اختیارات اردوغان محیط بر قانون اساسی است

«فرشید باقریان»، کارشناس مسائل بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم، در خصوص پیروزی شکننده حزب عدالت و توسعه در همه‌ پرسی 16 آوریل و پیامدهای آن، با اشاره به اینکه اختیارات اردوغان محیط بر قانون اساسی است، بیان داشت: همه­ پرسی ترکیه فعلاً تبعاتی برای کشورهای همسایه آن ندارد. همه انتظار داشتند که حزب عدالت توسعه پیروز شود؛ چراکه آک­پارتی از چند سال گذشته از امکانات دولتی استفاده می‌کند و قاعدتاً پیروز می‌شد.

وی با توجه به نتیجه نسبتاً برابر آرای موافق و مخالف اصلاح قانون اساسی گفت: شگفتی اصلی در میزان آرای مخالف بود. البته این انتخابات با انتخابات پیشین تفاوت داشت. این انتخابات یک پاسخ آری یا نه و به‌ اصطلاح یک رفراندوم بود. مردم مشارکت خوب داشتند و آرای مثبت و منفی با اختلاف کمی تفاوت داشت.

کارشناس مسائل بین‌الملل در پاسخ به این پرسش که «نقاط ضعف حزب عدالت توسعه در همه­ پرسی 16 آوریل چه بود؟» مطرح کرد: عده‌ای اعتقاد دارند که در مورد مواد اصلاحی قانون اساسی کاملاً تفهیم صورت نگرفته است. قانون اساسی ترکیه بسیار شکننده بود؛ چراکه این قانون در دوران کنعان اورن نوشته شد و به قول خود ترک­ها قانون اساسی کودتا است. این قانون اساسی بارها مورد تغییر قرار گرفته است. حزب عدالت توسعه نیز چند سال پیش ماده 35 قانون اساسی را تغییر داد.

وی با اشاره به پیامدهای اصلاحات صورت گرفته در قانون اساسی تأکید داشت: بخشی از تغییراتی که در حال حاضر قرار است اعمال شود، ممکن است زنگ خطر باشد. با این‌ حال بخش دیگر نیز ممکن است سودمند باشد. زمانی که قدرت اقدامات و اختیارات رجب طیب اردوغان به‌ عنوان یک سیاستمدار حرفه‌ای که اوضاع اجتماعی کشور خود را به‌ خوبی می‌شناسد، محیط بر قانون اساسی است، تغییرات قانون اساسی دیگر چندان مهم نیست.

باقریان با تأکید بر آثار سلبی نتایج همه­ پرسی گفت: زمانی که تمام اختیارات در دست کسی قرار می­‌گیرد که می‌تواند یک‌ شبه مجلس را منحل کند، قانون اساسی دیگر چندان جایگاهی ندارد. قانون اساسی برای حزب مخالف نوشته می‌شود. تبعات برون‌ مرزی نیز پدیدار می‌شود. خطرات ناشی از اختیارات بیش‌ از حد رجب طیب اردوغان می‌تواند به تصمیمات شخصی منجر شود.

وی با توجه به تغییر سیستم حکومتی ترکیه بیان داشت: جایگزینی سیستم ریاستی به‌ جای سیستم پارلمانی منجر به‌ نوعی سلطنت می‌شود. خطر اصلی در چهار شهر نخست ترکیه بیشتر است. چهار شهر از پنج شهر اصلی ترکیه به همه‌پرسی رأی مخالف داده‌اند. انتظار این بود که رجب طیب اردوغان در استانبول و آنکارا رأی مثبت بیاورد، در صورتی‌ که رأی منفی بیشتر شد. انتظاری برای آرای مثبت در شهر بورسا نمی‌رفت؛ اما بالاترین میزان آرای مثبت را به خود اختصاص داد. چنین مواردی‌ شگفتی‌های این همه‌پرسی بود.

کارشناس مسائل بین‌الملل با اشاره به تأثیرات همه­ پرسی بر ساختار دولتی مطرح کرد: به نظر می‌رسد تغییرات اساسی در کابینه و شورای وزرا زودتر از تغییر در قانون اساسی انجام می‌گیرد. از آنجایی‌ که رجب طیب اردوغان سیاست‌مدار باهوشی است؛ لذا به نظر می‌رسد با طمأنینه رفتار کند تا زخم اختلاف پایین آرای مثبت و منفی را التیام دهد.

انتهای پیام/