از برگزاری دوره آموزش قرآن تا تلاش برای رونق اقتصادی بانوان روستایی

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، «عصمت رجبی» از بانوان فعال کانون فرهنگی و هنری شهدای اسفیدان مسجد روستای اسفیدان از توابع شهرستان بجنورد استان خراسان شمالی است. وی در چهارمین جشنواره ملّی تقدیر از مروجان کتاب‌خوانی به عنوان یکی از برگزیده‌های این جشنواره معرفی و تقدیر شد. او دارای کارشناسی ارشد ادبیات فارسی است و با ارائه طرح بافت گلیم و نقش‌اندازی شعار «کتاب مایه حیات است» و تلاش بی‌وقفه در این راستا، به عنوان یکی از مروّجان برتر امر کتاب‌خوانی انتخاب شد.

در همین راستا، گفت‌وگویی را با وی درباره فعالیت‌های کانون فرهنگی و هنری شهدای اسفیدان مسجد روستای اسفیدان ترتیب دادیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:

تسنیم: لطفاً درباره فعالیت‌های خود در این کانون فرهنگی هنری توضیح دهید.

کانون فرهنگی هنری شهدای اسفیدان از سال 90 تأسیس شده و حدوداً سه سال است که بنده در این کانون فعالیت می‌کنم. «کسب مقام نخست در جشنواره روستاها و عشایر دوستدار کتاب، تولید کیف چرم، تولید سفال نقش برجسته و طراحی روی سفال، ساخت عروسک، احیای هنر قالی‌بافی در روستا، توریست کتابخوان، مسابقه کتاب‌خوانی «کتاب انسان 250 ساله»، طرح شب شعر کتاب، معرفی کتاب و نقد و بررسی آن، عصر مطالعه و عصر شعر، تأسیس و راه‌اندازی پاتوق کتاب، تأسیس ایستگاه مطالعه در دو مسجد و یک حسینیه فاقد کتابخانه و جلسه هم‌اندیشی دوستدار کتاب و چاپ، انتشار اشعار شاعر روستا» از مهم‌ترین فعالیت‌های این کانون به شمار می‌رود.

همچنین «استقرار ایستگاه مطالعه در پنج روستای همجوار، اجرای مسابقه کتاب‌خوانی امام حسین (ع) و نهضت عاشورا که به دو صورت حضوری و مجازی صورت گرفت، نامگذاری یکی از کوچه‌های روستای اسفیدان به نام کتاب، ایجاد کافه کتاب، تشکیل حلقه کتاب‌خوانی بانوان، اهدای کتاب توسط نویسندگان اسفیدانی» از دیگر طرح‌های اجرا شده در این کانون محسوب می‌شود.

تسنیم: با توجه به سطح بسیار کم مطالعه کتاب در کشور ـ که معضلی بزرگ محسوب می‌شود ـ ایجاد این کتابخانه‌ها چقدر توانسته است به افزایش فرهنگ کتاب‌خوانی در کشور کمک کند؟

کتاب یار مهربان همه ما از گذشته تا به آینده است، اما امروزه با نامهربانی‌هایی رو به رو است. در همین راستا، یک کتابخانه عمومی و یک کتابخانه مسجد در روستای اسفیدان با ظرفیت بیش از سه هزار جلد کتاب راه‌اندازی شد و امروزه شاهد استفاده بسیاری از مردم روستا از کتاب‌ها هستیم. بیشترین نیاز مطالعاتی این منطقه، کتاب‌های حوزه سبک زندگی ایرانی اسلامی، طب اسلامی و گیاهان دارویی، کارآفرینی و تولید به خصوص کشاورزی، دام‌پروری و صنایع دستی است. در واقع با آسان کردن دسترسی کتاب برای مردم سعی کردیم به افزایش سرانه کتاب‌خوانی در کشور کمک کنیم.

