زارعی: منطقه در حال بازگشت به وضعیت طبیعی است/ پیروزی‌های مقاومت قابل تقسیم با غرب و کشورهای عربی نیست
کارشناس مسائل خاورمیانه گفت: مشارکت گسترده مردم در صندوق‌های رأی انتخابات لبنان نشان می‌دهد منطقه در حال بازگشت به وضعیت طبیعی و عادی است و جریان تروریستی و تکفیری که به دنبال ارائه تصویری نادرست و خشونت‌بار از منطقه به جهان بود، شکست خورده است.
به گزارش گروه سیاست خارجی خبرگزاری تسنیم، نشست «بررسی تحولات خاورمیانه با محوریت رونمایی از هفت کتاب تخصصی» عصر روز دوشنبه با حضور سعدالله زارعی، کارشناس و تحلیلگر مسایل خاورمیانه و رئیس موسسه مطالعات راهبردی اندیشه‌سازان نور برگزار شد.
سوال: با توجه به وضعیت خاورمیانه به نظر می‌رسد نتیجه انتخابات لبنان، انتخابات آتی عراق و نیز تحولات سوریه سه محور مهم رخدادهای بین‌المللی اخیر در منطقه، هستند. بنابراین، در بررسی تحولات خاورمیانه این سه محور را مدنظر قرار خواهیم داد. خبرهای منتشر شده در رسانه‌ها، حاکی از پیروزی حزب الله در انتخابات لبنان است. با توجه به ساختار سیاسی لبنان و فرآیند سیاسی حاکم در آن، ارزیابی شما از این اخبار چیست؟
زارعی: اهمیت برگزاری انتخابات در لبنان و عراق از این جهت است که این دو انتخابات، اولین انتخابات‌هایی هستند که بعد از فروپاشی داعش و پایان بحران‌های امنیتی در عراق و سوریه برگزار می‌شوند.
انتخابات لبنان نشان می‌دهد منطقه در حال بازگشت به وضعیت طبیعی و عادی است
مشارکت گسترده مردم در صندوق‌های رأی انتخابات لبنان نشان می‌دهد منطقه در حال بازگشت به وضعیت طبیعی و عادی است و جریان تروریستی و تکفیری که به دنبال ارائه تصویری نادرست و خشونت‌بار از منطقه به جهان بود، شکست خورده است. به عبارت دیگر، این انتخابات، نشان دهنده حل شدن بسیاری از مشکلات و نشانی از پیروزی‌های محور مقاومت در منطقه است. در این پیروزی‌ها، شهدای زیادی از محور مقاومت و جمهوری اسلامی ایران فدا شدند تا امنیت را برای منطقه فراهم کنند.
انتخابات لبنان پس از اصلاحات، مردمی‌تر شده است
سوال: ارزیابی شما از اخباری که رایزنی‌هایی درباره نتیجه انتخابات مبنی بر پیروزی حزب‌الله لبنان داشتند، چیست؟
زارعی: پیش از این، قانون انتخاباتی موسوم به قانون 1960 در لبنان وجود داشت که 128 کرسی مجلس را بر اساس دستوری سیاسی، بدون توجه به مولفه‌های استانی و جمعیتی تقسیم کرده بودند؛ بر این اساس، کرسی‌های مجلس لبنان صرفاً بر مبنای گرایش‌‌های دینی و مذهبی، میان مسیحیان، اهل سنت، شیعیان و دروزی‌ها تقسیم شده بود. در این تقسیم‌بندی میزان مشارکت مردم در نتایج انتخابات تعیین‌کننده نبود و تأثیر چندانی در ترکیب مجلس لبنان نداشت. این انتخابات، اولین انتخابات پس از اصلاح این قانون است. در این اصلاح قانون، در تقسیم کرسی‌های مجلس، مولفه‌های استانی و جمعیتی نیز لحاظ شده است. بر این اساس، اکنون انتخابات لبنان مردمی‌تر شده است.
