ارزشیابی و نظارت در بوته نقد کانون منتقدان تئاتر

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست تخصصی تئاتر با موضوع «ارزشیابی و نظارت در تئاتر ایران، مشکلات و راهکارها» شب گذشته، با حضور حسین کیانی نمایشنامه‌نویس و کارگردان، مهرداد رایانی مخصوص، نویسنده، مدرس دانشگاه در سالن کنفرانس تئاتر شهر برگزار شد. مدیریت این جلسه نیز با سیدجواد روشن از اعضای کانون منتقدان تئاتر بود.

مهرداد رایانی مخصوص در این جلسه به عنوان موافق مفاهیمی چون نظارت و البته در مخالفت با مفهوم ارزشیابی سخن گفت. وی با مخالفت با ارزشیابی گفت: «بحث نظارت و ارزشیابی کاملا کیفی است و نمی‌توان آن را کمی بررسی کرد.»

وی به استناد به بند نهم مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی درباره نظارت و ارزشیابی تئاتر در سال 79 از اعلام نکردن مصادیق ارزشیابی توسط قانون‌گذار گفت.

در همین راستا حسین کیانی اعلام کرد ترکیب نظارت و ارزشیابی بدترین ترکیب در حوزه فرهنگ و جمع ضدین است. او نظارت را برابر با سانسور دانست؛ اما درباره ارزشیابی گفت: « ارزشیابی مساوی کیفیت سنجی هنری است. بنابراین کسی که کیفیت سنجی هنری می‌کند نمی‌تواند همزمان مخالف افکاری باشد که روی صحنه نمایش به اجرا می‌رود و همچنین کسی که ناظر است نمی‌تواند همزمان ارزشیابی هم داشته باشد.»

حسین کیانی در همین زمینه با ذکر خاطره‌‌ای مشترک با رایانی مخصوص از تمایل یکی از دبیران جشنواره فجر برای ممیزی آثار رسیده به دبیرخانه فجر گفت و او تأکید کرد هیچگاه این مهم را نپذیرفته و اعلام کرده است او به عنوان انخاب‌گر می‌تواند ارزشیاب ارزش هنری اثر باشد.

در ادامه این گفتگو رایانی مخصوص با اشاره به ظرفیت‌های قدرت در این مسئله گفت: «ما تا قدرت می‌گیریم می‌خواهیم حذف کنیم. چرا می‌گوییم دانشگاه آزاد نیایید و درس نخوانید. این صنف است که باید کاری بکند. چرا صنف ساکت است؟ ارزشیبای جز تشنج چیز دیگری برای هنرمند ندارد و هنرمند فکر نمی‌کند که کارش مشکل دارد.»

وی با یادآوری خاطره‌ای از آقای ایرج راد و مطرح کردن این پرسش که چرا خانه تئاتر وظیفه نظارت را برعهده نمی‌گیرد ،  گفت: «آقای راد گفتکه اعضایی داریم که اگر چنین چیزی دست ما باشد، نمی‌توانیم به آنها اجازه اجرا ندهیم!»

رایانی مخصوص ضعف صنف در این مورد را حضور چهره‌های فاقد اعتبار هنری کافی در تئاتر مثال زد و جلوگیری از این وضعیت را وظیفه صنف برشمرد.

کیانی در همین راستا با تأیید حرف رایانی مبنی بر نیاز به حضور جدی صنف گفت: قانون اساسی در انتخاب شعل افراد را آزاد گذاشته است ولی در جامعه مدرن حقوق اصناف در نظر گرفته می‌شود و صنف باید موانعی ایجاد کند تا از سوءاستفاده‌ها جلوگیری شود. صنف باید قوانینی با تضمین اجرایی داشته باشد.

کیانی در همین راستا اعلام کرد «من پیشنهاد می‌کنم مواردی مثل کلاه گیس‌ها را بنویسند به مجلس بدهند تا مجلس آن را تصویب کند. اینکه کلاه‌گیس باشد یا نباشد.»

رایانی مخصوص در پاسخ به این اظهارات گفت قوانین تفسیرپذیر هستند و در دسترس عموم نیستند. وی سپس به نقد ممیزان اداره کل هنرهای نمایشی پرداخت که با وجود شغل خود از گفتن آن اکراه دارند. او اعلام کرد اگر ممیزان خود را ممیز نمی‌دانند بهتر است از دستگاه خارج شوند.

وی افزود: «شورای نظارت فصل‌الخطاب است یا خیر، اگر هست لطفا همه ارگان‌ها و نهادها نماینده‌اشان را به آنجا بفرستند. مثل مواردی که از سوی قوه قضائیه رخ می‌دهد و مواردی از این دست که به هنرمندان آسیب می‌زند.»

رایانی خواهان به روز شدن قوانین پس از هجده سال شد.

کیانی نیز با اشاره به مصوبه شورای انقلاب فرهنگی و ادبیان آن گفت:«نگاه مصوبه به هنر بسیار بدبینانه است و این را القا می‌کند که هنرمند باید منویات ما را بگوید. من مخالف نظارت هستم و این مخاطب است که باید مسئولیت این امر را برعهده بگیرد. سانسور جز انباشت ناهنجاری‌ها کاری نمی‌کند و تئاتر را به سمت فشلیسم می‌برد.

در این جلسه میلاد اکبرنژاد و امیر آتشانی در مقام دو هنرمند نظرات خود را ایراد کردند. اکبرنژاد در نقد مصوبه شورای انقلاب فرهنگی آن را شبیه بیانیه‌های پایان راهپیمایی‌ها دانست و آن را فاقد وجوهی دانست که به ممیز کمک کند. آتشانی نیز با اشاره به انتقادها نسبتاً به ممیزان با پذیرش برخی موارد گفت شرایط کاری ممیزان در اداره کل هنرهای نمایشی بسیار سخت است و از هنرمندان دعوت کرد در پروسه بورکراتیک این مهم تجربه‌ای داشته باشند. وی از وجود نهادهای بالادستی در امر ممیزی گفت.

در این نشست سیدجواد روشن از چهار بند جدید در مصوبه شورای انقلاب فرهنگی گفت که به تازگی به مصوبه اضافه شده است؛ اما اعلام نشد این مصوبات توسط شورای انقلاب فرهنگی تصویب شده است یا شورای مرکزی نظارت.

انتهای پیام/

حاکم بر سیاست و ارزشیابی ما کاملا بدبینانه، غیر منصفانه و از سر بی اعتمادی از گذشته تاکنون است.

انتهای پیام/