تحلیل گفتمانی پیام‌های تبریک چین و روسیه در پی ابقای عبدلدایف؛ اهمیت جایگاه قرقیزستان در سیاست خارجی چین و روسیه
در حوزه امنیتی نیز چین و روسیه نشان داده‌اند برنامه‌ای عملگرایانه، حساب‌شده و ساختارمند در قرقیزستان دارند. عدم تمدید قرارداد اجاره پایگاه ماناس به ایالات متحده در سال ۲۰۱۴ توسط آتامبایف نقطه اوج و درحقیقت نقطه آغازین این برنامه بود.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، پس از دوران ناآرامی و بی‌ثباتی سال‌های 2005 و 2010، بازگشت ثبات به قرقیزستان اهمیت کلیدی این جمهوری کوچک آسیای مرکزی را برای چین و روسیه افزایش داده است. طی این سال‌ها دو کشور نگاه ویژه‌ای به تحولات قرقیزستان داشته و در صدد ارتقاء روابط برآمده‌اند. در حوزه اقتصادی حدود 60 درصد واردات حدودا 4 میلیارد دلاری قرقیزستان از روسیه و چین بوده(38 درصد از چین و 21 درصد از روسیه) و بیشترین حجم سرمایه‌گذاری نیز در قرقیزستان توسط این دو کشور صورت گرفته است. از سوی دیگر در حوزه امنیتی نیز چین و روسیه نشان داده‌اند برنامه‌ای عملگرایانه، حساب‌شده و ساختارمند در قرقیزستان دارند. عدم تمدید قرارداد اجاره پایگاه ماناس به ایالات متحده در سال 2014 توسط آتامبایف نقطه اوج و درحقیقت نقطه آغازین این برنامه بود. امروزه تعاملات امنیتی-نظامی متعددی بین قرقیزستان با چین و روسیه به صورت دوجانبه و چندجانبه در قالب برنامه‌های سازمان همکاری شانگهای صورت داده‌اند.
دال مرکزی این اهمیت راهبردی کشور قرقیزستان با 6 میلیون نفر جمعیت، حدود 200 هزار کیلومتر مربع وسعت و حدود 6.5 میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی برای چین و روسیه با جمعیت حدودا 1.5 میلیارد نفری، وسعت حدودا 30 میلیون کیلومتر مربع و مجموع تولید ناخالص داخلی بیش از 12 تریلیون دلار، به ظرفیت‌های بالقوه ژئوپلیتیک این کشور در ایجاد حاشین امنیتی پایدار برای آسیای مرکزی و چین باز می‌گردد. اما نقطه پیوند سه کشور و عامل بالفعل کننده این ظرفیت‌های بالقوه، روی کار آمدن دولت همسو با روسیه و چین پس از سال‌ها غرب‌گرایی در قرقیزستان است. از این رو، دو کشور تلاش‌های زیادی به‌منظور حفظ روابط مبتنی بر مشارکت راهبردی، در تمامی ابعاد صورت داده‌اند.
نمونه بارز و متاخر این امر را می‌توان در پیام‌های تبریک وزرای خارجه چین و روسیه به مناسبت ابقای ارلان عبدلدایف در سمت وزارت امور خارجه قرقیزستان مشاهده کرد. پس از برکناری دولت قرقیزستان و تعیین نخست‌وزیر جدید، عبدالدایف مجددا به‌عنوان وزیر امور خارجه در دولت جدید قرقیزستان شروع به کار کرد که این موضوع موجب خشنودی روسیه و چین گردید. تاکید لاوروف و یانگ بر کلیات برنامه‌های مشترک اقتصادی و امنیتی با قرقیزستان، نشان‌دهنده تلاش‌های روسیه و چین برای ممانعت از هر خللی(همچون تغییر ویر امور خارجه) در روند اجرای این برنامه‌هاست. با تحلیل مختصر گفتمانی در خصوص متن و زمینه(تکست و کانتکست) این پیام‌ها با در نظر گرفتن فاکتورهایی نظیر تناسب قدرت کشورها، لحن پیام‌های ارسال شده و محتوای مطرح شده در این پیام‌ها، می‌توان به صورت ضمنی به جایگاه راهبردی قرقیزستان در سیاست خارجی چین و روسیه پی برد.
وزیر امور خارجه روسیه در پیام تبریک خود ضمن اشاره به تداوم روند تقویت روابط دوستانه روسیه و قرقیزستان، اتحاد، مشارکت راهبردی متوازن و تلاش در راستای دستیابی به منافع مشترک دو کشور را مورد تاکید قرار می‌دهد. لاوروف همچنین در پیامش تصریح می‌کند: امیدوارم گفتگوی سازنده و همکاری نزدیک در فضای منطقه‌ای و بین‌المللی ادامه یافته و منافع روسیه و قرقیزستان ثبات و امنیت آسیای مرکزی را تضمین نمایند.
یانگ نیز در پیام خود با اشاره به توسعه پایدار مشارکت راهبردی چین و قرقیزستان و روند رو به جلوی همکاری‌های دو کشوردر تمام حوزه‌ها طی سال‌های اخیر، تاکید می‌کند: نخستین نتیجه مهم که بدان دست یافتیم در چارچوب احداث مشترک «یک کمربند، یک جاده» صورت گرفت. طرف چینی آماده است تا در راستای ارتقاء روابط چین-قرقیزستان به سطوح جدید، تلاش‌های مشترکی را با طرف قرقیزی برای اجرایی کردن موافقتنامه‌های مهمی که توسط رهبران دو کشور حاصل شدند، صورت دهد. من مجددا از نقش پررنگ شما در توسعه روابط دو کشور و پرورش مناسبات اقتصادی مطلوب سپاسگزاری می‌کنم. امیدوارم شما را در به زودی در نشست شورای وزرای امور خارجه اعضای سازمان همکاری شانگهای در پکن ببینم.
