تازه‌ترین برنامه‌ریزی‌ها برای ترمیم خشتهای مناره‌های حرم علوی
پروژه ترمیم خشتهای مناره ها و ایوان علوی از حدود شش ماه پیش ، آغاز شده و همچنان با جدیت و دقت ادامه دارد؛ در این بخش ابتدا مناره جنوبی ایوان ترمیم شده است.
به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران پویا؛ هادی انصاری پژوهشگر، نویسنده و متبرع آستان اهل بیت عصمت و طهارت که به تازگی و در روزهای اخیر از پروژه یا علی 2 بازدید به عمل آورده در مطلبی به بررسی روند این سفر و بهره‌برداری از این پروژه پرداخته است که بخشی از متن یادداشت و تصاویر وی به شرح ذیل است:
به هر تقدیر شبانه پس از انجام تشریفات قانونی ورودی ، مستقیما به زیارت آستان مبارک امیر المومنین(ع) شتافته وهمچون سفرهای پیشین ، از روحانیت و انرژی موجود در این آستانه مبارک بهره گرفته و شبانه به دیدار پروژه ترمیم خشتهای ایوان مطلای امیر المومنین(ع) رفته وعزیزان را که از پیش هماهنگ شده بودند ، ابتدا از درب مناره جنوبی ایوان طلا بالا رفته واز پله‌های حلزونی این مکان که بارها در طول این چندین سال ، و بنا به انگیزه‌های گوناگون بالا رفته بودم ، دوباره در آن گام نهادم و به ایوانچه بالای فضای کفشداری سابق که از ساخته‌ها وهنرهای مرحوم شیخ بهایی(ره) بوده و شعر زیبایی نیز در این راستا خود سروده است ، قدم گزاردم و از این مکان به فضای کنار مناره و محلی که عزیزان مشغول به کار هستند، وارد شدم.
گفتنی است که سازه این صحن و سرای مقدس به سال 1038 هجری و به دوران شاه عباس صفوی و مرحوم شیخ بهایی باز می‌گردد. مرحوم شیخ بهایی که از نوابغ روزگار خود بشمار می‌آمده است وعالم به تمام فنون وعلوم دوران بوده ، از این رو تعداد پله‌های این دومناره از زمین تا اتاقک مناره یا اتاقک مشهور به اذان ، 63 پله بوده که نشانگر سنً وعمر مبارک حضرت امیر(ع) است.
همانطور که در گزارش‌های پیشین اشاره کرده‌ام، نادرشاه افشار در سال 1155 هجری ، تمامی گنبد مطهر حضرت و مناره‌ها و ایوان را با خشتهای طلا آذین کرده که در تاریخ یاد شده است که نادر، با بهره از دویست هنرمند ایرانی وافغانی و جز اینهای دوران حکومت خود و بهره از توانایی های کشور پهناور ایران آن هنگام ، در کمتر از یک سال ، این پروژه عظیم را به پایان رسانیده واز آن هنگام همچنان این آذین به زیبایی ،خودنمایی کرده وبر روحانیت وصفای این مکان مقدس افزوده است.
نزدیک به بیش از سی هزار خشت طلا که لایه‌ای از طلا به ضخامت حدود 12 میکرون بر روی خشتهای مسین قرار داده شده ، این فضاهای یاد شده را پوشانیده است.
در فاز اول ترمیم ، خشت های گنبد مطهر حضرت در حدود پانزده ماه ترمیم شده که در این عملیات ، 9217 خشت گنبد ، در 74 ردیف پیرامون گنبد ، ترمیم شده که خشتها پس از گذشتن از چهارده مرحله کار در کارگاه ، واضافه کردن طلا بر روی آنها ،که ضخامت طلای پوشش داده شده بر روی هرخشت بصورت تقریبی ، به حدود 17 میکرون رسید که به گفته کارشناسان ،وبا توجه به فضای پر گرد وغبار وطوفانهای نجف اشرف ، این عملیات تا چهار قرن آینده ،نیاز به ترمیم وکار مجدد نخواهد داشت.
علاوه بر این در ترمیم فاز اول که مربوط به گنبد مطهر بود ، کفً دست علی ویا پنجه علی که در مرتفع ترین نقطه روی گنبد قرار داشته ودر حدود سه قرن بر آن خود نمایی می‌کرد ، متاسفانه در دوران رژیم سابق ، ربوده شد که با تمهیدات وبرنامه ریزی دقیق ،و اسکن از عکسهای قدیم این پنجه ، سرانجام هنرمندان ایرانی ستاد باز سازی اعتاب مقدسه و پیگیری شش ماهه ، این پنجه نزدیک به دویست کیلویی ، همچون پنجه نخستین خود ساخته شده ، وطی مراسم بسیار زیبا وسنتی از سوی مردم نجف اشرف ودر روز جمعه 12 ربیع الاول سال 1437 هجری ، پس از حرکت دادن آن در پیرامون صحن وحرم علوی ، به بالای گنبد مطهر حضرت منتقل شد که اینجانب بیاد دارم شبانه در ساعات پایانی جمعه شب یاد شده ودر سرمایی نسبتا شدید ، در بالاترین نقطه گنبد مطهر قرار داشتم وافتخار نصب این پنجه را از آن خود نمودم که عشق به حضرت ، سرمای هوا را در من بی تاثیر کرده بود.
