نشست ناقص و بی‌حاصل ریاض؛ شورای همکاری خلیج فارس در حالت احتضار
کارشناسان و تحلیلگران نشست روز یکشنبه شورای همکاری خلیج فارس را یک نشست ناقص توصیف و تأکید کردند که این شورا در مرحله احتضار به‌سر می‌برد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم ، شبکه تلویزیونی المسیره در گزارشی به بررسی چگونگی برگزاری نشست روز یکشنبه شورای همکاری خلیج فارس در سایه بحران‌های داخلی این شورا و رسوایی‌های عربستان سعودی به‌عنوان یکی از ارکان مهم این شورا پرداخت.
این شبکه نوشت: در سایه آگاه شدن جهان از جنایت‌های عربستان و هم‌پیمانش امارات در یمن و رسوایی قتل و تکه‌تکه کردن جمال خاشقجی روزنامه‌نگار منتقد رژیم سعودی در کنسولگری عربستان در شهر استانبول ترکیه، نشست جدید شورای همکاری خلیج فارس برگزار شد که از بیش از یک سال پیش به‌طرز بی‌سابقه‌ای درجا می‌زند.
نشست روز گذشته سران شورای همکاری خلیج فارس تمایل بیشتری به حضور قطر و در سطح نمایندگی بالاتر و کمترین شانس را از نظر پوشش رسانه‌ای و پیش‌بینی برون آمدن نتایجی از دل آن داشت که این وضعیت را حتی ما از ماشین تبلیغاتی بزرگ خود کشورهای شورای همکاری شاهد بودیم. این دومین نشست بعد از نشست سران شورای همکاری در کویت بود که به این منوال برگزار شد و نزدیک بود که موجی از اختلاف‌ها آن را درنوردد. این نشست به‌مدت چند ساعت در سطح حضور پایین برگزار شد.
ریاض پیش از برگزاری نشست سران شورای همکاری تلاش کرد که با عفو یکی از شهروندان قطری زندانی خود را به این کشور نزدیک کند. پیش از آن نیز محمد بن سلمان ولیعهد سعودی برای سران شورا برای اقتصاد قطر نغمه‌سرایی کرد اما با وجود این، قطر در سطح ضعیفی و با نمایندگی وزیر مشاور در امور خارجی خود در نشست شورای همکاری شرکت کرد و به توزیع کتبی مواضع خود در این نشست بسنده و دست آخر هم از بیانیه نشست انتقاد کرد.
رسانه‌های گروهی معتقدند که ریاض چشم به آرام کردن اوضاع با قطر و بی‌طرفی ماشین تبلیغاتی خود به‌منظور مهار برخی نارضایتی‌های بین المللی درخصوص پرونده جنگ یمن و قتل خاشقجی و صدور تروریسم دوخته بود. اینها پرونده‌هایی است که دوحه از آنها برای پاسخ به اقدام چهار کشور عرب شامل عربستان، امارات، بحرین و مصر در تحریم قطر استفاده کرد که باعث آزار ریاض شد. به‌نظر نمی‌رسد که قطر می‌خواهد این دستاوردها را از طریق آشتی‌ای که شرایط اجباری بر ریاض تحمیل می‌کند، از دست بدهد.
به‌اعتقاد ناظران، ریاض در مسیر راه‌حل ــ با تکیه بر یک پیکر مرده ــ بار دیگر اشتباه کرد، زیرا راه‌حل در یمن فقط از طریق توقف تجاوزگری و برداشتن محاصره و اذعان به این نکته است که یمن بعد از 21 سپتامبر سال 2014 میلادی تغییر کرده است و دیگر پرونده‌ای نیست که شاهزادگان آل‌سعود آن را به‌ارث می‌برند.
در سطح داخلی عربستان، این ناظران معتقدند که تکروی یک خاندان درخصوص تعیین سرنوشت یک ملت دیگر ممکن یا منطقی نیست و باید به‌دنبال یک چارچوب برای مشارکت مردم در قدرت بود که ثبات نظام و بقای عربستان را تضمین کند.
در این راستا، مراکز پژوهشی غربی از جمله آمریکایی می‌گویند که عربستان در مقابله با نگرانی‌هایش سردرگم است. با توجه به میزان بالای خطرات داخلی که عربستان را تهدید می‌کند، ایران خطر واقعی برای بقای عربستان سعودی به‌شمار نمی‌رود. ممکن است که عربستان تا سال 2023 میلادی پابرجا نماند. مرکز شورای روابط خارجی آمریکا می‌گوید که خود خاندان سعودی به‌طرز عجیبی فروپاشی عربستان را به‌طرز خطرناکی تسریع می‌بخشند.
تداوم فرسایش خزانه عربستان به‌طور مشخص در جنگ علیه یمن و در سوریه و سایر مناطق شاهد درگیری در سایه کاهش قیمت‌های نفت به‌طور قطع باعث ناکامی چشم‌انداز اقتصادی 2030 میلادی ریاض و درنتیجه فروپاشی کامل عربستان خواهد شد.
بحران با قطر تنها بحرانی نیست که شورای همکاری خلیج فارس را درنوردیده است و ریاض یک طرف اساسی در آن به‌شمار می‌رود. اختلاف شدیدی نیز بین ریاض و کویت درباره چاه‌های نفت مشترک وجود دارد که به حد برخورد نظامی نیز رسیده است. بحث دخالت عربستان در بحرین و اتهام‌های وارده به سلطان‌نشین عمان نیز مطرح است. علاوه بر این، اختلافات دیگری نیز وجود دارد که به فضا رسیده است. بحث از ماهواره سهیل‌ست قطر و یاه‌ست امارات است و اخیراً نیز ریاض دو ماهواره مخصوص خود را به فضا پرتاب کرده است.
شاید مبالغه‌آمیز نباشد که دوره ریاست دوره‌ای سلطان‌نشین عمان بر شورای همکاری خلیج فارس دوره اعلام مرگ این شورا بعد از گذشت 39 سال از تأسیس آن باشد. شاید هم در دورترین ارزیابی دوره ریاست امارات بر چهلمین نشست شورای همکاری دوره اعلام مرگ آن باشد، زیرا شکاف و اختلاف درون این شورا درقبال پرونده‌های حساسی نظیر یمن و سوریه و ائتلاف‌های نوپا در منطقه گسترش می‌یابد.
اقدام انور قرقاش وزیر مشاور در امور خارجی امارات در تأیید مقاله روزنامه الشرق الاوسط که نویسنده در آن سؤال می‌کند که زمان مناسب برای پایان رسمی شورای همکاری چه‌وقت است و نیز اقدام قرقاش در بازنشر آن در صفحه توییتر خود و سپس حذف آن، جدیدترین نشانه در این زمینه به حساب می‌آید.
خروج قطر از شورای همکاری انجام خواهد شد و این کشور منتظر زمان مناسب است. گسست پیمان کشورهای شورای همکاری نیز در گروی زمان است و اینکه چه‌کسی اولین گام را برخواهد داشت. این چیزی است که در نهایت می‌توان از یک نشست ناقص و نصف‌ونیمه (نشست اخیر شورای همکاری) برداشت کرد.
انتهای پیام/*
