حل معماهایی در ایران که برای کل دنیا دستاورد می‌آورد
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی با تأکید بر ضرورت توجه حقوقدانها به میراث فرهنگی گفت: اگر کارهایی که سالها پیش مطابق با دریافتمان از یک محوطه تاریخی بنام باستان شناسی انجام می‌دادیم اکنون انجام دهیم به عنوان مجرمی که کار غیرعلمی انجام داده،شناخته می‌شویم.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، سید محمد بهشتی در نشست تخصصی- حقوقی نهاد مالکیت در میراث فرهنگی اظهار داشت: در نسبت بین مباحث حقوقی و میراث فرهنگی با مشکلات زیادی مواجه هستیم که یکی از آنها جدی نگرفتن حقوق میراث فرهنگی به عنوان یک شاخه از حقوق در کشور است.
وی اثر این امر را در تنهایی و عزلت به سر بردن میراث فرهنگی دانست و افزود: از جمله مشکلات این حوزه مشکلاتی است که نسبت به قوانین موجود از جمله تفاسیر شورای نگهبان وجود دارد.
بهشتی اظهار داشت: ما باید می‌توانستیم مسائل ذهنی شورای نگهبان را مرتفع کنیم اما هنوز از پشتوانه علمی قوی در جریانی از جامعه حقوقدان که ما را یاری کنند محروم هستیم.
وی تصریح کرد: البته ما فقط مشکل حقوقی نداریم بلکه مشکل فقهی هم داریم که در آنها مشکلاتمان مضاعف است زیرا که برخی از حقوقدانها گوشه نظری به میراث فرهنگی دارند اما در حوزه فقهی مهجورتر مانده ایم.
بهشتی با بیان اینکه هر موضوعی اگر به لحاظ حقوقی حل و فصل نشده باشد بسیار خسارت می‌بیند، افزود: زمانی خسارت متوجه مسائل رفع شدنی نظیر مسائل مالی است اما در مورد میراث فرهنگی خسارت‌ها جبران نا پذیر هستند زیرا که متوجه تنها ما و سازمان نیست بلکه تمام نسل‌های بعد از ما متضرر می‌شوند و متوجه همه کشور است.
بهشتی امور حقوقی زمین مانده در حوزه میراث فرهنگی را بسیار زیاد دانست و گفت: طبیعی است که اگر زودتر بتوانیم این معماها را حل و فصل کنیم به سهم خودمان توانسته ایم به جبران خسارتی که همواره وجود داشته است کمک کنیم.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی در مثالی اظهار داشت: در قانون 1309 مربوط به اموال دولتی پیش بینی شده تمامی دستگاه‌های دولتی نسبت به اموال خاصی که در اختیار دارند باید آیین نامه‌های اختصاصی خودشان را داشته باشند مانند نیروهای نظامی که اموالی نظیر سلاح و ... دارند.
بهشتی یکی از این دستگاه‌ها را که باید آیین نامه می‌داشت سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اعلام کرد که از سال 1309 تا سال 1381 در آن چنین آیین نامه ای تدوین نشده بود و اموال تاریخی فرهنگی مانند سایر اموال ثبت و ضبط می‌شد.
وی نبود این آیین نامه را یک خلاء دانست که خسارت‌های زیادی را در این سالها در بر داشته و به آثار تاریخی لطمه زده است.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی با بیان اینکه در حوزه میراث فرهنگی با موضوعات نویی مواجه هستیم، تصریح کرد: در نظر گرفتن چیزی به عنوان اثر فرهنگی- تاریخی یک پدیده معاصر است زیرا موضوع میراث فرهنگی که با موضوعات کهن سروکار دارد خودش کهن نیست.
به گفته بهشتی، تمامی علومی که با میراث فرهنگی سرو کار دارند نظیر مردم شناسی، باستان شناسی و ... با موضوعات کهنسال سرو کار دارند اما خودشان جوان هستند پس در حال تغییر و تحول اند یعنی آنچه به عنوان علم باستان شناسی 60 سال پیش شناخته می‌شد امروز حتی علم هم شمرده نمی‌شود.
وی اظهار داشت: اگر کارهایی که سالها پیش مطابق با دریافتمان از یک محوطه تاریخی به عنوان یک باستان شناس انجام می‌دادیم اکنون انجام دهیم به عنوان یک مجرمی که کار غیر علمی انجام داده است، شناخته می‌شویم.
به گفته وی، از سوی دیگر این علوم هر چه به جلوتر گام بردارند متوجه قلمروهای وسیع تر با مراتب بیشتری می‌شوند.
وی با اشاره به اصطلاح جدید منظر فرهنگی تصریح کرد: عنوان منظر فرهنگی ابعاد حقوقی، علمی و ... دارد ولی موضوع جدیدی است و همچنان نکات جدیدی راجع به آن بدست می‌آوریم که موضوعات حقوقی را هم شامل می‌شود.
رئیس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری همچنین گفت: روزگاری از تخت جمشید تنها خودش را در نظر داشتیم ولی حالا با توجه به منظر فرهنگی تمام دشت مرودشت جزئی از آن و به آن مربوط می‌شود و تمامی مسائل حقوقی اش را در بر می‌گیرد.
بهشتی گفت: به دلایل مختلف از جمله پیچیدگی‌های میراث فرهنگی از نظر حقوقی به شدت نیازمند توجه حقوقدانان به موضوع میراث فرهنگی هستیم.
وی اظهار داشت: اگر کنکاش حقوقی در مسائل میراث فرهنگی صورت گیرد ما می‌توانیم حرفی برای کل جهان داشته باشیم و این تنها مشکلات خودمان را حل نمی‌کند.
بهشتی با اشاره به اینکه در ایران بیش از 200 هزار محوطه تاریخی و یک میلیون بنای تاریخی وجود دارد، تصریح کرد: به عنوان مثال این میزان در مقایسه با کشور اتریش که 700 محوطه تاریخی دارد 300 برابر است.
وی افزود: قدیمی ترین آثار فرهنگی اتریش مربوط به رومن‌ها و بیش از 2 هزار سال پیش است در حالیکه در ایران از 10 هزار سال پیش تا به امروز محوطه داریم.
بهشتی با بیان اینکه در تمامی کشورهای دنیا تنها در یک مقطع آثار تاریخی وجود دارد اما در ایران بلا انقطاع در یک وسعت جغرافیایی وسیع آثار تاریخی داریم، تصریح کرد: از این رو باید به این نکته توجه کنیم؛ با موضوعی طرف هستیم که در مقیاس جهانی تمام مسائلی که هر گوشه از جهان به لحاظ حقوقی با موضوع میراث فرهنگی با آن مواجه باشد حتماً ما هم با آن مواجهیم، بنابراین اگر بتوانیم معمایی را در اینجا حل کنیم می‌توانیم برای دنیا دستاوردی داشته باشیم.
وی با اشاره به مثال‌هایی از مشکلات میراث فرهنگی کشورهای دیگر گفت: در تمام دنیا تقریباً همین وضع بوده است و در تمامی کشورهای جهان اول نیز مشکلات وجود دارد به نحوی که آسمان میراث فرهنگی در تمام دنیا یک رنگ است.
بهشتی خاطرنشان کرد: افرادی که در این حوزه تلاش می‌کنند حتی اگر تلاششان بخواهد صرفاً جنبه علمی پیدا کند می‌توانند حرف‌های گفتنی با خریداران زیادی در سطح جهانی داشته باشند زیرا قبیله حقوقدان‌های فعال در موضوع میراث فرهنگی در مقیاس جهانی چندان گسترده نیست.
انتهای پیام/