علاوه بر این، یکی از بزرگ‌ترین مشکلات در روستاها همانند دیگر مناطق کشور، معضلات خانوادگی است، در سال‌های اخیر کانون فرهنگی هنری مساجد به همت فعالان فرهنگی روستا اقدام به برگزاری جلسات و کلاس‌های آموزشی با عنوان سبک زندگی و ارائه کتب مربوطه کرده تا ضمن ریشه‌یابی معضلات، راهکارهای اصولی و منطقی به اهالی روستا ارائه شود.

تسنیم: نخستین اقدامی که شما در کانون‌های فرهنگی هنری مساجد به آن پرداختید، چه بوده است؟

نخستین فعالیت فرهنگی بنده در مسجد برگزاری دوره‌های آموزش قرآن در روستا بود و سپس طرح سوادآموزی اولیای بی‌سواد را با همکاری سازمان نهضت سوادآموزی به مرحله اجرا رساندم و از همین طریق هم کتاب‌های کتابخانه‌های مسجد را در اختیار علاقه‌مندان قرار می‌دادم. به واسطه برگزاری کلاس‌های سوادآموزی متوجه مشکلات اقتصادی خانوارهای روستا شدم و برای اینکه هم فعالیت‌های فرهنگی و هم کلاس‌های سوادآموزی تقویت شوند، موضوع اشتغال خانگی در مسجد را مطرح کردی و تصمیم گرفتم با برگزاری دوره‌های آموزش گلیم بافی برای بانوان روستایی، زمینه فعالیت اقتصادی زنان را فراهم کنم که در نخستین دوره آن 10 نفر از زنان روستا آموزش دیدند و مهارت‌های لازم را در زمینه گلیم بافی کسب کردند.

در ابتدا مواد اولیه مورد نیاز به صورت امانت به آنها داده شد و کار را آغاز کردند، همچنین در بخش آموزش نیز از طریق شرکت روژین و حمایت کانون فرهنگی هنری مسجد توانستیم نیروها را آموزش دهیم. استقبال زنان روستا به ویژه در فصل‌های سرد سال که کارهای کشاورزی کمتر است زیاد بود، خوشبختانه توانستم با این کار، باری از دوش زنان سرپرست خانوار، زنان بد سرپرست و دختران جوان روستا بردارم.

تسنیم: از آشنایی با مشکلات اقتصادی خانوارهای روستایی گفتید، شما به عنوان یک فرد فعّال و دغدغه‌مند در مرکزی به عنوان کانون‌های فرهنگی هنری مساجد، چه تدابیری برای رفع این مشکلات اندیشید‌ه‌اید؟

بله، به نکته مهمی اشاره کردید، بعد از این دوره، سعی کردیم فضایی را فراهم کنیم تا صنایع دستی و گلیم‌های بافته شده توسط زنان روستا به بازار عرضه شود و خوشبختانه این اتفاق در روستا محقق شد و مکانی کنار مسجد برای فروش محصولات آماده شد که به مرور زمان تولیدات بیشتری از زنان و جوانان روستایی در این فروشگاه عرضه می‌شد. باید مهارت‌ها را تبدیل به فرصت اقتصادی کنیم، صنایع دستی خلاق عامل گسترش فرهنگ و هنر است، به عنوان مثال، ما در کانون فرهنگی هنری مسجد شهدای اسفیدان توانستیم با ارائه طرح بافت گلیم و نقش‌اندازی شعار «کتاب مایه حیات است» در آن، هم هنر زنان روستا را معرفی کنیم و هم مردم را به فرهنگ مطالعه و کتاب‌خوانی آشنا کنیم.

کانون‌های فرهنگی هنری مسجد می‌توانند در کنار برگزاری کلاس‌های آموزشی به موضوع اقتصاد و اشتغال نیز توجه کنند. مهم‌ترین دلیل وجود آسیب‌های اجتماعی مسأله «بیکاری» است، لذا من به تمامی کانون‌های فرهنگی هنری توصیه می‌کنم موضوع اشتغال به ویژه برای بانوان به عنوان یک مسأله جدید توجه کنند.

