زوایای پنهان همکاری امنیتی «باکو- ریاض»/جزئیات سفر هیئت جمهوری آذربایجان به عربستان +تصاویر

به گزارش گروه دفاتر خارجی خبرگزاری تسنیم،‌درپی آنکه هدی الحسینی، نویسنده روزنامه سعودی الشرق الاوسط در مقاله‌ای در این نشریه مدعی شد که ایران به دنبال تبدیل جمهوری آذربایجان به عراقی دیگر است، این فضاسازی به شیوه‌های دیگری در سایر رسانه‌ها نیز در حال تداوم است. اما، صرف نظر از اینکه رسانه‌های دروغ پرداز سعودی چه می‌نویسند، سفرهای مکرر مقامات جمهوری آذربایجان به عربستان سعودی نشان می‌دهد که فضاسازی‌های سیاسی و رسانه‌ای سعودی و «دعوت‌ها و پذیرایی‌های گرم» سعودی‌ها از مقامات باکو چندان هم بی تاثیر نبوده است.

در پی سفرهای الهام علی اف، رئیس جمهوری ، علی حسن اف، مدیر شعبه اجتماعی – سیاسی و از سیاستمداران متنفذ باکو، مبارز قربانلی، رئیس کمیته دولتی امور گروه‌های دینی ، پرویز شهبازوف، وزیر انرژی ، ژنرال ذاکر حسن اف، وزیر دفاع و هیئت‌هایی از سردبیران ارشد رسانه‌های مهم جمهوری آذربایجان و نیز هیئت مجلس این کشور به سرپرستی سیاووش نوروزاف، رئیس کمیته امور دینی و اتحادیه‌های اجتماعی مجلس جمهوری آذربایجان به ریاض که طی سال 2017 انجام شد، در هفته گذشته نیز ژنرال رامیل اوسوب اف، وزیر کشور جمهوری آذربایجان به ریاض سفر و یادداشت تفاهم همکاری امنیتی و مبارزه با جرایم با عبدالعزیز بن سعود بن نایف بن عبدالعزیز، وزیر کشور سعودی امضاء کرد.

براساس گزارش پایگاه اینترنتی وزارت کشور جمهوری آذربایجان، در مراسم امضای «یادداشت تفاهم همکاری باکو و ریاض در زمینه مسائل امنیتی و مبارزه با جرایم»، عبدالعزیز بن سعود بن نایف بن عبدالعزیز، وزیر کشور عربستان سعودی از ژنرال رامیل اوسوب اف به خاطر پذیرش دعوت وی و سفر به این کشور تشکر و تاکید کرد روابط دو کشور در تمام زمینه‌ها طی سال‌های اخیر گسترش یافته است! اما، نکته جالب توجه در زمینه دیدار وزرای کشور جمهوری آذربایجان و عربستان سعودی این است که در این دیدار «عبدالعزیز الهوارینی»، رئیس  سرویس امنیتی عربستان سعودی و شمار دیگری از مقامات امنیتی مهم سعودی از جمله «ناصر الداوود»، معاون وزیر کشور سعودی، ستوان یکم «سعید القحطانی»  وزیر مشاور در امور امنیت عمومی و عملیات ها و ژنرال «محمد المهنّا»، معاون امور امنیتی وزیر کشور سعودی و تعداد دیگری از مقامات امنیتی و انتظامی عربستان نیز حضور داشتند که گرچه رسانه‌های باکو آن را منتشر نکردند، این مطلب در یکی از خبرهای الشرق الاوسط فاش شد.

همچنین سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، شاه سعودی با وزیر کشور جمهوری آذربایجان و هیئت همراه دیدار کرد و بنا به گزارش خبرگزاری رسمی سعودی، پیامی نیز از الهام علی اف، رئیس‌ جمهوری آذربایجان دریافت کرد که حکایت از اهمیت سفر وزیر کشور جمهوری آذربایجان به ریاض برای رژیم سعودی داشت. گرچه باکو سفر «رامیل اوسوب اف» را به ریاض تا حدی در سکوت رسانه‌ای ترتیب داده بود، اما سعودی‌ها که از شیوه‌های صهیونیست‌ها در مراوده با همکاران خود بهره می‌گیرند و به متحدان خود خیانت می‌کنند، جزییات بیشتری از این سفر و مذاکراتی که وزیر کشور جمهوری آذربایجان با مقامات استخبارات عربستان سعودی انجام داده، منتشر کردند و به ملاحظات رسانه‌ای و سیاسی باکو در برقراری سکوت نسبی در این باره وقعی ننهادند.

