گزارش تسنیم|حواشی نمایندگان دولت تاجیکستان در نشست ورشو: از تکذیب اظهارات تا برکناری سفیر

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، دولت تاجیکستان پس از 2 سال وقفه به نشانه اعتراض به اقدامات سازمان امنیت و همکاری اروپا، امسال مجدداً در نشست سالانه حقوق بشر این سازمان شرکت کرد.

بر خلاف سال‌های گذشته که تیم نماینده دولت تاجیکستان در این نشست مسئولین حقوقی و چهره‌هایی مشخص بودند، ترکیب این گروه در سال جاری از تنوع بیشتری برخوردار بود که گستره‌ای دیپلماتیک، علمی، مذهبی و البته امنیتی را در بر می‌گرفت.

با این حال بر خلاف پیش‌بینی‌هایی که از عملکرد این گروه به رهبری سیف‌الله صفراف، معاون مرکز تحقیقات استراتژیک نهاد ریاست جمهوری تاجیکستان می‌رفت، حواشی متعدد اجازه عرض اندام را به آن‌ها نداد و در نهایت 5 روز پیش از پایان برنامه این نشست، یعنی در مورخ 16 سپتامبر تیم نماینده دولت تاجیکستان ورشو را ترک کرد.

البته شروع کار این گروه در ورشو با توتالیتر خواندن گروه‌های مخالف دولت تاجیکستان همچون حزب نهضت اسلامی و گروه 24 و دوگانه خواندن مواضع سازمان امنیت و همکاری اروپا به دلیل حضور گروه‌هایی که به زعم دولت تاجیکستان تروریستی هستند در این نشست، امیدها را برای تغییر کمی فرونشاند. با این حال اما فعالیت‌های این گروه با حاشیه‌های زیادی همراه بود.

اولین حاشیه‌ این گروه با اظهارات سیف‌الله صفراف مبنی بر عفو 183 نفر از فعالین سیاسی و اعضای احزاب و گروه‌های مختلف در ماه نوامبر آغاز شد.

گفته می‌شد محمدعلی حیت، معاون رهبر حزب نهضت اسلامی تاجیکستان نیز که چندی پیش گروه اقدام سازمان ملل درخواست آزادی او را به دولت تاجیکستان ارسال کرده بود نیز در میان این افراد قرار دارد.

البته صفراف تاکید کرده بود که این فعالین سیاسی به دلیل جرم‌هایی غیر از مخالفت‌های سیاسی‌شان دستگیر و زندانی شده‌اند و در تاجیکستان مساله‌ای به نام «زندانی سیاسی» وجود ندارد! با این حال اندکی پس از انتشار این خبر، وی اظهاراتش را پس گرفت و به‌نوعی آن را تکذیب کرد.

صفراف گفته بود عفو زندانیان صرفاً در حیطه اختیارات شخص رئیس‌جمهور است و دیگران حق ورود به این مسائل را ندارند.

وی همچنین در ادامه تاکید کرده بود که اظهارات وی صرفاً بر اساس شنیده‌هایش در رسانه‌ها بوده و یک اظهار نظر غیررسمی است.

اما موضوع دیگری که بیش از دیگر موارد در ورشو مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت، برخورد فیزیکی یکی از اعضای تیم نماینده دولت تاجیکستان با یکی از مخالفین بود.

در مورخ 12 سپتامبر، تنها 2 روز پس از آغاز نشست ورشو، هنگامی که تیم دولت تاجیکستان در حال گذر از ساختمان محل برگزاری نشست سازمان امنیت و همکاری اروپا بود، یک درگیری لفظی میان یکی از فعالان مخالف دولت تاجیکستان و فتح‌الله‌بیک اسلام‌اف، مشاور سفیر تاجیکستان در برلین صورت گرفت، در همین حین مرادجان سعیدزاده، مشاور دیگر سفیر تاجیکستان در آلمان، لهستان و جمهوری چک، به این فعال تاجیک نزدیک شده و با مشت وی را مورد ضرب و شتم قرار می‌دهد و پس از آن با مشت و لگد به یکی دو فعال دیگر تاجیک حمله‌ور می‌شود.

این اقدام سعیدزاده واکنش‌های گسترده‌ای را علیه دولت تاجیکستان در فضای رسانه‌ و به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی برانگیخت. حتی برخی اروپایی‌ها نیز نسبت به این رفتار اعتراض کرده و نسبت به رویکرد دولت تاجیکستان در مقابل مخالفین ابراز نگرانی کردند.

این پایان ماجرا نبود. رسانه‌های تاجیک از جمله سامانه «اخبار» روز 18 سپتامبر، تنها 6 روز پس از وقوع این حادثه که عواقب سنگینی را برای دولت تاجیکستان در بر داشت، طی خبری اعلام کردند، امامعلی رحمان، رئیس‌جمهوری تاجیکستان ملکشاه نعمت‌اف، سفیر این کشور در آلمان، لهستان و جمهوری چک را برکنار کرده و به جای وی صاحب‌نظر غیرت‌شاه را به این سمت منصوب کرده است.

اگرچه در فرمان رئیس‌جمهور تاجیکستان در خصوص علت برکناری نعمت‌اف تنها به «انتصاب وی به وظیفه‌ای دیگر» اشاره شده بود، اما تحلیلگران بر این عقیده‌اند مساله ورشو و قضایای سعیدزاده علت اصلی برکناری وی بوده است.

دیگر موضوعی که در این میان جلب توجه می‌کرد، برخورد کوتاه سیف‌الله صفراف، رهبری تیم نماینده دولت تاجیکستان با محی‌الدین کبیری، رهبر حزب نهضت اسلامی تاجیکستان در ورشو بود.

گفته می‌شود در این دیدار کوتاه صفراف به کبیری پیشنهاد برگزاری مذاکرات در دوشنبه را داده است. صفراف همچنین در اظهاراتی گفته بود مقامات تاجیک آماده‌اند با مخالفینی که در پی بازگشت به این کشور هستند، وارد مذاکره شود.

وی در این باره با تاکید بر این که امامعلی رحمان، رئیس‌جمهور تاجیکستان پیش‌تر در دهه 1990 میلادی با گروه‌های مخالف به رهبری سیدعبدالله نوری که سلاح در دست داشتند و خطر بسیار بزرگ‌تری محسوب می‌شدند مذاکره کرده است، گفت‌و‌گو با نسل جدید مخالفین امروز که سلاحی در دست ندارند را بسیار ساده‌تر و سهل‌الوصول‌تر اعلام کرده است.

با این حال وی اشاره‌ای به سرنوشت صلح پیشین تاجیکستان و اتفاقی که برای طرف‌های مقابل رئیس‌جمهور فعلی در آن پیمان صلح اتفاق افتاد، نکرده است.
در مقابل این پیشنهاد محی‌الدین کبیری، با اظهار تردید در میزان صلاحیت صفراف در ارائه چنین پیشنهادی، اظهار داشته است حزب نهضت اسلامی تنها در صورتی آماده مذاکره با دولت می‌شود که پیش‌شرط‌های آن‌ها مورد قبول قرار بگیرند.

کبیری اصلی‌ترین پیش‌شرط‌ مخالفین را پس گرفتن اتهامات تروریستی توسط دولت، آزادی زندانیان سیاسی و ایجاد شرایط امن و قابل گفت‌و‌گو برای مذاکره عنوان کرده است.

انتهای پیام/