ارادت نوایی‌های لاریجان با کهن‌آئین نخل‌گردانی + تصاویر
نوایی‌های لاریجان آمل با برگزاری کهن‌آئین نخل‌گردانی ارادت خود را به سالار شهیدان سیدالشهدا(ع) در ایام محرم نشان می‌دهند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از آمل، مازندران یکی از استان‌هایی است که با آغاز ماه محرم آئین‌هایی برگزار می‌شود که هر یک از این آئین‌ها قدمت دیرینه داشته به گونه‌ای که برخی از آنها به عنوان ثبت معنوی میراث فرهنگی در آمده است.
مراسم‌هایی چون کرب‌زنی، تشت‌گذاری، علم‌گردانی، اطعام‌دهی، فرمازنی، که از روزهای اول محرم تا تاسوعا و عاشورا در اقصی نقاط این استان یعنی قائم‌شهر، ساری، آمل، جویبار، بابل، آمل، محمودآباد و رامسر از سوی عزاداران و علاقمندان به سید و سالار شهیدان و 72 تن از یاران با وفای امام حسین(ع) به اجرا در می‌آید.
نخل‌گردانی ییلاق خوش و آب و هوای بخش لاریجان از شهرستان آمل یعنی "نوا" از جمله کهن‌آئین دیرینه‌ای است که بر تاریخچه قدمت آن اختلاف‌نظرهایی وجود دارد زیرا برخی قدمت آن را هزار ساله، عده‌ای 900 ساله و جمعی دیگر بر قدمت 700 ساله عنوان می‌کنند اگر چه کشف سنگ و لوحی در این روستا قدمت این آئین مذهبی به بیش از 650 سال بازمی‌گردد.
اما اصل بر موضوع این میراث فرهنگی و معنوی بر ارادت نوایی‌ها بر سالار شهیدان است که با خلوص و نیت در هر فصلی اهالی این روستا خود را به تکیه می‌رسانند تا به برگزاری مراسم باشکوه نخل‌گردانی بپردازند.
با توجه به اعلام نتایج کارشناسان مردم‌شناسی نخل گردانی در روستای نوای آمل جزو نخستین یا دومین آئین نخل‌گردانی در سطح کشور است که برخلاف دیگر شهرهای کشور که این آئین مذهبی را برگزار می‌کنند، به دوران آل‌بویه برمی‌گردد.
ریشه اصلی این مراسم به آئین کهن ایران باستان برگشت کرده و هیچ ارتباطی به تمدن عرب ندارد. اگر چه نخل در زبان عامیه به معنی درخت خرما است ولی مفهوم دیگری در این مراسم دارد. نخل یعنی آراستن و آرایش کردن.
نخل نوا از نظر آذین بندی پوششی سیاه دارد و با انواع شال های ابریشمین رنگارنگ، پارچه های قیمتی و آینه و چراغ و آرایش می‌دهند و به گل و سبزه می آرایند، در تمام سال در جا و مکان خود از احترام و توجه خاصی برخوردار است و اغلب نیازمندان برای گرفتن حاجت از صاحب نخل، دخیل می بندند. مردم در روز هفتم محرم نخلی که لباس‌های آن کامل شده از محل نگهداری آن توسط مردم به حرکت در می‌آید.
نوایی‌ها در روز هشتم، نهم و دهم محرم با بر سرگرفتن نخل همراه با عزاداری و سینه‌زنی در دور محل نخل گردانی می‌کنند و هنگام عبور نخل از منازل مردم روستا اهالی هر خانه از جلوی درب منزل به توزیع نذوراتی مانند " شیر و دارچین " به همراه خرما و بیسکویت می پردازند.
نخل در حرکت خود به تمام طوایفی که در محل حرکت‌اش سقاخانه دارند جلوی هر سقاخانه سه بار ادای احترام می‌کند. همچنین در روزهای دیگر مسیر حرکت نخل متفاوت است، اگر چه در بسیاری اوقات مسیرهای نخل مشترک است، ولی برخی از مسیرها اختصاصی است.
همچنین مسیر نخل‌گردانی در روز های هشتم محرم و عاشورای حسینی به سمت منطقه "حورا" که منطقه‌ای مقدس برای اهالی محل است، می‌روند و در روز تاسوعا به سمت امامزاده یحیی نوا می‌روند.
هئیت عزاداری به تکیه محل برای سینه‌زنی تجمع می‌کنند که قدمت تکیه با توجه به درخت قدیمی محل و سقاخانه‌های این روستا به 650 تا 700 سال برگشته که مسجد جامع نوا با توجه به نوع معماری به دوران هارون‌الرشید و پیشینه‌ای 700 ساله بازمی‌گردد.
وزن تقریبی نخل بیش از 300 کیلوگرم است که شکلی مخروطی داشته، پنج نفر در جلو و یک نفر در عقب آن را حمل می‌کنند.
مردمان این دیار در هنگام نخل‌گردانی شعار متفاوتی آن هم " حسن و حسین یا امام حسین(ع)" سر می‌دهند.
گزارش از کبریا مقدس
انتهای پیام/
