لیست موزیسین‌های مستثنا از گرفتن مجوز نداریم/ موسیقی پاپ ترکیه در ایران مجوز نمی‌گیرد

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، علی ترابی در روزهای پایانی سال 1396 سُکان مدیریت دفتر موسیقی را به دست گرفت. در مدت چند ماهه حضورش در دفتر موسیقی، فعالیتش را به طور مستمر انجام داده و سعی کرده حاشیه‌ها را از این دفتر دور کند. به هر روی ترابی از مدیران باسابقه حوزه موسیقی است و این فضا را به خوبی می‌شناسد. بسیاری از اهالی موسیقی امیدوارند که دوره مدیریت ترابی در دفتر موسیقی، دوره‌ای درخشان برای موسیقی باشد.
در روزهایی که ارکستر سمفونیک تهران و ارکستر ملی ایران به روسیه سفر کرده بودند، یکی از همراهان ارکسترها، علی ترابی بود. او تنها چند روز در کنار ارکسترها ماند و خیلی زود هم به ایران بازگشت. پس از اجرای ارکسترها در کنسرواتوار چایکوفسکی، علی ترابی در میان خبرنگاران حضور یافت تا به پرسش‌های آنان پاسخ دهد. آنچه می‌خوانید حاصل ساعتی گفت‌وگو با علی ترابی است.

---------------------------------------------------------------------------------------------------

در سال‌های گذشته یکی از انتقادهایی که به دفتر موسیقی وارد میشد، تاخیر در صدور مجوزها بود. شما هنگام ورودتان به دفتر موسیقی و پذیرفتن سِمت مدیریت این دفتر، تصمیم داشتید که روند صدور مجوزها را سرعت ببخشید. این کار تا کنون چقدر عملیاتی شده است.

این موضوع خیلی وقت است عملیاتی شده است، از همان روزی که اعلام کردیم شروع شد.‌ وقتی حجم تقاضا خیلی بالا می‌رود سرعت پاسخگویی نسبت به قبل پایین می‌آید هر چند خروجی آن خیلی بیشتر است. یعنی ما تعداد شعرهای بیشتری را بررسی می‌کنیم. اگر ورودی را در نظر نگیریم ممکن است سرعت پایین بیاید اما وقتی در نظر می‌گیریم حجم ورودی تا چه اندازه بالا رفته و به همان اندازه خروجی بیشتر شده من موافق این هستم که نگوییم سرعت پایین آمده است بلکه بگوییم امکان ارائه اشعار خیلی بیشتری فراهم شده و محدودیتی که برای عده‌ای وجود داشته برداشته شده و باعث شده همه با هم کارهایشان بررسی شود. ما فشار خیلی بیشتری روی شورای شعر گذاشتیم و تعداد کارهایی که بررسی می‌شود خیلی بیشتر است.

در سال‌های گذشته بحثی مطرح میشد که براساس آن برخی از چهره‌های مطرح حوزه موسیقی دیگر نیازی به گرفتن مجوز نداشته باشند. حتی اعلام میشد که برای این منظور لیستی هم تهیه شده است. این ماجرا تا حد عملی شده است.

من بارها درباره آن لیست در دوره‌های مختلف حرف‌هایی شنیده‌ام اما در عمل چیز خاصی به عنوان مستند به دست من نرسیده است. در عین حال ما خیلی فراتر از آن رفتیم یعنی گفتیم کسانی که فقط دوبار در حوزه کلاسیک، سنتی و نواحی از دفتر موسیقی مجوز گرفته باشند، نیازی نیست کارشان به شورا برود. فقط در زمینه استعلام و شعر ما کارشان را بررسی می‌کنیم. وقتی آهنگساز و گروهی کارش دوبار در شورای موسیقی ما در حوزه کلاسیک، نواحی و سنتی بررسی شده باشد بار سوم به شورا نخواهد رفت. فقط اگر شعر داشته باشد، شعر آن بررسی می‌شود.
درباره نوازنده‌ها نیز اگر ترکیب همان گروهی باشد که در دفتر موسیقی ثبت شده باشد دیگر کار نوازنده‌ها بررسی نمی‌شود. اما اگر ترکیب گروه تغییر پیدا کرده باشد قاعدتا گروه جدیدی محسوب می‌شود.
پروسه صدور سه مرحله داشته است موسیقی، شعر و استعلام حراست؛ یک سوم این مسیر برداشته شده است به همین نسبت سرعت آن بیشتر می‌شود.

