نقد میخواهیم تا نشرمان پوپولیستی نشود
غلامی جلیسه معتقد است: وضعیت کنونی نقد مدتهاست که ناامید کننده است و روز بروز از تعداد مجلات و مقالات و منتقدین کم میشود و از آنطرف حجم کتابهای منتشره رو به افزایش و کیفت آنها نیز همواره رو به کاهش است.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، مجید غلامی جلیسه مدیر خانه کتاب در مراسم اختتامیه جشنواره نقد کتاب گفت: نقد را باید سرمایه دانست، سرمایهای که پشتوانهای جدی برای رشد کمی و کیفی نشر به حساب میآید و خلأ و کمبودش خسرانی جبران ناپذیر است. هر زمان نقد از جامعه ـ به طور کل و در این مجال که حوزه نشر است به طور خاص - جامه بربسته و یا کمرنگ شده است، شاهد آن بودهایم که آثار منتشره از کیفیت افتاده و به کمیت افزون شدهاند. نتیجه این تزاید حجم فراوان آثاری است که از سویی خواننده را به بیراهه کشانده و از غایت مطالعه دور کرده و از سمتی دیگر سرمایه زمانی و مالی وی را زایل کرده است.
وی ادامه داد: اهمیت نقد برای هر سه ضلع نشر امری بایسته است. پدیدآورندگان، ناشران و خوانندگان نمیتوانند خود را در هیچ شرایطی مستغنی از نقد بدانند، که در باب اهمیت نقد برای هر پدیدآورنده مختصر همین کلام استاد سخن سعدی علیه الرحمه کافی است که :«متکلم را تا کس عیب نگیرد، سخنش صلاح نپذیرد.»
مشو غره بر حسن گفتار خویش
به تحسین نادان و پندار خویش
جامعه بیمنتقد بمثابه برهوتی است پر از نمک، که در آن جریان زندگی محال است. و زیبا بیان داشته است صائب تبریزی:
میشود قدر سخن سنجان پس از رفتن پدید
جای بلبل در چمن، فصل خزان پیدا شود
به گفته غلامی جلیسه؛ ناشران نیز اگر خود را در ترازوی نقد ننهند، اعتماد اهل کتاب را از دست داده و سرمایه خود نابود کردهاند. در گذشته برای ناشران هم سرمایه خودشان مهم بود و بسیار بیشتر، سرمایه خوانندگان ـ که خوانندگان سرمایه واقعی ناشرانند ـ و شاید از همین حیث بود که هر کسی جرأت نگارش متن بخود نمیداد و هر ناشر جسارت انتشار هر متنی را نداشت. یادداشتی که انتشارات بنگاه ترجمه و نشر کتاب در انتهای فهرست مردادماه 1341 شمسی خود منتشر کرده گواهی صادق بر این گفتار است:
وی ادامه داد: «بنگاه ترجمه و نشر کتاب میکوشد تا آثاری را که منتشر میسازد هم از حیث دقت و امانت و هم از لحاظ فضاحت و زیبایی کلام ممتاز باشد.اما مدعی این نیست که در این کوشش همیشه چنانکه باید توفیق مییابد، بلکه میداند که باید پیوسته در برطرف ساختن نقائص کار خود بکوشد و روز بروز به کمالی که در آرزوی این موسسه است نزدیکتر شود. در این کوشش بیاری و راهنمایی دانشمندان و خوانندگان صاحبنظری که پشتیبان این مقصودند نیازمند است و تذکر و انتقاد آنانرا با شوق و منت می
پذیرد.اگر خطا را برما ببخشند یا بپوشند و تنها در نهان بگویند در اصلاح انتشارات خود از رأی آنان طرفی نخواهد بست. از اینرو از آنان تمنا دارد که هرگاه در انتشارات این بنگاه بلغزشی یا خطایی برمیخورند آنرا شفاها یا کتبا به ما یادآورد شوند و ما را سپاسگزار راهنمایی خود نمایند.
مدیر خانه کتاب اضافه کرد: بنگاه برای آنکه به هیچ رو از اینگونه انتقادات محروم نماند. به هر خوانندهای که تا چهارماه پس از تاریخ انتشار اثری بیش از دیگران تذکرات و انتقادات درست درباره آن ارائه دهد. بیست و پنج جلد از همان اثر، یا معادل قیمت آنرا نقدا پرداخت مینماید. هرگونه انتقادی را میتوان کتبا به نشانی بنگاه خیابان بهار چهار راه تخت جمشید فرستاد، اگر منتقد نخواهد نامش افشا شود، به میل وی رفتار خواهد شد و اگر بخواهد تذکرات اصلاحی بنام وی ضبط شود باز نظر وی رعایت خواهد شد.»
وی با «ناامید» توصیف کردن وضعیت نقد در کشور ادامه داد: وضعیت کنونی نقد مدتهاست که ناامید کننده است و روز بروز از تعداد مجلات و مقالات و منتقدین کم میشود و از آنطرف حجم کتابهای منتشره رو به افزایش و کیفت آنها نیز همواره رو به کاهش است. نمیخواهم سخن به ناامیدی تمام کنم که البته حقیر بسیار ناامیدم از این همه بیمهری به نشر و کتاب اما اگر نباشد همت ناشرانِ بنام و نویسندگان و مترجمان دلسوز و ننویسند و منتشر نکنند واگویههای خود از رنجهایی که بر نشر میرود، به زودی شاهد نشری کم عمق و پوپولیستی خواهیم بود که نتیجه آن قطعا برای فرهنگ و تمدن این مملکت شایسته نیست.
انتهای پیام/