همچنین سعودی‌ها در سال‌های اخیر با درک این مطلب که مقامات باکو به زرق و برق پذیرایی‌ها و میهمانی‌ها نیز اهمیت فوق العاده‌ای می‌دهند، در پذیرایی از الهام علی اف و سایر مقامات باکو در سفر به ریاض سنگ تمام گذاشته‌اند تا به این نحو، مقامات باکو را بیشتر وامدار خود کنند.

به ویژه مقامات سعودی همه ساله سعی می‌کنند در جریان روزهای برگزاری جشنواره رقص و آوازهای عربی و مسابقه شترسواری «الجنادریه» که امسال نیز طی هفتم تا بیست و چهارم فوریه برگزار شد، مقامات و هیئت‌هایی را نیز از جمهوری آذربایجان برای حضور در این «مجلس شادی و خوشگذرانی» دعوت کنند که در سال‌های گذشته رئیس‌جمهوری آذربایجان، علی حسن اف، مدیر شعبه اجتماعی – سیاسی ریاست جمهوری آذربایجان و مسئول امور رسانه‌های این کشور ، سردبیران ارشد رسانه های باکو نیز در این جشنواره شرکت داده شده‌اند و به ویژه سردبیران جراید باکو در سال گذشته پس از بازگشت از عربستان سعودی و شرکت در جشنواره «الجنادریه» ، هر یک مقالات بلندبالایی درباره آنچه از «فرهنگ باشکوه عربستان سعودی» در جشن و مسابقه شترسواری جنادریه دیده بودند، منتشر کردند.

به احتمال زیاد، همزمانی سفر وزیر کشور با جشن جنادریه امسال نیز تصادفی نبوده است و سعودی‌ها، ژنرال رامیل اوسوب اف را نیز به جشن شترسواری جنادریه برده‌اند و سپس «یادداشت تفاهم همکاری امنیتی و انتظامی» با وی را امضاء کرده‌اند. بخصوص که جشن و میگساری جنادریه همه ساله در کنار متن و حواشی ضداخلاقی خود، دارای بار سیاسی هم در داخل عربستان و هم در مراودات منطقه‌ای سعودی نیز بوده است.

اما، صرف نظر از «دیپلماسی جنادریه‌ای» سعودی در قبال جمهوری آذربایجان، امضای «یادداشت تفاهم همکاری امنیتی و مبارزه با جرایم» میان باکو و ریاض در چارچوب گسترش همه جانبه روابط دو طرف نیز فی نفسه قابل توجه و تامل است. این یادداشت تفاهم در واقع تکمیل کننده مذاکرات و هماهنگی‌هایی است که باکو و ریاض در سال گذشته در حوزه‌های انرژی، نظامی، دینی و سیاسی داشتند.

گرچه در زمینه جزئیات این یادداشت تفاهم، مطلبی منتشر نشده است، اما اهداف اعلام شده عربستان سعودی و فضاسازی رسانه‌ای سعودی‌ها مبنی بر استفاده این کشور از جمهوری آذربایجان به عنوان اهرمی برای اعمال فشار علیه ایران یا آنچه رسانه‌های سعودی از آن به عنوان «محاصره ایران از طریق جمهوری آذربایجان!!» یاد می‌کنند، می‌تواند گویای زوایای پنهان همکاری امنیتی باکو – ریاض باشد. واقعیت این است که در سال‌های اخیر بهره‌گیری ریاض از باکو علیه ایران، صرفا به بازی‌های نفتی عربستان خلاصه نشده است. دعوت از الهام علی اف ، رئیس‌جمهوری آذربایجان به اجلاس سران آمریکا – سعودی و شماری از کشورهای پیرو در ریاض در سال گذشته و آغاز همکاری نظامی با باکو از زوایای آشکار بهره‌گیری سعودی از باکو در پیگیری اهداف ضدایرانی خود بوده است.

