطه دارد و می‌تواند به فعالیتش ادامه دهد. از یک طرف انجمن‌هایی مانند ما به دنبال مکان کوچکی می‌گردیم تا فعالیت کنیم اما از طرف دیگر این آدمها مکان‌های خوبی در اختیار دارند و استفاده درستی از آن نمی‌کنند.

«کودکان کار» یکی از بزرگترین دغدغه‌های اجتماعی است که پرداختن به آن زمان زیادی می‌خواهد و این زمان تنها در یک گزارش خلاصه نمی‌شود. در بخش بعدی این گزارش ادامه گفت‌وگو و نتایج بدست آمده را منتشر خواهیم کرد.

اما یک چیز را ما شهروندان خوب می‌دانیم و آن این است که برای کاهش هر کدام از آسیب‌های اجتماعی همه ما باید دست به دست هم دهیم و بخواهیم و عمل کنیم. وقتی می‌گویند و می‌گوییم که با خرید از کودکان کار رفتار آنها را تقویت نکنیم تنها دلیلش نتیجه‌ای است که همه دنبالش هستیم و آن کاهش و به حداقل رسیدن حضور بچه‌های کار در خیابان‌هاست.

تصویری که این سال‌ها چهره شهر، خیابان و حتی مردم را تلخ کرده است. در این فرهنگ سازی و کاهش آمار کودکان کار در کنار یکدیگر قرار بگیریم و کمک‌های خود را به موسسات مردم نهادی که دغدغه این کودکان را دارند اهدا کنیم و آنها را در رسیدن به هدف مشترکمان حمایت کنیم. شاید تنها راه برون رفت از چنین مشکلی همدلی و خواست مردمی و حمایت از موسسات مردم نهاد باشد.

گزارش از ثریا قنبری

انتهای پیام/ش