آفریقا در هفته‌ای که گذشت|اقدام تامل‌برانگیز مغرب در قبال ایران؛ ابتکار هلباوی برای آشتی اخوان با دولت مصر
قطع روابط مغرب با ایران، طرح "کمال هلباوی" درباره آشتی اخوان المسلمین با دولت مصر، بازگشت"خلیفه حفتر" به لیبی، عملیات تروریستی داعش در طرابلس و کاهش همکاری سودان با سعودی در جنگ یمن از مهمترین تحولات آفریقا در هفته گذشته به شمار می‌رود.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، مهمترین تحولات قاره آفریقا در هفته‌ای که گذشت به این شرح است:
مغرب؛ قطع روابط با ایران
مغرب در اقدامی که خوشایند آمریکا ، عربستان، امارات، بحرین و دیگرمتحدان واشنگتن بود، با متهم کردن ایران به حمایت از "جبهه پولیساریو" در مناقشه صحرای غربی روابطش را با تهران قطع کرد.
رباط مدعی شد ایران از طریق حزب الله لبنان به آموزش و کمک به نیروهای جبهه پولیساریو اقدام کرده است. رباط اعلام کرد: سفیر مغرب در تهران فرا خوانده شده و سفیر ایران در رباط را نیز اخراج کرده است. در واکنش به این اقدام رباط ، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران ادعای مغرب مغرب را نادرست خواند و تصریح کرد: مقامات ایرانی این موضوع (ادعای همکاری تهران با جبهه پولیساریو و کمک به آن ) را کاملا بی اساس و عاری از حقیقت می‌دانند.
حبهه پولیساریو نیز با صدور بیانیه‌ای ادعای کمک و همکاری ایران با این جبهه را تکذیب واعلام کرد: این اتهام دروغین است و جبهه پولیساریو هیچ گونه همکاری با ایران و حزب الله لبنان نداشته و کمک نظامی از آنها دریافت نکرده است. سخنگوی جبهه پولیساریو از رباط خواست اسناد و مدارک همکاری ایران با این جبهه را ارائه کند. در همین حال، یکی از مقامات جمهوری دموکراتیک عربی صحرا ( جبهه پولیساریو) به اسپوتنیک گفت: ایران از نیمه دهه 90 میلادی قرن گذشته هیچ گونه همکاری دیپلماتیک با این جمهوری ندارد. "لبات الرشید" تصریح کرد: جبهه پولیساریو هیچ گونه همکاری آموزشی و لجستکی با حزب الله ندارد. حزب الله لبنان هم با صدور بیانیه‌ای ضمن تکذیب ادعای رباط اعلام کرد: مغرب تحت فشارهای آمریکا، رژیم صهیونیستی و عربستان این اتهام باطل را مطرح می‌کند.
کارشناسان معتقدند: اقدام مغرب در راستای تبعیت از حکومت سعودی و سیاست‌های ایران هراسی و منحرف کردن افکارعمومی از تحولات خطرناکی است که در منطقه در حال رخ دادن است.
مصر؛ شکست سد مخالفان آشتی با اخوان
"کمال هلباوی" از اعضای ارشد سابق اخوان المسلمین با هدف تحقق آشتی ملی در مصر طرح جدیدی را پیشنهاد کرده است. بر اساس این طرح، شورایی به نام "حکماء" تشکیل خواهد شد که شخصیت‌های عربی و بین المللی در آن عضویت دارند. وظیفه این شورای پایان دادن به اختلافات و درگیری میان اخوان المسلمین و دولت قاهره است. این طرح، عرصه سیاسی مصر را با بحث و جدال تازه‌ای روبرو کرد.
شماری از احزاب و نمایندگان پارلمان که حامی دولت السیسی هستند، به شدت با طرح آشتی هلباوی مخالفت کردند. این نمایندگان خواستار تصویب قانونی شدند که مصالحه با اخوان المسلمین را ممنوع می‌کند به طوری که "طارق الخولی" نماینده پارلمان مصر به روزنامه "الاحد" این کشور گفت: ممکن است پارلمان قوانین مربوط به سازمان‌های تروریستی را مورد بازنگری قرار دهد و قانون جدیدی را درباره ممنوعیت آشتی با اخوان المسلمین به تصویب برساند.
"طارق محمود" که یک وکیل مصری و از مخالفان طرح هلباوی است شکواییه به دادگستری این کشور تقدیم کرده و خواستار محاکمه هلباوی شده است. دومین واکنشی که احزاب و شخصیت‌های سیاسی درقبال طرح هلباوی اتخاذ کردند، موافقت با آن بود. هلباوی برای اولین بار توانست برخی از احزاب طرفدار السیسی را با طرح خود همراه کند. مثل حزب المحافظین و حزب سازندگی و توسعه..... معاون مدیر مرکز تحقیقات سیاسی الاهرام نیز با طرح آشتی هلباوی موافق است. "عمرو هاشم ربیع" به روزنامه العربی 21 گفت: حدود 700 هزار نفر در کشور عضو اخوان المسلمن هستند. آنان بخش قابل توجهی از جمعیت مصر را تشکیل می‌دهند و نمی‌توان آنها را نادیده گرفت. ما نمی توانیم مثل هیتلر، اخوانی‌ها را به اتاق گاز بفرستیم، بنابراین باید برای تفاهم با آنان راهی پیدا کرد. اما برخی شخصیت‌های مثل "عمرو موسی" دبیرکل اسبق اتحادیه عرب و احزاب مصری مثل حزب کرامت در قبال طرح هلباوی موضع محافظه کرانه گرفتند.
