چه کسی مرتضی سرهنگی را برای ساخت مستند «متولد آذر» راضی کرد؟
مستندسازان بسیاری از خانه مستند، اوج، شبکه افق و ... میخواستند زندگی مرتضی سرهنگی را مستند کنند اما او مخالف بود. بالاخره یک نفر او را راضی کرد و مستند «متولد آذر» ساخته شد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، مرتضی سرهنگی یکی از هنرمندان انقلاب اسلامی است که تلاشهای زیادی در عرصه جمعآوری خاطرات رزمندگان دفاع مقدس و تبدیل آن به کتاب داشته است. او از سال 1367 تاکنون در دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری مشغول فعالیت است و آثار زیادی از همین دفتر بیرون آمده است. رهبر معظم انقلاب نیز چندی پیش در حاشیه دیدار دستاندرکاران کتاب «فرنگیس» از زحمات این هنرمند تقدیر کردند.
مستند «متولد آذر» پرترهای از مرتضی سرهنگی است و روایتی متفاوت از زندگی کاری و شخصی او را به همراه دارد. این مستند که پیش از این در جشنواره حقیقت و عمار نیز حضور داشت، روز 24 فروردین و همزمان با هفته هنر انقلاب اسلامی به روی آنتن شبکه سه سیما رفت. به همین بهانه گفتگویی با کارگردان این مستند داشتیم. سید رضا حسینی که پیش از این مستند «مظنه» را تولید کرده بود، روایتی متفاوت از ساخت این مستند و راضی کردن مرتضی سرهنگی برای ساخت این پرتره را بیان کرد.
سید رضا حسینی، کارگردان مستند «متولد آذر» در گفتگو با خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، درباره روند تولید این مستند و نمایش گوشههایی از زندگی شخصی و کاری مرتضی سرهنگی گفت: سالها پیش و قبل از ساخت مستند «متولد آذر»، یک کار نصفه و نیمهای راجع به آقای مرتضی سرهنگی انجام داده بودیم که در آن کار گزارشگونه، به ورود ایشان به عالم روزنامه و دست به قلم شدن ایشان نپرداختیم و تنها به ماجرای اسرای عراقی که او از نزدیک شاهد آن بود، اشاره کردیم. باید بگویم که تاکنون در حدود 46 مستند دفاع مقدس با همکاری آقای سرهنگی ساختهام که در این مستندها، ایشان نویسنده، محقق و مشاور بودند. در یکی از همین مجموعهها که «مرکز آسمان» نام داشت، از آقای سرهنگی خواستیم که به عنوان راوی و خبرنگار در برابر دوربین ما حاضر شوند. این مجموعه، براساس متنی از نوشتههای آقا مرتضی آوینی راجع به وجه تشابههای دفاع مقدس با واقعه عاشورا بود که در قالب مستند ساخته شد و آقای سرهنگی نیز در دقایقی از آن حضور پیدا کردند.
کارگردان مستند «مظنه» بیان داشت: پس از ساخت این مجموعه در سال 1384، بارها به ایشان پیشنهاد ساخت یک مستند پرتره از فعالیتهایش را دادم اما هر بار به دلیلی آن را رد میکرد و اجازه نمیداد. خاطرم هست که برای ساخت یک مستند دیگری راجع به یک سوژه، جلساتی را با آقای محسن یزدی داشتیم. در همین جلسات، پیشنهاد ساخت یک مستند پرتره از مرتضی سرهنگی را به جای آن سوژه دادم اما ایشان به من گفت که بسیاری از دوستان مرکز اوج، افق و ... سراغ آقای سرهنگی رفتهاند اما قبول نکرده است. از او خواستم که فرصتی دوباره به من بدهد تا تلاشم را انجام بدهم. به واسطه روابط خانوادگی که با آقای سرهنگی داشتم و به واسطه درخواستهای همسر ایشان، بعد از 2-3 ماه بالاخره راضی به ساخت این مجموعه شدند.
وی به روند ساخت مستند «متولد آذر» اشاره کرد و گفت: همزمان با ساخت این مجموعه، ایشان درگیر برگزاری یک کلاس و یک کنگره در یاسوج و کرمان بودند و به همین دلیل فیلمبرداریهای ما در لابهلای برنامههای فشرده او و به صورت هفتگی انجام میشد. البته جالب است بدانید که او کاملا حرفهای بود و شرایط صحنه را کاملا رعایت میکرد. برای مثال، میدانست که در تصویربرداری قبلی، چه لباسی بر تن داشته است، چه عینکی را زده است و .... توجه به این مساله باعث میشد که پیوستگی صحنهها علیرغم چندپارگی زمان برداشت آن رعایت شود. تصویربرداری مستند متولد آذر چیزی در حدود 6-7 ماه به طول انجامید و کمی طولانی شد. با اتمام تصویربرداری، وارد مراحل تدوین شدیم که کار بسیار سختی بود و 9 ماه به طول انجامید. باید بگویم که از ابتدا قراری نبود که این مستند برای حضور در جشنوارهای ساخته شود بلکه میخواستیم این تصویربرداریها انجام شود و برای آیندگان باقی بماند. اکنون چیزی در حدود 12 ساعت مصاحبه با آقای مرتضی سرهنگی داریم و ایشان فعالیتهای خود و دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری را روایت کرده است. آقای یزدی اصرار داشتند که این مصاحبهها گرفته شود تا اگر روزی خواستیم کتابی از ایشان چاپ کنیم، امکانش وجود داشته باشد.
سید رضا حسینی دلایل نپذیرفتن مرتضی سرهنگی برای ساخت مستند پرتره از او را شرح داد و گفت: یکی از دلایلی که آقای سرهنگی نمیپذیرفت که چنین مستندی از او ساخته شود این بود که میگفت یک کار جمعی صورت گرفته است اما با ساخت چنین مستندی فقط نام من بزرگ میشود و بقیه مهجور میمانند. برای مثال، میگفتند که مقام معظم رهبری فقط برای من پیام تشکر صادر نکردند بلکه آقای بهبودی و کمرهای نیز مورد تقدیر قرار گرفتند بنابراین درست نیست که این دستاورد جمعی به نام من ثبت شود. علاوه بر این، آقای سرهنگی میگفت که تمام فعالیتهای دفتر هنر مقاومت حوزه هنری به صورت جمعی بود و من تنها یک نفر از آن جمع بودم.
انتهای پیام/