اروپاییها برای اعمال تحریمهای امریکا زمان میخرند!
در شرایطی که مذاکرات ایران با سایر کشورهای طرف برجام برای ادامه یا قطع همکاری آغاز شده، تیم مذاکرهکننده باید مراقب باشد بار دیگر گرفتار مارپیچ طویل شدن مذاکرات نشود.
به گزارش گروه رسانههای خبرگزاری تسنیم، ظریف وزیر امورخارجه دیروز در مسکو بود، امروز در پکن و فردا با مقامات اروپایی در بروکسل دیدار خواهد داشت. ماراتن دیپلماسی ولی این بار با ضربالاجلی حیاتیتر آغاز شده و همه در انتظار پاسخ اروپاییها به ایران در خصوص امکان همکاری با ایران پس از خروج برجام از امریکا هستند.
ایده امکان ادامه همکاری اروپا برای حفظ برجام، مسئله جدیدی نیست و بارها پیش از این مقامات دولتی درباره سناریوهای ادامه برجام پس از خروج امریکا این نکته را مطرح کرده بودند که امکان حفظ این توافق و ثمرات اقتصادی ناشی از آن با همکاری اروپاییها وجود دارد.
در شرایط فعلی نیز به نظر میرسد ایده فوق به صورت جدی از سوی دولت در حال دنبال شدن است، البته بسیاری از کارشناسان نیز این مسئله را قطعی میدانند که ادامه برجام با همکاری اروپا به دلایل فنی مختلف غیرممکن است، اما با این حال مذاکرات همچنان ادامه دارد. مقام معظم رهبری نیز در جمع فرهنگیان نظر صریح خود را درباره ادامه ارتباط با اروپا مطرح کردهاند. ایشان با اشاره به بدعهدی مدوام غربیها فرمودند: من به این سه کشور هم اعتماد ندارم و میگویم به اینها هم اعتماد نکنید. اگر میخواهید قراردادی ببندید، تضمین واقعی و عملی بگیرید والّا فردا اینها هم همان کار امروز امریکا را به شیوه دیگری خواهند کرد. این مسئله بسیار حساس است، اگر توانستید تضمین قطعی و قابل اعتماد بگیرید که البته بسیار بعید است، اشکالی ندارد و حرکت را ادامه دهید، وگرنه نمیشود به این شکل حرکت را ادامه داد. در این میان سؤال اصلی این است که مدت زمان اطمینان دولت از همکاری یا عدم همکاری دولت با اروپاییها چه میزان است و آیا قرار است مذاکرات به همین شکل و به صورت مداوم ادامه یابد تا در نهایت مهلت امریکا برای بازگشت تحریمها به پایان برسد.
3هفته یا 60 روز
روحانی در سخنانی که پس از خروج امریکا از برجام بیان کرد از مدت زمان سه الی چهار هفته برای مذاکره با اروپایی خبر داد؛ مهلتی که در پی آن باید تکلیف ایران برای ماندن یا خروج از برجام روشن شود اما به نظر میرسد در این بین سخنان دیگری نیز مطرح میشود، به عنوان مثال عباس عراقچی معاون سیاسی وزیر امورخارجه در سخنانی در جمع اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی کشور زمان دیگری را برای اطمینان از همکاری و عدم همکاری اروپاییها مطرح کرد.
نقوی حسینی به نقل از عراقچی درباره مهلت مذاکره با اروپاییها گفت: این فرصت 45روز الی دو ماه طول خواهد کشید که طی این مدت یا اروپاییها تضمینهای لازم جهت تأمین منافع ایران و جبران خسارات خروج امریکا علیه ایران را خواهند داد یا قادر به این اقدام نخواهند بود. اگر اروپاییها تضمین ندادند تصمیمگیری نسبت به آینده به عهده مقامات ارشد نظام است، به همین جهت مذاکرات با چین، روسیه و سه کشور اروپایی با سفر ظریف شروع شد. به نظر میرسد از همین ابتدا مذاکره با طرفهای اروپایی بیش از آنچه دولتیها قول دادهاند، به طول خواهد انجامید.
خرید زمان برای اعمال تحریمهای امریکا
حالا سؤال اساسی این است که آیا روال فوق میتواند برای نظام جمهوری اسلامی ثمربخش باشد. صرف نظر از نتیجه مذاکرات به درازا کشیدن بازه زمانی مذاکرات عملاً در شرایط فعلی به ضرر ایران است.
کمتر کسی است که شک داشته باشد هم اکنون مهمترین برگ برنده ایران در مقابل غرب توسعه توان اتمی آن است. این نکتهای است که روحانی در سخنرانی خود نیز به آن اشاره کرد. از سوی دیگر ترامپ امیدوار است با استفاده از فشار حداکثری به وسیله حربه تحریمها ایران را به پشت میز مذاکره بیاورد. الگوی وی در این رابطه نیز بحث هستهای کره شمالی است.