بر اساس آمار گروه‌ها و احزاب و اخبار منتشر شده، در این انتخابات، مقاومت موفقیت بیشتری داشته و اقبال بیشتر مردم به نامزدهای حامی محور مقاومت بوده است. این نشان می‌دهد امروز حزب الله لبنان، بدون نیاز به ائتلاف با سایر گروه‌ها می‌تواند در انتخابات و فرآیند سیاسی تشکیل پارلمان تأثیرگذار باشد. البته از آن جا که حزب‌الله لبنان به دنبال انحصارطلبی نیست، علی‌رغم پیروزی درخشان خود، در جهت کمک به بهبود شرایط در لبنان، با دیگر جریان‌های سیاسی لبنان همکاری خواهد داشت.
حقیقت عراق تصویری است که مردم، پای صندوق‌ها به تصویر می‌کشند نه آن‌چه تکفیری‌ها به تصویر کشیدند
سوال: در بررسی تحولات خاورمیانه، انتخابات پیش رو در عراق یکی دیگر از رخدادهای مهم منطقه در حال حاضر است. پیش‌بینی شما از نتیجه انتخابات در عراق چیست؟
زارعی: مطمئناً مردم عراق نیز، بعد از پشت سر گذاشتن دوره بحران ظهور تکفیری‌ها در این کشور، از انتخابات 22 اردیبهشت ماه استقبال خواهند کرد و شواهد و قرائن حاکی از این است که انتخابات پرشوری در عراق برگزار خواهد شد. حضور مردم در انتخابات 22 اردیبهشت، از آن جا که اولین انتخابات پس از بحران داعش است، پیام مشخصی را که معیاری برای تحلیل وقایع عراق و منطقه است، به جهان مخابره خواهند کرد؛ مهم‌ترین محور این پیام این است که عراق، آن تصاویری خشونت‌بار و خشن که جریان‌های تکفیری به تصویر کشیدند، نیست بلکه عراق، همان چیزی است که مردم این کشور در پای صندوق‌های رأی به نمایش خواهند گذاشت.
علاوه بر این، درباره نتیجه انتخابات عراق نیز باید گفت، با توجه به قانون انتخابات عراق، رقابت‌ها در انتخابات این کشور، عمدتاً درون طایفه‌ای است و طایفه‌ها با هم رقابت خواهند کرد و پیروزی‌ها نیز درون طایفه‌ای است.
آمریکایی‌ها به دنبال استقرار آرامش در منطقه نیستند؛ اما مطالبه مردم منطقه استقرار آرامش و امنیت است؛ تلاش آمریکایی‌ها برای تغییر وضعیت سیاسی و نظامی منطقه جواب نخواهد داد
سوال: محور سوم مهم‌ترین تحولات خاورمیانه در این ایام، تحولات سوریه است. در سال‌های اخیر، سوریه یکی از مهم‌ترین کانون‌های تولید و انتشار بحران در منطقه از سوی غرب و متحدینش بوده است. اکنون نیز، با این که بحران امنیتی و نظامی در سوریه رو به اتمام است، آمریکا، عربستان و متحدین‌شان همچنان بازماندن پرونده بحران در سوریه را دنبال می‌کنند. تحلیل شما از آخرین موضع‌گیر‌ها و اقدامات آن در قبال پرونده بحران در سوریه چیست؟
زارعی: غربی‌ها در آغاز بحران در سوریه، ادعا داشتند جبهه‌ای برای مقابله با تروریسم تشکیل داده‌اند؛ اگر این ادعا واقعیت داشته باشد باید امروز که داعش و تروریسم در منطقه شکست خورده، خوشحال باشند اما این طور نیست. بروز و نمود خشنودی غرب از شکست تروریسم و داعش در منطقه باید متوقف شدن عملیات نظامی در سوریه از سوی قدرت‌ها باشد و آنها به سمت راه‌حل‌های سیاسی برای تثبیت امنیت در سوریه حرکت کنند؛ اما می‌بینیم غربی‌ها در طرح‌های جدیدشان به دنبال افزایش تنش‌های نظامی در منطقه هستند و می‌خواهند آشوب و درگیری‌ها را افزایش دهند. این اقدامات نشان می‌دهد آمریکایی‌ها به دنبال استقرار آرامش در منطقه نیستند. آمریکا به دنبال این نیست که منطقه آرام شود؛ به همین دلیل، از آن جا که منطقه رو به امن و آرام شدن است و مطالبه مردم منطقه نیز استقرار آرامش و امنیت است، روش و تلاش آمریکایی‌ها برای تغییر وضعیت سیاسی و نظامی منطقه جواب نخواهد داد.
