گره کور در شمال اسپانیا

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم، اخیرا مقامات اسپانیایی موافقت اولیه خود را با پیوستن اسکاتلند مستقل به اتحادیه اروپا اعلام کرده اند. البته مقامات دولت مادرید تاکید کرده اند که جهت تحقق این مسئله، در ابتدا لازم است اسکاتلند به همراه انگلیس از اتحادیه اروپا خارج شود و سپس در خصوص وضعیت این منطقه یا کشور (در صورت استقلال از انگلیس) تصمیم گیری شود. این اظهارات در حالی صورت می گیرد که مقامات اسپانیایی، در بیان مواضع و سخنان خود در قبال تحولات اسکاتلند به شدت محتاط هستند. دلیل این احتیاط کاملا مشخص است، راستگرایان میانه و سوسیالیستها در اسپانیا هر دو با یک معمای پیچیده و مشترک به نام "استقلال کاتالونیا" دست و پنجه نرم می کنند.

زمزمه های استقلال خواهی در کاتالونیای اسپانیا همچنان بلند است. مقامات اسپانیایی بارها عنوان کرده‌اند که برگزاری همه پرسی استقلال کاتالونیا از این کشور، مغایر با قانون اساسی است. با این حال کاتالانها قصد عقب نشینی در مقابل دولت مرکزی مادرید را ندارند. در چنین شرایطی هر موضعی که در نفی یا تایید پیوستن اسکاتلند به اتحادیه اروپا از سوی دولت اسپانیا اتخاذ شود، به طور طبیعی بر روی تحولات سیاسی و اجتماعی جاری در منطقه کاتالونیا و متعاقبا معادلات سیاسی اسپانیا انعکاس خواهد داشت: اگر مقامات اسپانیایی از پیوستن اسکاتلند مستقل به اتحادیه اروپا حمایت کنند، در آن صورت دولت انگلیس نیز به صورت علنی یا غیر علنی، وارد فاز تقابل با مادرید در حمایت از استقلال کاتالونیا خواهد شد. با این حال اگر دولت اسپانیا از این موضوع حمایت نکند، متهم به نادیده گرفتن اراده ساکنان اسکاتلند خواهد شد. این موضوع در مراودات اقتصادی و سیاسی آتی اسکاتلند و اسپانیا نیز تاثیرگذار خواهد بود.

دولت اسپانیا در مواجهه با این گره کور، سعی دارد در وهله اول جنس تحولات کاتالونیا و اسکاتلند را با یکدیگر به صورتی اساسی متفاوت جلوه دهد. اظهارات اخیر آلفونسو داستیس  وزیر امور خارجه اسپانیا در خصوص وضعیت کاتالونیا و اسکاتلند و مقایسه این دو ، در نوع خود قابل تامل است:

"موضع مادرید درباره تلاش های اسکاتلند برای پیوستن به اتحادیه اروپا، ارتباطی با مساله کاتالونیا ندارد. در اسکاتلند، یک همه پرسی مطابق با قانون وجود داشته است. در اسپانیا این مساله مطابق با قانون اساسی نیست. اسکاتلند و کاتالونیا دو مساله قابل قیاس نیستند."

با این حال بسیاری از تحلیلگران مسائل اروپا معتقدند قیاس اسکاتلند و کاتالونیا چندان مع الفارق نیست! حداقلی ترین وجه مشترک این دو منطقه، میل اکثر ساکنان آنها مبنی بر استقلال از کشورهایشان است. در جریان برگزاری همه پرسی غیر رسمی  دو سال قبل در کاتالونیا، اکثر ساکنان این منطقه به استقلال از اسپانیا رای مثبت دادند. از این رو نمی توان آنچه امروز در کاتالونیا می گذرد را طبیعی جلوه داد.

کاتالونیا در شمال شرقی اسپانیا قرار دارد و نزدیک به 20 درصد تولید ناخالص ملی اسپانیا در این بخش انجام می شود. از این رو کاتالونیا اهمیت ویژه‌ای در معادلات سیاسی و اقتصادی اسپانیا دارد. بدیهی است که مقامات اسپانیایی حاضر به از دست دادن کاتالونیا نیستند زیرا علاوه بر جنبه حیثیتی، این موضوع دارای عواقب تجاری و مالی سختی برای اسپانیایی ها خواهد بود.

در نهایت اینکه گره کور کاتالونیا همچنان به قوت خود باقیست و باز کردن این گره، فعلا از دست مقامات اسپانیایی و اروپایی نیز خارج است. مقامات ارشد اروپایی نیز به مانند مقامات اسپانیایی، با نگرانی خاصی تحولات کاتالونیا را رصد می کنند. آنها معتقدند که  در صورت استقلال کاتالونیا از اسپانیا، برخی مناطق خودمختار در اروپا نیز نسبت به استقلال از دولت‌های مرکزی تحریک خواهند شد. در این صورت، تجزیه اروپا امری غیر قابل اجتناب خواهد بود. در هر حال باید در انتظار تحولات مربوط به منطقه کاتالونیا در سال جدید میلادی ماند. آیا مقامات اروپایی و اسپانیایی قادر به بازکردن این گره کور خواهند شد؟

انتهای پیام/