اما، زوایای پنهان‌تری نیز در این زمینه وجود داشته است. در سال‌های اخیر، رژیم سعودی، سیاست تحریکات قومی علیه ایران را در دستور کار خود قرار داده است که یکی از ابعاد این سیاست، فعالیت‌های رسانه ای ضدایرانی ریاض در حمایت از تحرکات تجزیه‌طلبانه غرب در ایران بوده است. در بخشی از این فعالیت رسانه ای ضدایرانی، ریاض همکاری باکو را جلب کرده که از مهمترین و شاخص‌ترین آنها، به کارگیری رسانه‌های تجزیه طلب به زبان آذری علیه جمهوری اسلامی ایران است. از جمله، تبلیغات ضدایرانی سعودی – باکویی – ترکیه‌ای در شبکه ماهواره ای «گون آذ.تی.وی.» و گروه رسانه‌ای «آراز نیوز»، با وجود سخیف بودن و سطح پایین این دو رسانه لجن پراکن، نباید از نظرها دور بماند. با توجه به اینکه این رسانه‌ها به موازات ایران ستیزی خود ، تبلیغات گسترده‌ای نیز به نفع رژیم سعودی و دولت باکو و ترکیه دارند، کاملا آشکار است که بخش مهمی از بودجه آنها را ریاض تامین می‌کند و بخش تدارکاتی و تامین مترجم و گرداننده به زبان آذری برای آنها را نیز دست اندرکاران باکویی و ترکیه‌ای به عهده داشته‌اند و این همکاری سعودی – باکو – ترکیه در بخش آذری دستگاه لجن پراکنی شبکه ماهواره ای «گون آذ.تی.وی.» و «آراز نیوز» خود را به راحتی لو می‌دهد.

به نحوی که اخیرا دکتر جیمز م. درسی (Dr. James M. Dorsey) عضو هیئت علمی موسسه مطالعات بین المللی س.راجاراترام سنگاپور و مدیر اجرایی موسسه جامعه‌شناسی فرهنگ دانشگاه وورزبورگ آلمان نیز با انتشار مقاله‌ای در سایت «دیلی استار» تحت عنوان « نبرد عربستان سعودی و ایران در جمهوری آذربایجان» که در سایت‌های اینترنتی مختلف بازنشر شده است، بهره‌گیری عربستان سعودی از تجزیه طلبان گروهک به اصطلاح «مقاومت ملی آذربایجان» و سایت «آراز نیوز» را مورد توجه قرار داد. همچنین نباید از یاد برد که رژیم سعودی در سپتامبر 2016 نیز به بهانه دعوت به حج، میزبان شماری از تجزیه طلبان ضدایرانی مرتبط با باکو بود و قبیله سعودی این سنت سیئه را در سال‌های بعدی نیز ادامه داده و نه تنها از جشن ابتذال جنادریه ، بلکه از مراسم حج نیز در راستای اهداف ضدایرانی خود سوء استفاده کرده است.

از این رو، مقامات باکو نباید تلاش کنند در توضیح برای همکاران تهرانی خود، همکاری دولت جمهوری آذربایجان با ریاض را صرفا دوجانبه جلوه دهند. زیرا، از وهابی‌هایی که حتی از مراسم معنوی حج و تولیت مکان‌های مقدس مکه و مدینه نیز سوء استفاده می‌کنند، به هیچ وجه نمی‌توان انتظار داشت که از روابطشان با باکو علیه ایران سوء استفاده نکنند. این رابطه باکو با وهابی‌های سعودی، بازی خطرناکی است که به هر حال، ایران توانایی خنثی کردن آن را دارد، اما تردیدی نیست که زمانی فرا خواهد رسید که باکو خود در این بازی گرفتار خواهد شد و چوب تمام نزدیکی‌های کنونی خود با ریاض را خواهد خورد و در آن زمان، «خودکرده را تدبیر نیست».