اخوان المسلمین هم در این زمینه واکنش نشان داد. "ابراهیم منیر" معاون رهبر اخوان المسلمین به شبکه الجزیره گفت: ما آماده مذاکره با دولت قاهره هستیم مشروط بر اینکه زندانیان سیاسی آزاد شوند و این گفت‌وگوها تمام مخالفان السیسی را دربربگیرد.
وی تصریح کرد: بعد از آنکه مرسی رئیس جمهور برکنار شده مصر از زندان آزاد شد آنگاه می‌توان با دولت قاهره به گفت وگو نشست.منیر به شدت با به رسمیت شناختن ریاست جمهوری السیسی مخالفت کرد.
تحلیلگران بر این باورند تفاوتی که طرح آشتی هلباوی با دو طرح قبلی 2014 و 2016 دارد، این است که طرح هلباوی توانست سد مخالفت با اخوان المسلمین را بشکند و فضا را برای بازگشت این جنبش فراهم‌تر کند.
لیبی؛ بازگشت حفتر و موانع تشکیل ارتش جدید لیبی
سرلشگر خلیفه حفتر فرمانده کل ارتش لیبی که برای درمان بیماری خود به فرانسه رفته بود، به لیبی بازگشت و در فرودگاه بنغازی به مردم اطمینان داد که از سلامت کامل برخوردار است، اما این اطمینان بخشی برای ناظران سیاسی و تصمیم‌گیرندگان عرصه تحولات لیبی متقاعد کننده نبود. آنان به خوبی می‌دانند دیگر نمی‌توانند به مردی امید ببندند که سکته کرده و سلامتی‌اش هر لحظه درمعرض فروپاشی است. به همین دلیل، تلاش‌ها برای تعیین جانشین حفتر پیش از ورودش به بنغازی شروع شد.
"صالح عقیله" رئیس پارلمان لیبی به امارات رفت و درباره جانشین حفتر با مقامات ابوظبی به گفت وگو نشست، اما امارات یا مصر تنها کشورهایی نیستند که بر تحولات لیبی تاثیر گذارند آمریکا، اروپا، روسیه ، عربستان، مغرب و..نیز در این زمینه نقش دارند. لیبیایی‌ها تاکنون نتوانسته‌اند جانشینی برای حفتر تعیین کنند. یک مقام آگاه لیبی با اشاره به بیماری فرمانده ارتش این کشور گفت: بازگشت حفتر به لیبی کار سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای حامی اوست. هدف از این اقدام از بین بردن هرگونه هرج و مرج احتمالی بود که نشانه‌های آن به چشم می‌خورد.
اکنون سرلشگر حفتر فرماندهی ارتش لیبی را به عهده دارد، اما برخی منابع لیبیایی از انتقال اختیارات وی به "عبدالرزاق الناظوری " رئیس ستاد مشترک ارتش خبر داده‌اند. الناظوری دومین فرد پس از حفتر شناخته می‌شود. در همین حال، یک مقام لیبیایی که نخواست نامش فاش شود به روزنامه "العربی الجدید" گفت : مسئله مهمتر از باقی ماندن یا رفتن حفتر، دیدارهایی است که به منظور ادغام نیروهای نظامی و شبه نظامی لیبی در غرب با نیروهای شرق و جنوب صورت گرفته است. در همین حال یک نماینده پارلمان لیبی با تایید این خبر خواستار مشارکت تمام گروه‌ها و اقشار مختلف مردم در ارتش جدید این کشور شد. سفیر سابق ایران در لیبی درباره تشکیل ارتش جدید این کشور به خبرنگار بین الملل خبرگزاری تسنیم گفت: بیشتر گروه‌های لیبی تمایل دارند، یک ارتش جدیدی را در این کشور ایجاد کنند که تمام گروه‌ها در آن مشارکت داشته باشند. وی وجود یک میانجیگر مورد اعتماد تمام گروه‌های لیبیایی شرط تشکیل ارتش جدید دانست و تصریح کرد: متاسفانه چنین میانجیگری در لیبی وجود ندارد. دومین مانع، شیوه‌های حذفی است که طی چند سال گذشته اعمال شده است. سومین مانع هم نبود اعتماد متقابل میان گروه‌هاست، بنابراین بسیار دشوار است که ما شاهد تشکیل یک ارتش با مشارکت تمام گروه‌های لیبیایی باشیم.
