گزارش تسنیم|ممانعت ۴ ساله از دیدار فعال سیاسی تاجیک با فرزندش

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، یکی از موضوعات تراژیک این روزهای فضای سیاسی و رسانه‌ای تاجیکستان که در سطح بین‌المللی نیز بازخوردهای زیادی داشت، مساله مربوط به حمزه طلازاده، نوه محی‌الدین کبیری، رهبر حزب نهضت اسلامی بود.

این کودک 4 ساله که به همراه مادرش از سال 2015 (بیش از 3 سال) به دلیل تصمیم دستگاه‌های امنیتی در تاجیکستان مانده و اجازه ملاقات و حتی مکالمه تلفنی با پدرش را هم نداشت، اما داستان حمزه از آنجایی غم‌انگیزتر و حساس‌تر شد که وی مبتلا به بیماری سرطان شد و دولت تاجیکستان باز هم از صدور مدارک وی و مادرش برای خروج از کشور برای مداوا ممانعت می‌کرد و معاون وزیر بهداشت این کشور تلویحاً می‌گفت که بیماری وی دیگر قابل درمان نیست و بدون هر تلاشی برای درمان حمزه در خارج از تاجیکستان، باید در انتظار مرگ تدریجی این کودک چهارساله نشست.

این موضوع خشم بسیاری از تاجیک‌ها و نیز چهره‌ها و سازمان‌های بین‌المللی را برانگیخت تا این که در نهایت چند روز پیش دولت وادار به تحویل مدارک حمزه و مادرش به آن‌ها شد. در نتیجه او توانست با مادرش برای مداوا به ترکیه سفر کرده و در حال حاضر در یکی از بیمارستان‌های استانبول مراحل درمانی خود را طی می‌کند.

اگرچه شاید این موضوع یک پیروزی برای عدالتخواهان و ظلم‌ستیزان تاجیک باشد، اما با مشاهده ده‌ها و صدها مورد مشابه دیگر، نویدبخش آغاز یک راه تا برطرف کردن تمامی مشکلات از این دست است.

بنا بر اطلاعات رسیده به خبرنگار تسنیم، ده‌ها مورد دیگر از فعالین سیاسی تاجیک که بالاجبار به دلیل فشارهای دولت و تلاش‌ها برای حذف فیزیکی و زندانی‌ شدن آن‌ها طی سال‌های اخیر (2014 به بعد، با افزایش بی‌سابقه فشارها به مخالفین در این کشور) از تاجیکستان خارج شده‌اند، خانواده‌هایشان همچنان در کشور باقی مانده و یکی از مشکلات اساسی آن‌ها برقراری تماس با فرزندان خردسال و اعضای خانواده‌شان بوده است.

فاطمه دولتوا، دختر 10 ساله‌ شبنم خدای‌ دادوا، از فعالین سیاسی تاجیک، نمونه دیگری است که در این زمینه می‌توان به آن اشاره کرد. خانم شبنم خدای‌دادوا از فعالین سیاسی تاجیک و از اعضای «گروه سیاسی 24» می‌باشد.

فعالیت‌های سیاسی وی عمدتاً در روسیه بود و از سال 2014 دیگر خانواده‌اش را ندیده است. پس از آن‌که فشارها از جانب مقامات تاجیک در روسیه هم افزایش می‌یابد، وی روسیه را نیز به مقصد اروپا ترک می‌کند؛ تا این که در مرز بلاروس و لهستان، دستگیر شده و حدود 9 ماه در بازداشت این کشور می‌ماند. مقامات تاجیکستان وی را نیز همچون دیگر مخالفین سیاسی تحت تعقیب قرار داده بودند. در نهایت پس از 9 ماه بازداشت در بلاروس، با اعمال فشار از سوی سازمان‌های حقوق بشری و با مداخله ایالات متحده آمریکا، وی آزاد شده و به لهستان پناهنده می‌شود.

اکنون 5 سال است که خانم خدای‌دادوا در خارج از تاجیکستان حضور داشته و خانواده‌اش در شهر کولاب تاجیکستان مانده‌اند. وی می‌گوید از ماه دسامبر سال 2016 مدارک شناسایی و گذرنامه‌های آن‌ها ضبط شده و پس از یک سال به آن‌ها بازگردانده شد. حتی مادر این فعال سیاسی در تاجیکستان به سفارتخانه‌‌های آلمان و آمریکا در دوشنبه برای حل این مشکل مراجعه کرده و از همین رو تحت فشارهای زیادی قرار گرفته بود.

خانم خدای‌دادوا می‌گوید که تحت این فشارهای امنیتی مادرش به بیماری‌ دچار شده و در نظر داشته‌اند تا در لهستان تحت مداوا قرار بگیرد.
پس از قضیه حمزه طلازاده و کوتاه آمدن مقامات تاجیک، فاطمه به همراه دایی و مادربزرگش تلاش می‌کنند تا از دوشنبه به آلماتی رفته و پس از چند سال به دیدار مادرشان بروند، اما باز هم با ممانعت مقامات امنیتی تاجیک مواجه می‌شوند.

خانم شبنم خدای‌دادوا می‌گوید که آن‌ها از مرز و حتی گمرک هم رد شده و وارد هواپیما شده‌اند، اما پیش از پرواز با دستور نیروهای امنیتی آن‌ها را از هواپیما پیاده کرده‌اند. در مکالمه‌ای که با مقامات امنیتی در فرودگاه داشتند، گفته‌اند که خانواده‌اش تحت نظارت امنیتی قرار داشته و بنا بر دستور مقامات عالی‌رتبه امنیتی، آن‌ها اجازه خروج از تاجیکستان را ندارند. پس از آن هم در فرودگاه مورد بازجویی این نیروها قرار گرفته‌اند.

خانم شبنم خدای‌دادوا می‌گوید، این روزها دیگر عضو هیچ گروه سیاسی نیست و به صورت مستقل به فعالیت‌های حقوق بشری خود ادامه می‌دهد. این فعال سیاسی تاجیک همچنین تصریح می‌کند که برای کاهش فشارهای وارده بر خانواده‌اش و صدور مجوز خروج از کشور آن‌ها، فعالیت‌های سیاسی‌اش را پایان داده و حتی صفحه فیسبوکش را نیز غیرفعال کرده است.
البته مقامات تاجیکستان همچنان ممانعت از خروج خانواده‌های مخالفین سیاسی این کشور را رد کرده و می‌گویند مشکلی برای خروج آن‌ها از کشور وجود ندارد. با این حال اما صحبت با مخالفین و خانواده‌های آن‌ها گویای مسائل دیگری است.

روش دستگاه‌های امنیتی در این قضیه ساده است. در ابتدا مدارک شناسایی و به‌ویژه گذرنامه‌ها را ضبط کرده و سپس با کارشکنی‌های پیاپی مانع از صدور مجدد آن‌ها می‌شوند.
گفته می‌شود مواردی نظیر حمزه و فاطمه در تاجیکستان فراوانند. خانواده‌های بسیاری از فعالین و مخالفین سیاسی تاجیک با فشار دستگاه‌های امنیتی در این کشور باقی مانده‌اند و اجازه خروج از کشور و دیدار با پدر و مادرشان را ندارند.

انتهای پیام/