تسنیم: آیا در این مسیر با مشکلاتی هم مواجه شدید؟

متأسفانه هنوز زیرساخت‌های لازم برای اینکه روستا به منطقه ویژه گردشگری تبدیل شود فراهم نیست، لذا در بحث حضور در نمایشگاه‌های ملّی و بین‌المللی و فروش تولیدات با موانعی مواجه هستیم که امیدوارم زنان روستایی با همکاری مسئولان بتوانند تولید صنایع دستی خود رونق دهند.

قصد داریم با کمک به افزایش تولیدات بانوان روستا، آن تولیدات را نه تنها در ایران بلکه به سایر کشورها نیز صادر کنیم اما برای این کار نیاز به حمایت و هدایت مسئولان محترم داریم، لذا از مسئولان تقاضا داریم در این زمینه همت کنند و به یاری کانون‌های فرهنگی هنری بیایند. کاری که ما در کانون‌های فرهنگی هنری مساجد درصد انجام آن هستیم در راستای رفع دغدغه رهبر معظم انقلاب اسلامی در زمینه افزایش و حمایت از تولیدات داخلی است و اینجا باید بگویم که تاکنون بیش از 17 نفر از زنان روستایی به طور مستقیم و غیر مستقیم به عرصه فعالیت‌های اقتصادی در زمینه صنایع دستی و گلیم بافی وارد شده و اقتصاد خانواده خود را پویا کرده‌اند.

تسنیم: لطفاً درباره فعالیت‌ها و اقداماتی که برای ترویج و ترغیب مردم به مساجد داشته‌اید، توضیح دهید.

برای ترغیب افراد به مساجد و توجه به آن به خصوص برای جوانان باید برنامه‌ها را متنوع کرد. امروز بحث هنر آن چیزی است که کمتر در مساجد مورد توجه قرار می‌گیرد، این در حالی است که در این برهه از زمان با تهیه و عرضه یک تصویر از مفاهیم ارزشی و الهی می‌توان راحت‌تر از گذشته آن ارزش‌ها را اذهان مردم ماندگار کرد، این حقیقتی است که لازم است بیش از پیش به آن توجه داشته باشیم. به عبارت دیگر، مسجد علاوه بر محل عبادت باید محلی برای فرهنگ‌سازی در حوزه کتاب‌خوانی، اشتغال و اقتصاد، فعالیت‌های هنری و تصویرگری نیز باشد تا عملکردی همه جانبه داشته باشد، اگر اینچنین باشد آن موقع است که مردم با وجود سلیقه‌های مختلف جذب مساجد خواهند شد، به تبع این موضوع قطعاً اثرگذاری مساجد نیز بیشتر خواهد شد. ما نیز در روستا گام‌هایی در این زمینه برداشته‌ایم، اما نیاز به حمایت‌های بیشتری از سوی هیئت امناهای مساجد و مسئولان داریم تا بتوانیم با توانی بیشتر به خدمت در عرصه مهمی همچون مساجد بپردازیم.

در واقع باید علاوه بر اقامه نماز، برنامه‌های اثرگذار در محور کارهای مساجد باشد، اهمیت این امر چنان است که مقام معظم رهبری از ائمه جماعات به عنوان «محور مساجد» یاد می‌کنند و می‌فرمایند: «امامت مسجد شغلی مهم و اساسی است و نباید با نگاهی حاشیه‌‌ای به این مأموریت مهم، در حق مسجد کم گذاشت، بلکه باید با حضور منظم و با طمأنینه، ادای با کیفیتِ نماز، گفت‌‌وگو با مردم و تشکیل حلقه‌‌های معرفتی و پاسخ به سؤالات جوانان، حق مسجد را ادا کرد. (دیدار ائمه جماعات مساجد استان تهران 95/5/31).

انتهای پیام/