پایان توافق سنتی واشنگتن و ریاض؛ باجخواهی جدید ترامپ از عربستان "حراج نفت در مقابل امنیت"
مرحله گذشته در مناسبات بین آمریکا و عربستان سعودی با عنوان توافق نفت در برابر حمایت معروف بود. ترامپ اما این روش را کاملاً دگرگون کرد و ابراز داشت سلاحهایی که عربستان سعودی از آمریکا و کشورهای غربی خریداری میکند، برای حمایت از این کشور کافی نیست.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بهصورت تدریجی حجم مبلغی را که در برابر حمایت از رژیم آلسعود از این کشور مطالبه میکند شفافتر کرده است، مبلغی که بهنظر میرسد بالغ بر چندین میلیارد دلار است. البته در واقع باید گفت که او خواستار آزادی عمل در تصمیمگیری در خصوص نفت و گاز عربستان سعودی است، این در حالی است که قیمت شرکت آرامکوی عربستان بالغ بر 2000 میلیارد دلار ارزیابی شده است.
مطالبی که دونالد ترامپ در ایالت ویرجینیای شرقی آمریکا مطرح کرد، اعلام رسمی این کشور در خصوص پایان مرحله پولهای نفتی در برابر حمایت از رژیم آلسعود بود و وی در این سخنان در واقع تأکید کرد که واقعیت جدید مبتنی بر آزادی عمل آمریکا در تصمیمگیری در خصوص نفت این کشور در مقابل حمایت از رژیم آلسعود است.
مرحله گذشته در مناسبات بین آمریکا و عربستان سعودی با عنوان توافق نفت در برابر حمایت معروف بود. این مرحله در جریان دیدار فرانکلین روزولت و ملک عبدالعزیز بهروی عرشه ناو کوینسی آمریکا در سال 1945 بنیانگذاری شد، به این ترتیب آمریکا میراثخوار استعمار انگلیس در کشورهای حاشیه خلیج فارس شد و مسئولیت حمایت از عربستان در مقابل تهدیدات خارجی و داخلی حاکمیت آلسعود را بهعهده گرفت.
با وجود این، در مرحله گذشته عربستان نفت و چاههای نفتی این کشور و منابع زیرزمینی خود را به آمریکا تحویل نداده بود و دلارهای نفتی خود را بهشکل قراردادهای تسلیحاتی و فروش کالا و ارائه خدمات و... به این کشور میداد، در همین حال جریانهای سیاسی و دینی عربستان مخالف سلطه آمریکا بر این کشور بودند.
روش حمایت آمریکا از عربستان در مقابل درآمدهای نفتی در دوره دوم ریاست جمهوری باراک اوباما با تزلزل مواجه شد و رژیم آلسعود به حمایت از جنگهای نیابتی در منطقه فراتر از نیازمندیهای آمریکا همت گماشت. این جنگها بهصورت ویژه در عراق و سوریه و یمن دنبال میشد. اوباما معتقد بود که آمریکا نمیتواند در برابر تناقضهایی که تهدیدکننده فروپاشی داخلی سعودیها است، از این رژیم حمایت کند، به همین علت اوباما از عربستان خواست تا روشهای حاکمیت خود را تغییر دهد و اصلاحات داخلی را در این کشور انجام دهد.
ترامپ اما این روش را کاملاً دگرگون کرد و ابراز داشت سلاحهایی که عربستان سعودی از آمریکا و کشورهای غربی خریداری میکند، برای حمایت از این کشور کافی نیست. وی تأکید کرد که عربستان در برابر تحویل دادن درآمدهای خود نمیتواند از امنیت برخوردار باشد، بلکه باید به ترامپ آزادی عمل در خصوص افزایش تولید نفت عربستان سعودی برای تحت پوشش قرار دادن نیازهای بازار را بدهد، چرا که ترامپ بهدنبال افزایش تحریمها بر ایران و کاهش صادرات نفت این کشور بود. وی همچنین تلاش داشت سازمان اوپک را از بین ببرد و قیمت نفت را کاهش دهد تا به این ترتیب بتواند از آمریکا و کشورهای صنعتی در برابر بحرانهای اقتصادی که در نتیجه افزایش احتمالی قیمت نفت و گاز گریبانگیر آنها میشود حمایت کند.
هزینههای مستقیمی که ترامپ از عربستان طلب میکند، تهدیدات جدی در خصوص بحران اقتصادی داخلی در عربستان را افزایش داده است. نرخ تعادلی قیمت نفت در بودجه عربستان سعودی حدود 87 دلار برای هر بشکه تعریف شده و در صورتی که قیمت نفت کاهش پیدا کند، بودجه عربستان نیز با کسری مواجه خواهد شد، در حالی که بودجه مازاد عربستان در سال 2008 بالغ بر 155 میلیارد دلار بود، اما کسری بودجه این کشور در سال 2018 فراتر از رقم 60 میلیارد دلار است.
محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی برای جبران خسارتهای ناشی از کسری بودجه تلاش کرده هزینههای دولتی را حدود 30 میلیارد دلار کاهش دهد. وی همچنین بهدنبال خصوصیسازی 5 درصد از سهام آرامکو بهارزش 30 میلیارد دلار است. البته تمامی این اقدامات باعث تهدید بیشتر قشر فقیر در عربستان سعودی میشود، چرا که افزایش صرفهجوییهای دولتی آنها را تهدید میکند و شاهزادگان سعودی از کنار گذاشتن امتیازات خود در مالکیت نفت عربستان خودداری میکنند.
ترامپ به ملک سلمان یادآور شد که هزینه حمایت واشنگتن از عربستان بسیار بیشتر از صدها میلیارد دلاری است که این کشور تاکنون پرداخت کرده است. نیمنگاه ترامپ به خصوصیسازی تمامی شرکت آرامکو در بورس نیویورک است تا به این ترتیب 2000 میلیارد دلار پول را از چنگ عربستان در آورد و تصمیمگیری در خصوص آن را بهعهده خود داشته باشد. البته احتمالاً نگاه ترامپ فراتر از این باشد و وی تلاش کند عربستان را به استقراض از بانک جهانی و بانکهای آمریکایی مجبور کند تا به این ترتیب بالاترین بودجه موجود میان کشورهای عربی را از بین ببرد.
نکته قابل توجه اینکه ترامپ همچنان هیچ اشارهای به قانون جاستا نکرده است، قانونی که بار دیگر تحرکات خود را آغاز کرده تا خسارت خانوادههای 2500 قربانی حادثه 11 سپتامبر و 20 هزار زخمی و مؤسسات متضرر را که بالغ بر صد میلیارد دلار است، از عربستان طلب کند.
با وجود این، ترامپ هیچ حمایتی از عربستان در مورد تناقضهای داخلی که حاکمیت این کشور را تهدید میکند، بهعمل نیاورده و حتی بهدنبال افزایش این تناقضها است. ترامپ حتی در برابر تهدیدات خارجی نیز از عربستان حمایت نمیکند، بلکه این کشور را تشویق میکند تا دولتهای منطقه را تهدید کند. تنها موضوعی که ترامپ از عربستان حمایت میکند، در روند تجاوز به یمن و کشتار یمنیها و گرسنه نگه داشتن آنها است.
منبع: المیادین
انتهای پیام/*