تلاش آمریکا برای انزوای ایران و روسیه نتیجه معکوس داشت

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، روزنامه اینترنتی «وزگلیاد» در تحلیلی نوشته است: روز چهارشنبه آیت الله "علی خامنه‌ای" رهبر انقلاب اسلامی ایران در دیدار با "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه پیشنهاد کرد تا برای «منزوی ساختن آمریکا» دو کشور از دلار صرف نظر کرده و ارزهای ملی را در عملیات مالی دوجانبه و چندجانبه جایگزین کنند.

حتی رسانه‌های گروهی غربی نیز یادآور شده‌اند که سفر پوتین به تهران، نشان‌دهنده شکست سیاست آمریکا در قبال روسیه و ایران بود. در واقع تلاش مقامات واشنگتن برای منزوی کردن ایران و روسیه و اعمال تحریمهای شدیداللحن جدید علیه این دو کشور، منجر به نزدیکتر شدن روابط این دو قدرت منطقه‌ای به یکدیگر شده است.

مقامات تهران و مسکو بدون توجه به اظهارات تند مقامات آمریکایی، همکاریهای منطقه‌ای خود را افزایش داده‌اند که نمونه بارز آن اقدامات هماهنگ دو کشور در سوریه است که علاوه بر پیشبرد اهداف مشترک روسیه و ایران، به جهانیان هم ثابت کرد که در جهان عمودی و غیریکپارچه که دارای تنها یک «رئیس» است هم می‌توان از «رئیس بزرگ» صحبت کرد و تقسیم‌بندی جهان دومی و سومی و ترس از «عقاب» یا «تندرویان» آمریکایی دیگر یک توهم قدیمی است و جهان امروز پر است از یکپارچگیهای افقی که «اهداف» خاص خود را دنبال کرده و در رویدادهای بین المللی تأثیرگذار هستند.

آمریکا در طرح کریدور «شمال ــ جنوب» هیچ نقشی ندارد

و نشست سران سه‌جانبه روسیه، ایران و آذربایجان در تهران، این مسئله را به‌خوبی ثابت کرد. این سه کشور در تحقق طرح عظیم ایجاد کریدور حمل‌ونقل «شمال ــ جنوب» مشارکت دارند که بیش از هفت هزار کیلومتر وسعت داشته و همان‌طور که همه می‌دانند قرار است چین و هند را به قاره اروپا متصل کند که منفعت این کریدور به همه، به‌غیر از آمریکا خواهد رسید و آمریکایی‌ها نه‌تنها در این طرح جایی نداشته و بلکه توان آن را نیز ندارند که در این خصوص کاری انجام دهند، یعنی در حقیقت آمریکا در این طرح بزرگ منطقه‌ای، دقیقاً در انزوا قرار گرفته است.

نقش کمرنگ آمریکا در تقسیم‌بندی جدید نیروها در خاورمیانه

در منطقه خاورمیانه نیز وضعیت مشابهی به‌وجود آمده است. واضح است که روند اوضاع در سوریه، یکی از موضوعات بسیار مشخص مورد بحث در جریان مذاکرات ولادیمیر پوتین با مقامات تهران بود. برای اینکه تلاشهای روسیه، ایران و ترکیه برای حل‌وفصل مناقشه نظامی در سوریه و مبارزه با «طاعون سیاه تروریسم» نه‌تنها ملموس، بلکه بسیار بسیار مؤثر عمل کرده و حلقه محاصره به‌دور نیروهای تندروی افراطی را تنگ‌تر و تنگ‌تر کرده است.

"حسن روحانی" رئیس جمهوری ایران هم در دیدار با همتای روسی خود تأکید کرد که دقیقاً به‌خاطر همکاری این سه کشور مبارزه با تروریسم در سوریه در حال پایان یافتن است و این یک پیروزی واقعی است.

و این به‌معنای آن است که در تقسیم‌بندی جدید نیروها در منطقه خاورمیانه، آمریکا دیگر نقش بسیار کمی خواهد داشت و این کشور کاملاً مستحق از دست دادن موقعیت خویش در منطقه است، ضمن اینکه دقیقاً همزمان با سفر پوتین به تهران، دور دیگری از مذاکرات آستانه پیرامون سوریه نیز به پایان رسید که باز هم به‌دلایل کاملاً مشخص بدون شرکت آمریکا برگزار شد و این مذاکرات، طبق ارزیابی رئیس جمهوری روسیه، نتایج مثبتی داشت و این مسئله هم گویای انزوای آمریکاست.

روسیه به حمایت خویش از توافق هسته‌ای ادامه خواهد داد

و در نهایت هم مسئله برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در زمینه برنامه هسته‌ای ایران است که مقامات مسکو بارها اعلام کرده و می‌کنند که از آن حمایت خواهند کرد، حتی اگر آمریکا حاضر شود از آن خارج شود و با این اقدام خود به یکی از مهمترین توافقات بین المللی در عرصه امنیت جهانی که برای دستیابی به آن سالهای زیادی تلاش شده، آسیب جدی وارد کند و این اقدام را اصلاً نمی‌توان «برنامه مثبتی» از سوی واشنگتن ارزیابی کرد.

این در حالی است که حسن روحانی در تهران به نقش سازنده روسیه در حل‌وفصل مشکلات پیرامون برنامه هسته‌ای ایران اشاره کرد، ضمن اینکه دیگر شرکت کنندگان بین المللی در برجام، از جمله کشورهای اروپایی هم مخالف موضع‌گیری واشنگتن در قبال توافق هسته‌ای با ایران هستند و در این عرصه نیز آمریکا در انزوا قرار دارد.