عملیات تروریستی داعش در طرابلس
دفتر کمیسیون انتخابات لیبی در منطقه " غوط" واقع در شمال طرابلس چهارشنبه گذشته هدف عملیات تروریستی قرار گرفت که در اثر آن 13 نفر جان خود را از دست دادند و 6 نفر دیگر مجروح شدند. قربانیان این عملیات تروریستی کارمندان دفتر کمیسیون انتخابات لیبی و دو مامور پلیس بودند. پایگاه خبری "اعماق" وابسته به داعش مسئولیت این عملیات را به عهده گرفت و اعلام کرد: دو انتحاری عملیات مزبور را انجام دادند. عملیات تروریستی طرابلس توسط سازمان ملل و بسیاری از کشورهای جهان محکوم شد. در همین حال، در محافل سیاسی و رسانه‌ای لیبی این سئوال مطرح شد" عملیات تروریستی طرابلس چه پیامی دارد؟
"طلال اتلمیهوب" رئیس کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان لیبی گفت: تمام سیاستمداران این کشور معتقدند که این عملیات با هدف ضربه زدن به انتخابات آینده لیبی انجام شده است. این انتخابات در راستای نقشه راه سازمان ملل برای پایان دادن به بحران داخلی طراحی و به اجرای گذاشته خواهد شد. . وزیر خارجه دولت وفاق لیبی هم در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: عملیات تروریستی طرابلس قابل پیش بینی بود. این عملیات توسط کسانی انجام شده که خواهان پایان یافتن بحران لیبی نیستند.
"عبدالحکیم فنوش" تحلیلگر سیاسی لیبیایی نیز گفت: عملیات تروریستی غوط نشان داد نیروهایی در کشور وجود دارند که مخالف برگزاری انتخابات هستند. آنان می‌توانند در وسط پایتخت عملیات انجام دهند. یک روز پس از عملیات تروریستی در طرابلس پایگاه خبری تحلیلی "بوابه الوسط" از دیدار نماینده سازمان ملل در امور لیبی با رئیس شورای کمیته عالی انتخابات این کشور خبر داد. در این دیدار دوطرف درباره از سرگیری فعالیت کمیسیون انتخاباتی به گفت‌وگو نشستند. به گفته مقامات لیبیایی برگزاری انتخابات با چالش‌های زیادی روبروست که از جمله آنها می‌توان به تدوین قانون انتخابات (مورد توافق تمام گروه‌ها) و برقراری امنیت (با وجود 20 هزار قطعه سلاح در جامعه ) در زمان برگزاری انتخابات اشاره کرد.
سودان؛ کاهش همکاری با عربستان در جنگ یمن
دولت خارطوم رسما به عربستان اعلام کرد: تمایلی برای شرکت نظامیان سودانی در جنگ یمن ندارد. به همین دلیل، همکاری با ریاض در این جنگ به سطح مشورتی و لجستکی محدود می‌شود. این اقدام خارطوم به دلیل افزایش مخالفت‌های داخلی با حضور نظامیان سودانی در جنگ یمن صورت گرفته است. پارلمان سودان اخیرا از دولت خارطوم خواسته بود فورا نظامیان این کشور را از یمن خارج کند
مجتهد افشاگر معروف سعودی در توئیتر خود نوشته بود: از هفت هزار نظامی سودانی که به جنگ یمن اعزام شده اند، بیش از یک هزار نفر آنان کشته شده‌اند. خبرهای دریافتی از سودان حاکی است مردم این کشور از کشته و زخمی شدن صدها نظامی سودانی در جنگ یمن خشمگین هستند. این درحالی است نظامیان شرکت کننده در این جنگ، حقوق و مزایای خود را دریافت نکرده‌اند ولی درخط مقدم جبهه حضور دارند و بار سنگین جنگ را متحمل می‌شوند.
" صلاح الدین کرار" وزیر سابق و یکی از کارشناسان نظامی سودان از جمله نظامیان عالیرتبه این کشور است که حضور نظامیان سودانی در جنگ یمن را بیهوده می‌داند. وی معتقد است نظامیان سودانی باید با توافق عربستان از جنگ یمن خارج شوند. در همین حال، منابع دیپلماتیک از قاهره خبر دادند مصر تمام تلاش خود را به کار گرفته تا از تسلیم شدن خارطوم در برابر خواسته مخالفان حضور سودان درجنگ یمن جلوگیری کند. از سوی دیگر روزنامه قطری "الشرق" از توسعه روابط دوحه و خارطوم خبرداد و به نقل از وزیر رشد و توسعه سودان نوشت: قطر نقش بسیاری در توسعه اقتصادی و اجتماعی و برقراری صلح و ثبات در سودان به ویژه منطقه دارفور دارد. پایگاه "الخلیج الجدید" نیز طی گزارشی به تلاش قطر و ترکیه برای بیرون راندن عربستان و امارات از شاخه آفریقا پرداخت.
انتهای پیام/
