بررسی جایگاه فرهنگ پایداری در جریان رسانه‌ای کشور

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، نشست هم‌اندیشی خبرنگاران حوزه دفاع مقدس و فرهنگ پایداری روز گذشته، 11 آذرماه، با رویکرد بررسی راهکارهای بهبود جایگاه اخبار و مطالب دفاع مقدس در رسانه‌ها، در خبرگزاری ایسنا برگزار شد.

ناصر ملایی، سردبیر سرویس فرهنگ حماسه ایسنا  گفت: اگر در جریان رسانه‌ای کشور رخدادها پس از گذشت چند سال  به درستی روایت نشوند، ممکن است در آینده بخشی از تاریخ این رخدادها و در صدر آن بخشی از تاریخ کشور در رابطه با آن رخدادها با خلأهایی مواجه شود که جبران این خلأ هزینه‌های زیادی را به تاریخ کشور و در رأس آن به جامعه به ویژه کسانی که این رخدادها را از نزدیک لمس نکرده‌اند، تحمیل خواهد کرد.

وی افزود: از سوی دیگر ما با دو اصل مواجه هستیم؛ اصل نخست جلوگیری از تحریف و دیگری فراموشی است. سؤال اصلی نشست این است که ما چگونه می‌توانیم فضای رسانه‌ای کشور را به سمت‌وسویی هدایت کنیم که این دو مقوله مهم را بیشتر مورد توجه قرار بدهند. همچنین برآیند آنچه که در فضای رسانه‌ای کشور شاهدیم این است که بیشتر رسانه‌ها  نسبت به ادوار گذشته آن طور که باید به موضوعات دفاع مقدس و فرهنگ پایداری نمی‌پردازند که دلایل این امر نیز در جای خود قابل بررسی است.

ملایی با اشاره به این‌که دشمنان ما بیکار ننشسته‌اند، گفت: ارزیابی فعالیت‌های رسانه‌های بیگانه و تقابل آنها با فرهنگ دفاع مقدس حاکی از آن است که در پی ارزش‌زدایی یا محو معنویت و تجربه‌های دفاع مقدس هستند. این امر گاه با چاپ  کتاب یا بعضاً با روایت‌های جعلی در جریان است و اگر با این جریان هدفدار مقابله نشود ممکن است با تغییر نسل، چه بسا چهره معنوی و حتی بخشی از تاریخ دفاع‌مقدس آسیب ببیند یا حتی وارونه جلوه داده شود. این‌که چگونه می‌توانیم در رسانه‌ها ایجاد انگیزه کنیم یا حمایت‌ها به چه شکل باید از رسانه انجام شود، همواره مورد بحث بوده است.

فاطمه‌سادات کیایی، خبرنگار دفاع‌پرس نیز با اشاره به تشریح عملیات‌ها در رسانه‌های مختلف گفت: آثاری که بر روی خروجی رسانه‌ها قرار می‌گیرد حاکی از آن است که همچنان تشریح عملیات‌ها و گفتار فرماندهان در زمینه‌ شرح یک عملیات بیشترین نقش را دارد؛ این در حالی است که ما می‌توانیم به سؤال‌های اساسی مطرح شده پاسخ دهیم. به عنوان مثال گاهی عنوان می‌کنند که چرا جنگ آغاز شد یا پس از فتح خرمشهر جنگ ادامه یافت.

وی افزود: این پرسش‌ها و مقایسه‌ها اگر پاسخ داده نشوند شائبه ایجاد خواهند کرد و مخاطب را در یک دوگانگی قرار می‌دهد؛ سؤالاتی همچون چرا در مقطعی دفاع مقدس ادامه پیدا کرد، چرا فلان عملیات برگزار شد؟ و... . بخشی از این سؤالات مربوط به پرسش‌های ذهنی نسل جوان است و بخشی دیگر از سوی دشمن طرح‌ریزی می‌شود که رسانه‌ها باید قبل از فراگیری شائبه‌ها به طرح آن‌ها و پاسخ دهی بپردازند.

