فرجام نامعلوم کشاورزی کشور در صورت پیوستن به UPOV

باشگاه خبرنگاران پویا، یکی از مهمترین مباحثی که امروزه در مجلس شورای اسلامی مطرح است و برخی آن را آزمون وفاداری مجلس به حقوق ملت می‌دانند بحث پیوستن به طرح کنواسیون امنیت غذائی است.

این طرح از سال 1340 تصویب شده است. کشورهائی که به این کنوانسیون می‌پیوندند برای استفاده از  بذرهائی که روی نژادشان کار خاصی برای افزایش مقاومت و یا هرمزیت دیگری صورت گرفته است (اصطلاحاً رقم جدید گیاهی ثبت کرده‌اند) می‌بایست به آن شرکت و یا آن دولت ثبت‌کننده رقم جدید گیاهی مبلغی پرداخت کنند و تحت نظارت آنها از بذرها استفاده کنند. پیوستن به این کنوانسیون علاوه بر مغایرت با نص قانون اساسی و سند چشم‌انداز بیست‌ساله خطرات جدی در حوزه امنیت ملی، استقلال و نابود کردن کشاورزان خرده‌مصرفی که درصد بسیار زیادی از کشاورزان ایرانی را تشکیل می‌دهند، دارد. مسائل و مشکلات ذیل از جمله مخاطراتی است که کشور را تهدید می‌کند:

1 ــ این کنوانسیون، کشور را به‌سمت وابستگی حداقل 20 تا 25 ساله به بذرهای تراریخته سوق می‌دهد.

2 ــ دولت جمهوری اسلامی ایران مجاز به تنظیم بازار و بازرگانی خود بدون حفظ حقوق به‌نژادگر تحت حمایت این کنوانسیون نیست؛ به‌عبارتی اعمال حاکمیت تنظیم بازار مشروط به حقوق به‌نژادگر خارجی می‌شود.

3ــ دولت مکلف می‌شود در زمان تودیع اسناد حداقل 15 جنس ارقام گیاهی جدید (بخوانید دستکاری‌شده ژنتیکی) را به اتحادیه مربوطه که مقر آن در ژنو است اعلام کند؛ توجه بفرمایید تمامی این گیاهان ارقام اصلی کشاورزی است که بر سر سفره مردم قرار می‌گیرد، مهمترین آنها گندم، برنج، سویا، گوجه، پنبه و ... است.

4 ــ کشور زیر بار 7 تعهد سنگین حقوقی در مقابل یک فرد یا کارفرمای او می‌رود (کارفرمایان بذر و گیاه تراریخته عمدتاً مونسانتو و راکفلر هستند؛ این به‌معنای دخالت آشکار در امنیت غذایی، بذر و کشاورزی کشور است)، این تعهدات عبارتند از: الف ــ با رعایت مواد (15) و (16)، اقدام‌های زیر در ارتباط با مواد رویشی قابل تکثیر رقم مورد حمایت، مستلزم مجوز به‌نژادگر است: (یک) تولید یا بازتولید (تکثیر)، (دو) آماده‌سازی به‌منظور تکثیر، (سه) عرضه برای فروش، (چهار) فروش یا بازاریابی دیگر، (پنج) صادرات، (شش) واردات، (هفت) ذخیره‌سازی برای هر یک از اهداف مذکور در جزءهای (1) الی (6) فوق.

ب ــ به‌نژادگر می‌تواند صدور مجوز خود را منوط به شرایط یا محدودیت‌هایی کند.

5 ــ حق شرط وجود ندارد. (ماده 35 کنوانسیون)

6 ــ کشور حتی اگر بخواهد از کنوانسیون انصراف دهد باید حقوق مکتسبه به‌نژادگر را تا پایان دوره‌اش تضمین کند و در پایان در روز تودیع اسناد و تنفیذ کنوانسیون باید قوانین داخلی برای حمایت از حقوق به‌نژادگر به‌تصویب رسیده باشد.

7 ــ در اجرای کنوانسیون ذیل ماده 30، هر کشور مکلف به اصلاح قوانین داخلی خود در راستای انطباق با این کنوانسیون است به‌طوری که در زمان تودیع اسناد قوانین داخلی همراستا به‌تصویب رسیده باشد؛ این ماده به‌منزله تغییر قوانین داخلی در جهت حقوق بیگانگان دارای حقوق انحصاری بذر تنظیم شده است؛ توجه بفرمایید که لایحه «حفاظت و بهره‌برداری از منابع ژنتیکی کشور» از صحن [مجلس شورای اسلامی] رأی آورد اما با نظر شورای نگهبان و عدم تمکین مجلس به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارجاع شد.

8 ــ کشور متعهد به رعایت تمامی مفاد این کنوانسیون از سال 1340 لغایت روز تصویب می‌شود.

با توجه به اینکه اکثریت کشاورزان ایرانی از بذر خودمصرفی استفاده می‌کنند طبق عبارتی، آنان بذری را که توسط به‌نژادگران اصلاح شده است به‌منظور کشت مجدد، تکثیر می‌کنند. بذر دهقانان نوع خاصی از بذر خودمصرفی به‌حساب می‌آید. پیوستن به این کنوانسیون با توجه به این‌که اکثر کشاورزان ما از بذر خودمصرفی استفاده می‌کنند خسارت‌های زیادی دارد و هزینه‌های زیادی را باید بپردازند. برای روشن شدن موضوع مثالی عرض می‌کنم؛ درحال حاضر 80 تا 85 درصد پرتقال‌های کشور تامسون والنسیا هستند که در خارج از کشور اصلاح شده‌اند. با پیوستن به کنوانسیون حمایت از ارقام جدید گیاهی (UPOV) باید برای هر هسته از نهال‌های پرتقال کشور به شرکت‌های چندملیتی پول بدهیم! اما در صورتی که به این کنوانسیون نپیوندیم نیاز به پرداخت این پول نیست.

با پیوستن به (UPOV) ما باید به شرکت‌های چندملیتی که در خارج از ایران هستند پول بدهیم و این کار باعث افزایش هزینه‌های تولید محصولات کشاورزی می‌شود و فشار زیادی به کشاورزان خرد و روستاییان وارد می‌شود.

حامیان پیوستن به این کنوانسیون امتیازاتی را برای پیوستن به این طرح قائل هستند که عبارتنداز:

ــ افزایش تعداد ارقام گیاهی جدید رهاسازی‌شده (اعم از خارجی و ملی)

ــ افزایش تعداد مؤسسات یا شرکت‌های به‌نژادی

ــ افزایش میزان سرمایه‌گذاری در بخش به‌نژادی

ــ ارتقای کیفیت ارقام جدید گیاهی.

اما اگر روزی در کشور زیرساخت‌های لازم برای تولید بذرهای باکیفیت، ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان در زمینه بذر، واحدهای تولیدکننده بذر و نه واردکننده‌های بذر فراهم شد و آن‌ها ده‌ها رقم گیاهی تولید کردند باید به این قبیل کنوانسیون‌ها پیوست. اما در شرایط کنونی پیوستن به این کنوانسیون اساساً به‌ضرر کشور تمام خواهد شد.

انتهای پیام/*