مسعود جعفری‌جوزانی «عملیات کورتاژ» را می‌سازد

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، مسعود جعفری جوزانی کارگردان سینما و تلویزیون قصد دارد تا فیلم سینمایی «عملیات کورتاژ» را در ژانر تاریخی بسازد.

او پیش از این تجربه ساخت آثار تاریخی چون سریال«در چشم باد» را در کارنامه خود دارد.

بنابراین گزارش، در روزهای پایانی بهمن ماه سال 1357 و آخرین روزهای دولت موقت و نظام شاهنشاهی طرحی برای نجات این رژیم تدارک دیده شد.

طرحی که یک سر آن به کاخ سفید برمی‌گشت و یک سر دیگر آن به هیئت مستشاری آمریکا در تهران که قرار بود به عنوان سدی در مقابل طوفان انقلابی مردم ایران قرار گیرد. سدی که سستی آن بیش از هر زمان دیگری روشن شد.

*گروه پنج، مامور نجات رژیم شاهنشاهی

به موجب اسناد این طرح، ودتای نظامی موسوم به عملیات نجات یا کورتاژ قصد داشتند در طی دو موج افراد مورد نظر را دستگیر نمایند.

طرح کودتا تقریبا از زمانی که وی به ایران وارد شد، در دستور کار قرار گرفت و ابعاد مختلف آن طی جلسات مختلف هایزر با گروهی از افسران ارشد شاه که به گروه پنج موسوم شدند(مرکب از ارتشبد عباش قره باغی رییس ستاد بزرگ ارتشتاران، ارتشبد طوفانیان، سپهبد ربیعی فرمانده نیروی هوایی، سپهبد بدره ای فرمانده نیروی زمینی و دریادار حبیب الهی، فرمانده نیروی دریایی) به طور مداوم مورد بررسی قرار گرفت تا اینکه به طرح نهایی رسیده و برای 21 بهمن 1357 آماده اجرا گردید.

*دستگیری در دو موج

به موجب این اسناد، طراحان کودتای نظامی موسوم به عملیات نجات یا کورتاژ قصد داشتند در طی دو موج افراد مورد نظر را دستگیر نمایند. در موج اول اهداف شخصیت هایی همچون آیت الله خمینی، طالقانی، نخست وزیر و هیئت دولت موقت و در موج دوم شخصیت های رده پایین تر نهضت انقلابی دستگیر می شوند و عده ای زیادی از آنان به جزیره سیری در جنوب کشور منتقل می شوند.

ژنرال هایزر در کتاب خاطرات خود به نام ماموریت مخفی در تهران درباره تشکیل گروه 5 و برنامه ها و اهداف آن می نویسد: …نقش افراد ما می بایستی این باشد که نوع اطلاعات لازم برای انجام یک اقدام نظامی را مشخص کنند…اگر حکومت غیر نظامی شکست بخورد، کودتا از هر شق دیگری بهتر است. مخالفین را باید آگاه کنیم که همیشه امکان عمل وجود دارد و عنصر قدرت ارتش بیشتر کارت های برنده را در دست دارد می تواند با مسائل با قدرت برخورد کند، اعتصابات را بشکند و کنترل کشور را بدست گیرد. این کار را حتی اگر با خونریزی زیاد هم باشد انجام خواهد داد.

*خونریزی زیادی خواهیم داشت

هایزر روز پس از فرار شاه طی گزارشی به هارولد براون جدول آمادگی ارتش برای کودتا را ترسیم می کند. او در خاطراتش می نویسد: …گروه پنج هر روز کارآیی بیشتری پیدا می کنند و قره باغی نیز نقش رهبری بیشتری ایفا می کند. برنامه ها دارد شکل می گیرد و ما داریم به جایی می رسیم که بتوانیم کودتای نظامی کنیم. حدود یک هفته دیگر قادر به انجام این کار خواهیم بود. گروه از نظر روحی آماده است تا در صورتی که دولت قانونی(یعنی دولت بختیار) رو به سقوط برود، اقدام کنند …

هایزر ادامه می دهد: …براون می خواست برآورد را از میزان خونریزی در صورت وقوع کودتا بداند. گفتم به نظرم بالاست. اضافه کردم که این نکته را باید برای آینده در نظر داشت. فدا کردن یک انسان تصمیم بسیار سختی است، اما وقتی صحبت از یک جنگ می شود، باید خسارات را با خسارت های دیگر مقایسه کنیم. شاید مرگ ده هزار تن بتواند جان یک میلیون را نجات دهد.

*دیدارهایی که نقشه آمریکایی ها را نقش بر آب کرد

اما اوضاع آن گونه که ژنرال های شاه و اربابان آمریکایی شان پیش بینی می کردند، پیش نمی رود.

