سنندج| بازارهای قدیمی کردستان نماد اصالت قوم کُرد+تصاویر

به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، در استان کردستان بازارهای قدیمی زیادی وجود دارد که با وجود فروشگاه‌های زنجیره‌ای و هایپرمارکت‌ها، هنوز بافت سنتی و محلی خود را حفظ کرده و همیشه مملو از جمعیت بوده و علاوه بر فراهم کردن زمینه داد و ستد مردم، در رونق گردشگری استان نیز نقشی تأثیرگذار دارند و سالانه تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب می‌کنند و به خوبی تصویرگر اصالت قوم کُرد هستند،  یکی از این بازارها، بازار قدیمی سنندج است.

بازار قدیمی سنندج

شهر سنندج مرکز استان دارای دو بازار بزرگ و عمده است که یکی از آنها به بازار قدیمی شهرت دارد، پلان این بازار به شکل یک مستطیل بزرگ است و با بیشتر بازارهای ایرانی که به صورت خطی، شکل گرفته‌اند تفاوت دارد، این بازار با الهام از بازار پیرامون میدان نقش جهان اصفهان ساخته شده است.

قبل از انقلاب در وسط این بازار میدان بزرگی قرار داشت که در اثر خیابان‌کشی در اوایل حکومت پهلوی از بین رفت و بازار به دو بخش تقسیم شد، بخش شمالی خیابان را بازار سنندجی و قسمت جنوبی را بازار آصف می‌نامند و از چهار دروازه قدیمی بازار سنندج، اکنون سه دروازه در مدخل ورودی قدیمی باقی مانده است.

تاریخ ساخت بازار سنندج به زمان سلیمان خان اردلان در سال 1046 هجری قمری باز می‌گردد، در این تاریخ سلیمان خان از طرف شاهان صفوی به عنوان والی کردستان منسوب و سنندج به عنوان مرکز ایالت کردستان انتخاب شده بود، این بازار و قلعه حکومتی سنه‌دژ هم‌زمان ساخته شده‌اند و در دوره امان‌الله خان بزرگ مرمت شده است؛ سقف راسته بازار به صورت طاق و تویزه و طاق و گنبد ساخته شده و سقف حجره‌ها نیز به صورت طاق و تویزه اجرا شده و مصالح به‌کار رفته در بازار بیشتر سنگ، خشت و آجر است.

بازار سرتپوله سنندج

یکی دیگر از بازارهای شهر سنندج به نام  بازار سرتپوله در محله‌ای به همین نام واقع شده است، این بازار بالاتر از خیابان شهدا آغاز و به ابتدای بازار مستطیل شکل قدیمی متصل می‌شود.

گذر اصلی بازار سرتپوله فاقد سقف و دارای حجره‌ها و مغازه‌هایی از حرفه‌های مختلف است، اگر چه امروزه این بازار از رونق گذشته برخوردار نیست اما همچنان به حیات خود ادامه می‌دهد.

بازار بیجار

بازار بیجار در مرکز این شهر قرار گرفته و از بقایای بافت قدیمی شهر بیجار به شمار می‌رود، این بازار شامل یک راسته طولانی شمالی جنوبی، تیمچه‌ای به نام «حاج شهباز» و سرایی به نام سرای امیر تومان است و امروزه تنها شانزده باب حجره از معماری قدیم بازار در دو طرف راسته اصلی باقی مانده و بقیه حجره‌ها و راسته‌ها تغییر کرده است، در پوشش مغازه‌ها از طاق و تویزه استفاده شده است.

موقعیت جغرافیایی بیجار سبب وسعت و گستردگی خاص این بازار شده است و در گذشته نیز این بازار به‌دلیل قرار گرفتن در مسیر کاروان‌های تجاری از رونق خاصی برخوردار بود.

تاریخ دقیق ساخت بازار بیجار مشخص نیست اما با توجه به نوع معماری و بقایای وضعیت موجود آن، به نظر می‌رسد که در دوره قاجار ساخته شده است.

تیمچه حاج شهباز

در ضلع شرقی راسته بازار بزرگ بیجار، تیمچه‌ای زیبا قرار دارد که به نام «تیمچه حاج شهباز» معروف است، این تیمچه دارای یک فضای سرپوشیده مرکزی بوده که حجره‌هایی پیرامون آن شکل گرفته است.

ویژگی معماری این تیمچه در نوع قوس‌ها و کاربندی‌هایی بوده که در سقف و در ترکیب با کاربندی‌ها، تصویری زیبا پدید آورده که نشانگر تفکر و ذوق بالا و قابل توجه است.

سرای امیر تومان

در ضلع غربی بازار بیجار سرایی قدیمی وجود دارد که در زبان محلی به «سرای امیر تومان» معروف است، این سرا به علت مجاورت با پارکی کوچک، از موقعیت مناسبی در شهر بیجار برخوردار است.

سرای امیر تومان دارای یک حیاط مرکزی با حجره‌هایی در پیرامون آن است، پلان آن به شکل هشت و نیم هشت بوده و در یک طبقه با مصالح خشت، آجر و سنگ ساخته شده و به عنوان مکان تجاری در کنار بازار قدیمی بیجار مطرح بود، این بنا احتمالاً در دوره قاجار ساخته شده است.

بازار قدیمی سقز

از بازار اصلی و قدیمی شهر سقز آثار زیادی بر جای نمانده و تنها آثار به جای مانده شامل راسته‌های آن بوده که طی چند دهه گذشته به کلی از نظر معماری دگرگون شده است، با توجه به آثار به جای مانده از کاروانسرای تا جوانشیر در کنار این بازار می‌توان به اهمیت بازار سقز در گذشته پی برد.

انتهای پیام/ ت