در ماه‌های گذشته مشکلی میان اهالی موسیقی مطرح شده که چرا افراد حقیقی نمی‌توانند برای تک آهنگ‌هایشان به نام خودشان مجوز بگیرند. دفتر موسیقی اعلام کرده بود که برای تک آهنگ‌های تصویری فقط از طریق موسسه‌ها برایشان مجوز صادر می‌کند. در این زمینه تصمیم جدیدی گرفته‌اید؟

روند کل موسیقی با سرعت و شتاب زیاد به سمت تک آهنگ می‌رود و آلبوم به تدریج کمتر و کمتر می‌شود. من فکر نمی‌کنم افراد حقیقی مشکلی داشته باشند وقتی سرمایه‌گذاری خیلی زیادی انجام می‌دهند که آلبومی تهیه کنند که بخواهند ناشر پیدا کنند؛ چون در نهایت باید کار خود را به ناشر بسپارند. این نیازی نیست که امروز احساس شود، اگر در آینده نیاز احساس شود که مانند تک آهنگ هزینه مالی به خواننده و خالق اثر تحمیل می‌کند، می‌توانیم روی این هم فکر کنیم.

با چه رویکردی مدیریت در دفتر موسیقی را قبول کردید؟ برنامه شما به شکل کلی برای دفتر موسیقی چیست؟

دفتر موسیقی برایم بیگانه نبود و تجربه خودم را در آن داشتم. به نظرم در دفتر موسیقی باید تغییر اساسی ایجاد شود به لحاظ مواجه‌اش با هنرمندان بر مبنای اعتماد هر چه بیشتر هنرمندان است.
کسانی هستند در عرصه موسیقی که خودشان از نظر تشخیص، بالاتر از هر تشخیصی هستند. ما در دفتر موسیقی به دنبال این هستیم که بتوانیم اعتماد متقابلی بین دفتر و هنرمندان به وجود بیاوریم که به تدریج بحث دفتر موسیقی بیشتر بر مبنای همدلی و حمایت بیشتر هنرمندان باشد تا اینکه هنرمندان احساس کنند دفتر موسیقی جایی است که مدام بر پروسه زیبایی‌شناسی کارشان دخالت می‌کند.

هم اکنون در دفتر موسیقی ممنوع‌الفعالیت ابدی داریم؟ تصمیم‌گیرنده و مرجع اصلی درباره برخی از هنرمندانی که سال‌هاست ممنوع الفعالیت هستند کیست؟

منظورتان از ممنوع الفعالیت ابدی نمی‌دانم چیست. تعداد زیادی از هنرمندان در دو، سه سال اخیر ممنوعیت‌شان در دفتر موسیقی برطرف شده و تعدادی هم هنوز نه. عمدتا هم کسانی هستند که در رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور کارها زیادی را ارائه داده‌اند. من در جلسه‌ای در این باره صحبت می‌کردم. خوشبختانه همراهی و کمک‌هایی هم از نهادهای خارج از وزارت ارشاد می‌گیریم که بتوانیم مشکلات را تا حدود زیادی رفع کنیم.
اما این یک داستان ادامه دار است تا زمانی که برخی از هنرمندان ترجیح بدهند در رسانه‌های خارج از کشور کار خود را ارادئه دهند و از آن طریق به شهرت برسند. در چنین شرایطی این مشکل به سرعت برطرف نخواهد شد. یعنی این چرخه می‌تواند ادامه پیدا کند. ما امیدواریم روشن‌تر شود و ابعاد کار از سلیقه مدیر و روابط خاص بیرون بیاید و با منطق و چارچوب مشخص‌تری با موضوع برخورد شود.