در حقیقت ترامپ به هیچ عنوان به بالا بردن تنش با ایران در سطح یک درگیری تمام عیار نظامی علاقهمند نیست و به دنبال یک معامله سریع و البته با مختصاتی به امریکاست. ترامپ امیدوار است، پیش از آنکه ایران بتواند از نقطه غیرقابل بازگشت در حوزه توان هستهای خود عبور کند، ایران را به زانو دربیاورد.
با چنین نگاهی است که به طول انجامیدن مذاکرات تنها به ضرر ایران است. طبق فرمان امضا شده توسط ترامپ تحریمهای هستهای علیه ایران در دو بازه 90 و 180 روزه بازمیگردد. در پایان بازه 90 روزه تحریمهای مربوط به خرید و تهیه دلار امریکایی توسط دولت ایران، تحریمهای مرتبط با تجارت ایران در زمینه طلا و فلزات گرانبها، تحریمهای مرتبط با خرید، ذخیره یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم گرافیت، مواد خام یا فلزات نیمهتمام شامل آلومینیوم و آهن، زغال و نرم افزار برای یکپارچهسازی پروسههای صنعتی، تحریمهای مرتبط با انتقال عمده خرید یا فروش ریال ایرانی، نگهداری کمکهای مالی عمده یا حسابهای بانکی بیرون از خاک ایران که تحت نفوذ ریال ایرانی است و تحریمهای مرتبط با خرید، اشتراک یا تسهیلات بدهیهای دولتی ایران بازخواهد گشت.
در پایان بازه 180 روزه نیز تحریمهای مرتبط با اپراتورهای بندری، ناوگان دریایی و بخشهای کشتیسازی شامل خطوط ناوگان دریایی جمهوری اسلامی ایران و خط ناوگان جنوبی ایران و وابستههای آنها، تحریمهای مرتبط با معاملات نفتی با شرکت ملی نفت ایران (NIOC)، شرکت بینالمللی نفت ایران (NICO) و شرکت ملی نفتکش ایران (NITC) شامل خرید نفت، محصولات نفتی یا محصولات پتروشیمی از ایران، تحریمهای مرتبط با معاملات اقتصادی مؤسسات مالی خارجی با بانک مرکزی ایران و مؤسسات مشخص مالی ایرانی تحت ماده 1245 لایحه اختیارات دفاع ملی برای سال مالی 2012 (NDAA)، تحریمهای مرتبط با خدمات تهیه پیامهای مالی خاص برای بانک مرکزی ایران و مؤسسات مالی ایرانی لیس شده در ماده 104 (c)(2)(E)(ii) تحریم جامع ایران و اقدام محرومسازی 2010 (CISADA)، تحریمهای مرتبط با تهیه خدمات بیمه نامه، بیمه یا بیمه اتکایی و تحریمهای مرتبط با بخش انرژی ایران باز میگردد.
نگاهی به این لیست به خوبی نشان میدهد حجم تحریمهایی که در پایان بازه مورد نظر ترامپ بازمیگردد تا چه اندازه گسترده است.
دولت از اشتباهات گذشته درس بگیرد
با شرایط فوق میتوان به این نتیجه رسید که ایران در اولین قدم باید یک ضربالاجل واقعی برای پایان مذاکرات خود با طرف اروپایی تعیین کند. به طور حتم طرف اروپایی خواهد کوشید تا ایران را مجبور به قبول برخی شرایط خود از جمله مذاکرات در حوزه منطقه و موشکی برای حفظ برجام کند. چنین پیشنهادی عملاً ایران را به یک دور باطل و بیپایان از مذاکرات خواهد کشاند که دست امریکاییها برای اعمال هر چه شدیدتر تحریمها بر ضد ایران بدون هراس از واکنشهای تلافیجویانه را شدت ببخشد.
این ضربالاجل باید با فعالیتهای واقعی در حوزه فعال کردن ظرفیتهای هستهای ایران در حوزه غنیسازی و بازگشت سانتریفیوژها همراه باشد. بدون شک امریکاییها انتظار دارند ایران بدون هیچ اقدام مؤثری به پای میز مذاکره بازگردد و تنها نکتهای که این مسئله را تغییر میدهد، یک اقدام عملی از سوی ایران است، البته مقامات سازمان انرژی اتمی بارها بر آمادگی این سازمان برای بازگشت سریع فعالیتها تأکید کردهاند و در این میان فعالیت هایی نیز در سایتهای هستهای آغاز شده که البته در همان ابتدا با ابراز نگرانی صهیونیستها همراه شد. مذاکرات بر سر برجام نزدیک به دو سال به طول انجامید و چندین بار نیز مهلت رسیدن به توافق تأیید شد.
تیم دیپلماسی ایران حالا در شرایط فعلی باید مراقب چنین دامی باشد و بار دیگر به آن تن ندهد. به طور حتم مردم و نظام از مشخص شدن هر چه سریع تکلیف ادامه همکاری با اروپا یا خروج از برجام خوشحال خواهند شد، چراکه امکان ارائه یک پاسخ مؤثر به امریکاییها در قبال این بدعهدی را فراهم میکند. باید دید بالاخره دولت از شرایط فعلی درس خواهد گرفت یا اشتباهات گذشته را تکرار میکند.
منبع: روزنامه جوان
انتهای پیام/