ناپدید شدن خاشقجی و تاثیر آن بر روابط آمریکا و عربستان سعودی
به دنبال ناپدید شدن جمال خاشقجی روزنامه نگار منتقد و برجسته سعودی، روابط آمریکا و عربستان سعودی در حال تضعیف شدن است.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از پایگاه اطلاع رسانی کنگره، نمایندگان کنگره و سنا پیش از این صبر و طاقت خود را در قبال تجاوز نظامی عربستان سعودی به خاک یمن از دست داده اند، تجاوزی که منجر به کشته شدن هزاران نفر از جمله زنان و کودکان شده و قحطی گستردهای را به همراه داشته است.
بر اساس این گزارش، قتل احتمالی خاشقجی توسط ماموران امنیتی سعودی در استانبول ظاهرا موجب تشدید خشم و نگرانی بسیاری از نمایندگان آمریکایی شده است که پیش از این ریاض را به اتخاذ تدابیر مجازات آمیز تهدید کرده بودند. نمایندگان آمریکایی پیش از این تهدید کرده اند که فروش تسلیحات نظامی به عربستان سعودی را متوقف خواهند کرد، حمایت از اقدام نظامی علیه یمن را لغو می کنند و تحریم هایی را علیه رژیم ریاض اعمال خواهند کرد.
ولی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی از زمان به قدرت رسیدن ترامپ روابط بسیار نزدیکی داشتهاند. با این حال ترامپ طی هفته جاری هشدار داده است که اگر مشخص شود که ریاض در قتل خاشقجی دست داشته است، با مجازات شدیدی روبرو خواهد شد.
در اینجا به 5 موضوع اشاره خواهیم کرد که می تواند روابط آمریکا و سعودی را در بوته آزمایش قرار دهد.
ترامپ چه اقدامی خواهد کرد؟
بسیاری از نمایندگان کنگره و سنا از واکنش ترامپ به این حادثه سرخورده و ناامید شدهاند. گرچه ترامپ ناپدید شدن خاشقجی را "یک اتفاق بد" ارزیابی کرده و قول داده است تا آن را پیگیری کند ولی رئیس جمهور آمریکا طی هفته جاری اعلام کرد که روابط واشنگتن و ریاض عالی است و حاضر به صحبت درباره اعمال تحریم ها و توقف فروش سلاح به عربستان سعودی نشد چرا که به باور وی این اقدامات به ضرر شرکت های آمریکایی خواهد بود.
بلافاصله پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری 2016، ریاض یک قرارداد تسلیحاتی به ارزش 110 میلیارد دلار با واشنگتن منعقد کرده است. جارد کوشنر داماد و ترامپ و مشاور ارشد کاخ سفید در امور خاورمیانه نیز روابط نزدیکی به محمد بن سلمان دارد و روی او به عنوان فرد تاثیرگذاری در طرح صلح خاورمیانه حساب می کند.
آیا آمریکا تحریمهایی را اعمال خواهد کرد؟
به نظر می رسد کنگره ترجیح می دهد از تحریم ها به عنوان ابزاری برای مجازات مقام های سعودی استفاده کند. 20 نماینده عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا با ارسال نامهای به ترامپ خواستار تحقیقات گستردهای درباره این حادثه شدهاند. رند پل تنها نمایندهای بوده که این نامه را امضا نکرده است. این تحقیقات باید در چارچوب قانون ماگنیتسکی درباره وضعیت حقوق بشر انجام شود.
بر اساس این قانون، رئیس جمهور آمریکا باید در صورت درخواست کمیته روابط خارجی سنا، دستور انجام تحقیقات لازم را صادر کند. کاخ سفید پس از آن 120 روز فرصت خواهد داشت تا به کمیته سنا گزارش دهد آیا تحریم های خاصی را علیه کشور مورد نظر اعمال خواهد کرد یا نه.
هیتر نائورت سخنگوی کاخ سفید در این باره گفت: درک می کنم که کنگره مایل به انجام تحقیقات و اعمال تحریم ها علیه عربستان سعودی است ولی ما هنوز واقعیت های مربوط به این پرونده را نمی دانیم. ما شرایط را به دقت زیر نظر داریم و منتظر روشن شدن واقعیت های پرونده هستیم.
آیا این مساله به روابط نظامی آمریکا و عربستان سعودی تاثیر میگذارد؟
فروش تسلیحات و حمایت آمریکا از تجاوز نظامی عربستان به خاک یمن از مهمترین ابعاد روابط راهبردی واشنگتن و ریاض به شمار می رود. ولی حتی پیش از ناپدید شدن خاشقجی نیز این دو مساله تحت فشار شدیدی از سوی کنگره و سنا قرار گرفته بود.
نمایندگان آمریکایی از ادامه بمباران ائتلاف سعودی علیه غیرنظامیان یمنی به شدت ناامید و خشمگین هستند. علاوه بر این، ائتلاف متجاوز سعودی در برخی از حملات هوایی خود به یمن از بمب های آمریکایی استفاده کرده است. نمایندگان آمریکایی به همین دلیل خواستار توقف فروش تسلیحات نظامی به عربستان سعودی شدهاند.
با ناپدید شدن روزنامه نگار منتقد سعودی، اکنون نمایندگانی که سالها به دنبال قطع حمایت از جنگ یمن و توقف فروش تسلیحات نظامی به عربستان بودند، تلاش های خود را مجددا آغاز کردهاند.
آیا عربستان سعودی اذعان خواهد کرد که در ناپدید شدن خاشقجی نقش داشته است؟
گزارش های اطلاعاتی و جاسوسی آمریکا نشان می دهد که مقام های ارشد دولت سعودی از جمله محمد بن سلمان در ناپدید شدن خاشقجی دست داشته اند.
روزنامه واشنگتن پست پیش از این گزارش داده است که مذاکرات مقام های سعودی درباره طرح ربودن و بازگرداندن خاشقجی به عربستان سعودی را رهگیری و شنود کرده است. این طرح قرار بوده است با دستور مستقیم محمد بن سلمان اجرا شود.
این روزنامه افزود: مقام های ترکیه صدا و تصاویر ضبط شدهای در اختیار دارند که فرضیه قتل خاشقجی در کنسولگری عربستان سعودی در استانبول را تقویت می کند.
بسیاری از صاحبنظران بر این باورند که حتی اگر اسناد و شواهد نشان دهد ریاض در این حادثه دست داشته است، مقام های سعودی حاضر به اذعان به آن نخواهند بود و احتمالا مسئولیت آن را به گردن برخی نیروهای خودسر و یاغی خواهند انداخت.
آیا روابط تجاری آسیب خواهد دید؟
کنفرانس تجاری که قرار است طی ماه جاری در ریاض برگزار شود، تحت تاثیر ناپدید شدن خاشقجی قرار گرفته است.
رسانه های خبری از جمله بلومبرگ، سی ان بی سی، فایننشال تایمز و نیویورک تایمز اعلام کردهاند که به عنوان حامی مالی در این کنفرانس تجاری شرکت نخواهند کرد. شخصیت های رسانهای نیز که قرار بود در این کنفرانس شرکت کنند، انصراف خود را اعلام کردهاند.
با این حال استیون منوچین وزیر خزانه داری آمریکا قصد دارد در این کنفرانس شرکت کند. البته جیم بنکس نماینده جمهوریخواه کنگره از منوچین خواسته است تا از شرکت در این اجلاس خودداری کند آن هم تا زمانی که جهان پاسخ های روشنی را درباره آنچه که بر سر خاشقیجی آمده است، از سوی مقام های سعودی دریافت کند.
انتهای پیام/