بازی داوران جشنواره فیلم فجر با یک انیمیشن سینمایی!

باشگاه خبرنگاران پویا-امید سهرابی

انیمیشن‌های سینمایی، یکی از گونه‌های محبوب و پرمخاطب سینمای جهان است. گونه‌ای که هر ساله مخاطبان بسیاری را به سینما می‌کشاند و مدتی است که در رده اول پرفروش‌های باکس آفیس است. در کشور ما نیز چند سالی است که ساخت انیمیشن به صورت جد دنبال می‌شود. جدیتی که باعث شده تا کیفیت آثار انیمیشن در کشور سال به سال افزایش یابد و سینمای انیمیشن ایران را به کیفیت و جایگاهی جهانی برساند. امروزه دیگر بحث از تکنیک ساخت انیمیشن نیست؛ چرا که کیفیت انیمیشن کشور در دهه اخیر به میزانی رشد کرده است که تقریباً همه انیمیشن‌ها از تکنیک و کیفیت حداقلی برخوردار هستند.

چرا انیمیشن‌سازان در کشورمان مغفول می‌مانند؟

از همان روز‌هایی که ساخت انیمیشن به صورت حرفه‌ای در کشور شدت گرفت، برخی تمام تلاششان را به کار گرفتند که این گونه سینمایی جلوه نمایی نکند. افرادی که بخشی‌ از آنان را سینماگران فیلم‌های رئال و بخش دیگر را مدیران فرهنگی و هنری کشور تشکیل می‌دادند. افرادی که در انگاره‌های خود آثار انیمیشن را حقیر می‌دانند. اما این انگاره اشتباه از کجا نشأت می‌گیرد. پاسخ دادن به این پرسش نیازمند مقدمه‌ای کوتاه است. بسیاری از ما با اصطلاح مدیر فرهنگی آشنا هستیم و آن را مدیری تعریف می‌کنیم که باعث پیشبرد اهداف کوتاه مدت و بلند مدت در یک سازمان یا ارگان فرهنگی می‌شود. تعریفی زیبا و چابک. اما آیا ما در کشورمان چنین مدیرانی داریم؟، اگر چه بسیاری در این باره انگاره‌ای ایجابی دارند؛ اما باید گفت که تعداد مدیران فرهنگی در کشور از انگشتان دو دست کمتر است. شوربختانه بسیاری از مدیران فرهنگی کشورمان، تنها نام مدیر فرهنگی بر خود نهاده‌اند، در حالی که نه تحصیلات فرهنگی‌ دارد و نه می‌خواهند که فرهنگی باشند، شاید تنها آمده‌اند به اسم کار فرهنگی چند پله‌ای از نردبان هنرمندان بالا بروند و چهره سیاسی خود را برجسته‌تر کنند. افرادی که دیروز در نهادی امنیتی کار می‌کردند، امروز بازی فرهنگی می‌کنند،‌ فردا هم به سازمانی ورزشی می‌روند. پس از این گروه نمی‌توان توقع کاری برای صنعت انیمیشن در کشور داشت.

گروه دوم که باعث مغفول ماندن هنر-صنعت انیمیشن در کشورمان می‌شوند، برخی از فیلمسازان رئال هستند. فیلمسازانی که بعضاً دانشی از انیمیشن و انیمیشن‌سازی ندارند و به همین خاطر است که آن را کارتونی بیش نمی‌دانند. از طرفی دیگر این افراد ترس این را دارند که اگر صنعت انیمیشن در کشور با قوت به کار خود ادامه داد، دیگر جایی برای آثار سیاه‌نما و چرک آنها نماند. این گروه از فیلمسازان، همان فیلمسازانی هستند که سالها مانند سدی جلوی اکران فیلم خارجی را گرفته‌اند و وقتی از آنها پرسش می‌شود که چرا با اکران فیلم خارجی مخالفید، می‌گویند چون باعث ترویج بی‌حیایی در کشور می‌شود. این صحبت‌ها در حالی است که آثار همین فیلمسازان چندین مرتبه از بسیاری از آثار خارجی، در ترویج فساد جلوتر است.

چه بلایی بر سر انیمیشن حاضر در سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر آمد؟

امسال و در سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر، انیمیشن سینمایی«فیلشاه» به بخش مسابقه سینمای ایران راه یافت. راهیابی که نشان از بلوغ فکری هیئت انتخاب سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر داشت و این اتفاق در انگاره بسیاری از منتقدان، اتفاق شایسته‌ای قلمداد شد.چرا که «فیلمشاه» انیمیشنی با کیفیت، تکنیکال و با فیلمنامه‌ای قابل توجه بود؛ انیمیشنی که می‌توانست به خوبی انیمیشن‌ و انیمیشن‌سازی کشور را در سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر نمایندگی کند. اما اختتامیه سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر تمام اتفاقاتی خوبی که در شرف افتادن بود را خراب کرد. در شب 22 بهمن‌ماه سال جاری وقتی اختتامیه آغاز شد، بسیاری تصور نمی‌کردند که سازندگان انیمیشن سینمایی«فیلشاه» دست خالی از در مرکز همایش‌های برج میلاد بیرون بروند؛ چرا که همه استانداردها در این انیمیشن سینمایی رعایت شده بود. اما این اتفاق افتاد، سازندگان این انیمیشن سینمایی یک دیپلم افتخار هم دریافت نکردند.

اما صحبت‌های رسول صدرعاملی و محمدرضا فروتن در برنامه یکشنبه شب «هفت» پرده از حقیقت مشمئز کننده‌ای برداشت؛ حقیقتی که از عدم داوری این انیمیشن توسط هیئت داوران سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر حکایت داشت. یعنی انیمیشنی که از هر نظر شایسته دریافت سیمرغ بود، اصلاً داوری نشد که سیمرغی دریافت کند. این موضوع یعنی افرادی را که به قضاوت آثار سی‌وششمین جشنواره فیلم فجر نشانده‌ایم، آنچنانی که می‌نمایند در امر فیلمسازی و هنر حرفی برای گفتن نداشته و ندارند. همان افرادی که در دیدشان یک انیمیشن سینمایی به اندازه یک کارتون که بچه‌های کوچک به تماشای آن می‌نشینند، حقیر است. در حالی که امروزه تمام جهان روی کودکان و انگاره‌های آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند.

کلام آخر؛

سالهاست که سینمای ایران از حضور برخی از افراد که خود را حامی همه چیز می‌دانند ضربه می‌خورد. افرادی که یک روز حامی خانواده‌اند، روز دیگر شیپور انتخاباتی گروهی می‌شوند و دست آخر هم چنان پتکی بر سر سینمای ایران و جشنواره فیلم فجر خراب می‌شوند. شاید بهتر باشد حوزه فیلمسازی کشورمان دچار بازنگری اساسی شود و افرادی که هر روز ضربه‌های بیشتری بر پیکره بی‌جان سینمای ایران وارد می‌کنند، کنار گذاشته شوند.

انتهای پیام/