الیاس یالتین‌تاش چند باری برای برگزاری کنسرت در تهران اقدام کرده و هر بار دفتر موسیقی به این درخواست پاسخ منفی داده است. او اما این بار به کیش خواهد رفت تا کنسرتش را در آنجا برگزار کند. چندی پیش هم دفتر موسیقی بیانیه‌ای داد و در آنجا اعلام کرد که مجوز کنسرت یالتین‌تاش در کیش، از سوی دفتر موسیقی صادر نشده و مسئولیت این کنسرت‌ها با مسئولان منطقه آزاد کیش است. ماجرای یالتین‌تاش چیست.

تهیه کننده این خواننده در ایران درخواستی به دفتر موسیقی ارائه کردند که برای اجرا در تهران بود. آنها برای برگزاری کنسرت کیش با خود منطقه آزاد در ارتباط هستند و طبق قانون مصوب مجلس شورای اسلامی همه نهادهای اجرایی تفویض اختیار شدند به بالاترین مقام منطقه ازاد.
برای کنسرت یالتین‌تاش در تهران تقاضا داشتیم و مخالفت کردیم، درباره منطقه آزاد از ما استعلامی نشده است.

سیاست‌های فرهنگی ما با ترویج موسیقی پاپ ترک در کشور در زمان حاضر سازگاری ندارد و بازار فرهنگی ما به اندازه کافی از ثبات برخوردار نیست و تعادلی بین داد و ستد فرهنگی برقرار نیست. در صنعت توریسم و پوشاک وزنه طرف ترک خیلی سنگین‌تر است و به نظرم نمی‌توانیم این بازار را بدون فکر کردن به مقدماتی یکباره باز کنیم و اگر باز کردیم نمی‌توانیم محدود به یک گروه یا یک شرکت کنیم.
در طول زمان بیشتر باید روی آن (باز شدن این فضا) فکر کرد.
برد قضیه درباره حضور خوانندگان ترک در ایران، بسیار موثر است. شاید مواردی را پیدا کنید که این اتفاق هم رخ داده باشد؛ اگر خواننده خاصی هست که می‌تواند خیلی بازار موسیقی ما را تحت‌الشعاع قرار بدهد و موجی را ایجاد کند باید تامل کرد. اگر موسیقی پاپ  از شیلی هم بیاید اگر احساس کنیم به جریان تبدیل می‌شود و نمی‌شود پیش‌بینی کرد دامنه آن چقدر اقتصاد موسیقی ما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد؛ درباره آن احتیاط می‌کنیم.

چرا درباره جیپسی‌کینگز احتیاط نکردید و مجوز اجرای این گروه را صادر کردید. در حالی که برخی ادعا کردند این گروه واقعی جیپسی‌کینگز نیست.

درباره قلابی بودن یا نبودن گروه دفتر موسیقی هیچ ورودی ندارد؛ ما به اصالت جیپسی‌کینگز بودن مجوز ندادیم. نمونه موسیقی ارائه دادند و مجوز گرفتند.
موسیقی آن‌ها بافتی از موسیقی فولکلور آن منطقه است، ما احساس می‌کنیم آن موسیقی چیزی نیست که جریان موسیقی ما را تحت‌الشعاع قرار بدهد. می‌دانید بسیاری از موسیقی‌های ما متهم هستند از موسیقی پاپ الگوبرداری کردند. وقتی فضا چنین مستعد است و راه برای ورود این نوع موسیقی پاپ باز شود موسیقی ما را کاملا تحت‌الشعاع قرار می‌دهد و جریان اقتصادی را برمی‌گرداند.

انتهای پیام/