علاوه بر این، در اظهارات رهبر انقلاب اسلامی ایران در دیدار با پوتین هم بارها عباراتی مانند مشارکت روسیه و ایران، روابط دوستانه دو کشور و حسن همجواری آنها شنیده شد که در عرصه روابط بین الملل، مفهوم و ارزش خاصی دارند.

پیشنهاد غیرمنتظره رهبر ایران در مورد انزوای آمریکا به پوتین

"گریگوری تروفیمچوک" کارشناس مسائل سیاسی و رئیس شورای کارشناسان بنیاد حمایت از تحقیقات علمی «کارگاه نظریات اورآسیایی» معتقد است: «روسیه قصد منزوی کردن هیچ کشور خاصی را ندارد و ابتکار عمل رهبر ایران در دیدار با پوتین را تقریباً باید غیرمنتظره ارزیابی کرد. هرچند رابطه ایران با آمریکا همیشه قاطع بوده و این مسئله دیگر برای کسی پنهان نیست، و قطعاً ولادیمیر پوتین هم از شنیدن چنین موضع‌گیری شوکه نشده است. البته اظهارات رهبر ایران در دیدار با پوتین، جالب توجه است، برای اینکه همه می‌دانند که مسکو حتی در شرایط دشوار کنونی و تیرگی بیش از پیش روابط با واشنگتن، روی بهبود روابط آمریکا با روسیه حساب باز کرده و به ازسرگیری همکاریهای دوجانبه امیدوار است.

این کارشناس تأکید کرد: «البته این یک واقعیت است که برای نمونه، آمریکا در سوریه، دیگر منزوی شده است. روسیه، ایران، ترکیه و برخی کشورهای دیگر در حال تحقق طرحهای خود در این کشور هستند و قصد هم ندارند آمریکا را در آنها مشارکت بدهند، یعنی در واقع حتی برای روسیه هم که خواهان انزوای آمریکا نبود، اوضاع در سوریه دقیقاً به این سمت پیش رفته است».

به‌عقیده وی، بعید نیست که این مسئله در مورد استفاده از دلار آمریکا در مبادلات بازرگانی نیز رخ دهد، برای اینکه امروز روند یافتن ذخیره ارزی به‌غیر از دلار، فعالانه حتی در داخل روسیه نیز مطرح شده است.

شکست سیاست آمریکا در سوریه غیرقابل انکار است

"سیمون باگداساروف" نماینده سابق دوما و کارشناس مسائل خاورمیانه و آسیای مرکزی می‌گوید: «شکست ائتلاف بین المللی به‌سرکردگی آمریکا که از گروههای مسلح مخالف در سوریه حمایت می‌کند، حقیقتی است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. البته واشنگتن برنامه‌ها و دسیسه‌هایی برای سوریه در نظر گرفته که حل‌وفصل اوضاع سیاسی در سوریه بعد از پایان مبارزه با داعش، نیازمند همکاری هرچه نزدیکتر روسیه و ایران برای جلوگیری از آن است».

به‌گفته وی، ایران اکنون در عراق به پیروزی مهمی دست یافته و به آمریکا اجازه نداده تا دولت مستقل کردستان را در خاک عراق به‌وجود آورد. اکنون مقامات تهران تلاش می‌کنند تا دقیقاً در سوریه نیز مانع از نفوذ آمریکا در اوضاع بعد از جنگ شوند و در این بین مواضع و همکاری روسیه دارای اهمیت زیادی خواهد بود.

بوگداساروف یادآور شد، در واقع به همین دلیل است که آمریکا و اسرائیل از روند اوضاع کنونی در سوریه به‌شدت ناراضی هستند، و این در حالی است که پیروزی قطعی در سوریه هنوز به‌دست نیامده و مبارزه بین نیروهای سیاسی داخلی و نقش‌آفرینان خارجی در این کشور برای مدت زیادی ادامه خواهد داشت.

قواعد بازی و نقش آمریکا در خاورمیانه در حال تغییر است

"شامیل سلطانوف" رئیس مرکز تحقیقات راهبردی «روسیه ــ جهان اسلام» نیز تأکید کرده است، در منطقه خاورمیانه قواعد بازی در حال تغییر است، در حالی که نقش آمریکا در روند اوضاع در حال تضعیف است، نقش قدرتهای منطقه‌ای در محور سه‌جانبه‌ای متشکل از «ایران، ترکیه و قطر» در حال افزایش است، و این تغییر ژئوپولیتیکی در منطقه می‌تواند نتایجی در پی داشته باشد که در حال حاضر نه در مسکو، نه در بروکسل و نه در واشنگتن، انتظار آن را ندارند.

به‌گفته وی، محور سه‌جانبه دیگری متشکل از «روسیه، ایران و ترکیه» نیز نقش خاص و مهمی در روند حل‌وفصل مناقشه نظامی در سوریه ایفاء می‌کنند که تا چندی پیش حتی تصور آن بسیار دور از ذهن بود. در هر صورت این محور سه‌جانبه ثابت کرده که بسیار مؤثر عمل می‌کند و می‌توان هرچند به‌صورت موقت، ولی روی هماهنگی اقدامات آنها در سوریه حساب کرد.

انتهای پیام/*