تعداد خشتهای ترمیم شده در فاز اول شامل 9 هزار و 217 عدد ، بر روی گنبد و 2 هزار و 525 عدد بر روی گردن یا گریو گنبد وپنجه علی بود که خود به تعداد 313 عدد رسید که این تعداد با پیچ ومهره های پنجه بشمارمی آید.
پرده برداری از گنبد مطهر یافاز اول ، طی مراسم با شکوهی در هفدهم ربیع الاول سال گذشته ، یعنی سال 1437 هجری ، در صحن وسرای علوی صورت پذیرفت واز آنجا که این گنبددر طول تاریخ به قبة البیضاء شهرت یافته است ، با پارچه ساتنی سفیدی ابتدا پوشانیده شد و پس از نواختن چهارده زنگ ساعت صحن علوی ، به نشان از چهارده معصوم ع ، از گنبد مطهر ونورانی حضرت ، با حضور مراجع وشخصیت های علمی حوزوی ودانشگاهی وسرشناسان نجف اشرف وشخصیت های دولتی محلًی ونیز مسوولین ایرانی ودست اندرکاران ستاد بازسازی وجناب مهندس پلارک ، که نقش بسزایی در این پروژه داشتند ، پرده برداری صورت گرفت که یاد وخاطره آن ،در اذهان مردم عراق وبه ویژه نجف اشرف ، فراموش ناشدنی است.
فاز دوم این پروژه که همانا ترمیم خشت های مناره ها وایوان علوی است ، از حدود شش ماه پیش ، آغاز شد که نخست از مناره جنوبی ایوان شروع شد.
در آغاز چنین بنا بود که خشت ها در جا ترمیم شده واز کندن آن صرف نظر کنند که در وقت ، صرفه جویی شود، لیکن پس از رایزنی وشروع کار ، کارشناسان بر این عقیده قرار گرفتند که خشتها را از مکان خود خارج ساخته وپس از ترمیم در کارگاه به جای نخستین خود باز گردانند.
این تصمیم از آن جهت بود که نخست به علًت آسیبهایی که در نتیجه اصابت گلوله در دوران رژیم گذشته ، و آسیبهای جدی به سطح خشتها و طلاها ، تا آنجا که در بسیاری از نقاط ، سوراخهای گسترده ای به علت اصابت گلوله در آن بوجود آمده ودر بسیاری از مکانها نیز خشتها ، از جای خود خارج شده که به هیچوجه به ترمیم در جای خود ممکن نبود و کاری مستحکم و اساسی که از ضروریتهای دیدگاههای مهندسین ایرانی وستاد باز سازی است، ممکن نبود.
از این روی خشتها ، هم اکنون طی مراحل دقیقی که همه شماره گذاری می‌شود ، از محل خود برداشته شده و پس ار ترمیم و سپری کردن مراحل تخصصی کار در کارگاه ودادن پوششی در حدود 10 تا 12 میکرون طلا ، بر روی خشت های یاد شده ، دوباره خشت های ترمیم شده به مکان اصلی خود باز گردانیده می‌شود.
پس از بازدید از این مکان وچگونگی پیشرفت کار و نیز بازدید از کارگاه این عملیات که در مکان کارگاه عملیات ترمیم خشت های گنبد است ، در حالی که پاسی از نیمه شب وبخشی از روز بعد را بدین کار وبازدید ، اختصاص دادم ، خوشحال ومسرور از روند کار ، که به گفته عزیزان ، امید آن می رود که فاز دوم این عملیات ، یعنی ترمیم مناره جنوبی ودوسوی آن در حدود پانزده ماه بطول انجامد ، این بخش از عملیات ایوان را با آرامش ، پشت سر قرار داده وساعتی را نیز به پیشرفت روند کار در صحن مطهر حضرت فاطمه (س) گذرانیده که تمامی این طرح ها وتوسعه ها ، افتخاری برای ایران وشیعیان بوده که به دست توانای مهندسین ومتخصصین وصاحبنظران ایرانی ، به انجام می رسد.
بدون تردید در اینجا می بایست از همت وتلاش ستاد بازسازی اعتاب مقدسه وجناب مهندس پلارک ونماینده دائمی ایشان در نجف اشرف ، جناب مهندس فداکار وجناب دکتر خوشرو ودیگر عزیزان ، کمال تشکر وقدردانی را کرد که من لم یشکر المخلوق ، لم یشکر الخالق.
انتهای پیام/