سوال: در مسائل سیاست خارجی، در یک نگاه دو گفتمان کلان وجود دارد؛ یک نگاه به مقاومت و نگاه دیگر به انعطاف و مدارا و مذاکره معتقد است. نگاه دوم معتقد است برای حل مسائل منطقه، باید قدری اجازه دهیم تا غربی‌ها و عربستان نیز بتوانند در فرآیند حل بحران منطقه مشارکت داشته باشند و قدرت نقش‌آفرینی نیز به آن ها بدهیم و در یک فرآیند گفت‌وگوهای منطقه‌ای و بین‌المللی متشکل از محور مقاومت و غربی‌ها با کوتاه آمدن در بخشی محورها که برای غرب و متحدین عربی‌اش مهم است، بحران در منطقه را حل کنیم. نظر شما در این باره چیست؟
زارعی: بحران در منطقه با استقامت محور مقاومت برای مبارزه با جریان‌های تروریستی رو به پایان است؛ انتخابات در لبنان و عراق و نیز واقعیت‌های موجود در سوریه حاکی از این امر است.
فارغ از این مطلب، برای ارزیابی این پیشنهاد باید به این مطلب که اکنون ما در موقعیت پیروزی قرار داریم و بحران رو به اتمام است، توجه کنیم. علاوه بر این، نکته کلیدی در سخن کسانی که چنین پیشنهادهایی می‌دهند این است که مواضع خود را نسبت به دولت‌های مخالف مقاومت همچون عربستان، تروریست‌ها را تجهیز می‌کردند، تعدیل کنیم و با همکاری با این دولت‌ها، مشکلات منطقه را حل کنیم؛ برای ارزیابی این حرف باید بررسی کنیم که موضع این کشورها نسبت به ما چیست؟ ارزیابی عربستان از ما چیست؟ اگر عربستان یا کشورهایی مانند آن فکر می‌کنند با پیروزی ما شرایط به گونه‌ای شده که آنها مجبور هستند با ما کنار بیایند، آنها به پیشنهاد گفت‌وگوی ما جواب مثبت خواهند داد و گفت‌وگو شکل خواهد گرفت؛ در بعضی موارد آنها کوتاه خواهند آمد و در بعضی موارد ما. اما اگر برداشت آنها این نباشد، چنین اتفاقی رخ نخواهد داد. اگر برداشت و نگاه آنها در این درخواست مذاکره و گفت‌وگو، این باشد که ما (ایران و محور مقاومت) به آنها نیاز داریم، دیگر گفت‌و‌گویی شکل نخواهد کرد.
پیروزی‌های مقاومت قابل تقسیم با غرب و کشورهای عربی نیست
همچنین باید ببینیم آیا آنها برای ما نقش و حقی برای حضور در پرونده‌های منطقه‌ای قایل هستند یا نه؟ آیا آنها تمایلی برای گفت‌وگو دارند یا نه؟ اظهارات آشکار و رسمی مقامات سعودی نشان می‌دهد آنها خودشان را در مقام جنگ با ما می‌بینند؛ بنابراین گفت‌وگو سخت خواهد بود. آنها به دنبال حذف ما از منطقه و تحولات آن هستند و صراحتاً هم به این مسئله اذعان دارند. بنابراین، ما باید مطابق آن چه تاکنون انجام داده‌ایم، عمل کنیم و پیش برویم و منتظر علامت‌هایی باشیم که نشان می‌دهد آنها آماده نشستن پای میز مذاکره هستند. بر این اساس، دلیلی ندارد در حالی که محور مقاومت در نقطه فتح، ظفر،گشایش و پیروزی قرار گرفته، با مخالفینش که هیچ حقی برای محور مقاومت قائل نیستند، مذاکره کند. به همین دلیل، پیروزی‌های مقاومت قابل تقسیم با غرب و کشورهای عربی نیست.
انتهای پیام/