کریم باباخانیان، از فعالان رسانه‌ای روزنامه رسالت گفت: ما باید نسبت به افرادی که گمنام رفتند و در جبهه حاضر شدند، احساس مسئولیت داشته باشیم. همچنین ما باید بخشی از اتفاقات جنگ را در داخل خاک عراق جست‌وجو کنیم؛ به این معنی که جنگ را از زبان دشمنان‌مان بشنویم و جایگاه آن را در عراق بررسی کنیم. قطعاً طرح این موضوعات برای نسل جوان آموزنده خواهد بود. دشمن محاسباتش برای حمله به ایران دقیق بود و از ابتدا تا انتها را برای خودش پیش‌بینی کرده بود و یقین داشت پیروز میدان خواهد بود تا آنجا که حتی لوازم آتش‌بازی جشن پیروزی پایان جنگ را هم خریداری کرده بود.

وی افزود: قطعاً زمانی که صدام ادعا کرد که شش روزه در تهران کنفرانس خبری برگزار خواهد کرد، تمام جوانب را سنجیده بود. دفاع مقدس یک پشتوانه محکم فرهنگی است که نسل جوان می‌تواند از آن استفاده کند، اما این وظیفه به عهده ما قرار دارد که چگونه آن را معرفی و منتقل کنیم. افرادی که در دفاع مقدس نقش داشته‌اند کم کم به دلیل کهولت سن از دنیا می‌روند و یا خاطرات در از ذهنشان کمرنگ می‌شود. ما گاهی ارزش چیزهایی را که داریم نمی‌دانیم، اما وقتی شرایط تغییر می‌کند به ارزش حقیقی آن پی خواهیم برد.

همچنین، در ادامه این نشست، محمدرضا بختیاری با اشاره به اصل دفاع مقدس و گفتمان غالب در این حوزه توضیح داد: گفتمان غالب در زمینه فرهنگ دفاع مقدس را گفتار فرماندهان و عناصر نظامی حاضر در جنگ تشکیل داده است. این گفتمان چه بسا برای مخاطب عام گنگ یا نامفهوم باشد. در این شرایط اصحاب رسانه باید به گویاسازی گفتار فرماندهان اقدام کنند. چه بسا فرماندهان از تعابیر و اصطلاحاتی در بیان خود استفاده کنند که عموم جامعه با آن بیگانه هستند.

وی افزود: نسل جدید که جنگ را ندیده است نیاز به ادبیاتی دارد که تعقلی باشد. بیان علمی مباحث جنگ و توصیف معنوی آن دوران  ظرافت‌هایی را می‌طلبد که ممکن است کمی کار را دشوار کند؛ زیرا ما باید تحلیلی مطابق با نسل‌های مختلف، نگرشی منصفانه و قضاوتی صحیح از تاریخ جنگ تحمیلی به جوانان ارائه بدهیم. زبان مهمترین رکن در انتقال پیام و مفاهیم است که خاصیتی نو شونده دارد؛ به این معنی که هر عصری از تاریخ ادبیات گفتاری خود را می‌طلبد. اگر خواهان تأثیرگذاری  منطقی بر نسل حاضر هستیم باید با زبان نسل امروز با آنها ارتباط برقرار کنیم.

میثم رشیدی مهرآبادی نیز گفت: رسانه‌ها باید نقشی جریان‌ساز در حوزه کتاب و مستندسازی داشته باشند. ما باید تلاش کنیم با تیترهای جذاب و محتوای خوب مخاطب امروز را که به دلیل تنوع آثار یا اخبار ، موضوعات را گزینش و سپس انتخاب می‌کنند، قانع کنیم که مبحث ما را مطالعه کنند. از همین رو ارتقای کیفیت تولیدات رسانه‌ای نیز عامل دیگری است که باید به آن توجه داشته باشیم. خوشبختانه در سایت خبری مشرق نوعی رغبت برای خواندن مطلب ایجاد می‌شود، چرا که با سلاح تیتر خوب به قانع کردن مخاطب می‌رویم. در تیتر باید از دروغ یا بزرگنمایی پرهیز کنیم. ما باید بتوانیم در عصری به این موارد توجه داشته باشیم که کمترین بضاعت را داریم، اما بسیار موارد فرهنگی به زمان نیاز دارد.

انتهای پیام/