با رهبری هوشمندانه حضرت امام خمینی(ره) و برنامه دقیق یاران ایشان، به جز تشکیلات انقلابی درون ارتش که سربازان و درجه داران و افسران بسیاری را گرد خود متشکل ساخته بود، دیدارهای برخی اعضای شورای انقلاب با بعضی سران ارتش، باعثشده بود که لحظه به لحظه نقشه ها و طرح های ژنرال هایزر و گروه 5 نفره ژنرال های شاه از هم گسیخته تر شود و کارآیی نهایی خود را زیر علامت سوال ببرد. این نکته را بارها و بارها شخص هایزر و دیگر سران ارتش شاه در خاطرات و نوشته ها و گفته های خود مورد تاکید قرار داده اند.

اما به هرحال کاخ سفید تا آخرین نفس های رژیم سلطنتی علیرغم خواست قطعی و بلاتردید دهها میلیون ایرانی، حمایت خود از سلطنت با حرف و عمل نشان می دادند.

*جلسه ای برای نجات رژیم شاهنشاهی

پس از اینکه عملیات موسوم به نجات و یا کورتاژ در عصر 21 بهمن بعد از فرمان تاریخی امام خمینی به بن بست کامل رسید، یعنی بعد از همان فرمانی که منجر به شکستن حکومت نظامی شد که ساعت آغاز آن برای اجرای کودتا به ساعت 30/16 عقب کشیده شده بود، صبح روز 22 بهمن 1357 در حالی که اغلب مراکز رژیم شاه به دست انقلابیون فتح شده بود و نهضت اسلامی مردم ایران به رهبری حضرت امام خمینی(ره) می رفت که طومار دودمان 2500 ساله شاهنشاهی را برای همیشه در هم بپیچد، در اتاق بحران کاخ سفید جلسه ای به ریاست برژینسکی تشکیل شد و برای نجات حکومت شاهنشاهی آخرین تدابیر را به کار بستند.

*10 تا 12 ژنرال آمریکایی با ما بیایند

راه حل نهایی این گروه کودتای نظامی است و از همین رو نتایج جلسه به سولیوان و ژنرال هایزر ابلاغ می شود. سولیوان به نوشته خودش در کتاب خاطراتش، از عصبانیت مکالمه را قطع کرده و ژنرال هایزر نیز شرایطی را برای انجام کودتا عنوان می نماید، که در آن زمان از هیچ کس ساخته نبود.

هایزر در این باره در خاطراتش می نوییسد: …وقتی صحبت را شروع کردیم، گفتم که ژنرال هیگ نیز پشت خط است. ژنرال دیوید جونز رییس ستاد مشترک گفت که آن طرف خط، خودش، معاون وزیر، دونکن ودکتر برژینسکی قرار دارند…پرسید آیا مایلم برای ترتیب یک کودتای نظامی به تهران برگردم؟ …گفتم تحت شرایط زیر می توانم …به مقدار نامحدود نیاز به پول خواهد بود، باید حدود 10 الی 12 ژنرال آمریکایی را با خود ببرم. 1000 نفر از بهترین سربازان آمریکایی را لازم دارم. زیرا در این موقعیت نمی دانستم روی چه مقدار از سربازان ایرانی می توانم حساب کنم و بالاخره نیاز به حمایت همه جانبه و متحد کشورم دارم…

*سخیف و احمقانه است

مروری بر نوشته ها و یادداشت های برژینسکی که می بایست در مقام مشاور امنیت ملی آمریکا آخرین و دقیق ترین اطلاعات را درباره اوضاع ایران در آن ساعات سرنوشت ساز و حساس داشته باشد و همچنین دیگر اعضای ارشد دولت ایالات متحده در آن جلسه اضطراری، میزان بی اطلاعی و سردرگمی مقامات رهبری آمریکا را درباره اوضاع ایران نشان می دهد.

جلسه اضطراری کاخ سفید در ساعت 30/8 صبح یکشنبه 11 فوریه تشکیل شده که باتوجه به اختلاف ساعت تهران و واشنگتن برابر ساعت چهار بعداز ظهر روز 22 بهمن 1357 است. یعنی ساعتی که ارتش اعلام بی طرفی کرده، بختیار ناپدید شده و دیگر رژیم سلطنتی در ایران وجود ندارد که ارتش از آن پشتیبانی کند یا نکند. سلسله مراتب فرماندهی در ارتش به کلی درهم ریخته و ارتباط هیئت مستشاری آمریکا با قسمت های مختلف ارتش قطع شده بود. فکر انجام کودتا در چنین شرایطی به قول سولیوان بسیار سخیف و احمقانه به نظر می رسید.

انتهای پیام/