پیش بینی اندیشکده «بروکینگز» از ناکارآمدی تیم ترامپ در حل بحران سوریه

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، اندیشکده آمریکایی «بروکینگز» در گزارشی با عنوان «ارزیابی گزینه های ترامپ در سوریه»، نوشت سیاست دولت واشنگتن در سوریه با شکست روبرو شده است اما مشخص نیست که آیا دولت جدید آمریکا با ریاست «دونالد ترامپ» بتواند شرایط سوریه را بهبود بخشد یا خیر زیرا برخی از گزینه هایی که مورد بررسی مقامات قرار دارند، می توانند به وضوح شرایط در سوریه را وخیم تر کنند.

بر این اساس، اگرچه داعش در سوریه عقب نشینی های متعددی داشته است اما دامنه و مقیاس کشتارهایی که در این کشور صورت می گیرد، هر ساله افزایش داشته است و در حال حاضر بیش از 450 هزار سوری کشته شده اند و بیش از 13.5 میلیون نفر دیگر داخل سوریه آواره اند و یا پناهنده شده اند.

بروکینگز نوشت به نظر می رسد که «بشار اسد» رئیس جمهور سوریه مسلط و در حال ترقی است اما مخالفان روز به روز تندرو تر و افراطی تر می شوند و داعش و جبهه فتح الشام مرتبط با القاعده نیز در این بین نقش هایی کلیدی بازی می کنند.

از طرف دیگر، تلاش های «جان کری» وزیر امور خارجه سابق آمریکا برای برقراری آتش بس در سوریه با شکست روبرو شد و به نظر می رسد که احتمالا تلاش های روسیه نیز با موفقیت های محدودی همراه باشد.

بروکینگر نوشت با این وجود، منافع تاریخی آمریکا در خاورمیانه به ندرت تحت تاثیر تحولات سوریه قرار گرفته اند زیرا سوریه نفت کمی دارد و فاقد  تسلیحات هسته ای است و حتی قبل از شروع جنگ داخلی در سوریه، این کشور یک تهدید نظامی ضعیف برای امنیت اسرائیل به حساب می آمد.

ترامپ اهمیتی برای جنایات جنگی قائل نیست

این اندیشکده نوشت که ترامپ اهمیتی برای کشتارهای انسانی و قتل عام های یک جنگ قائل نیست و نگاه حقارت آمیزی که ترامپ به بیشتر متحدان واشنگتن دارد،‌ نشان می دهد که نگرانی متحدان آمریکا درباره گسترش رقابت خواهی های منطقه ای تاثیر عمیقی روی طرز فکر ترامپ ندارد.

بر اساس گزارش این اندیشکده، تنها خطری که تهدیدی فوری برای منافع آمریکا به حساب می آید، گسترش تروریسم از سوریه، محل استقرار داعش، است.

اوباما با در نظر گرفتن این نکته، تلاش کرد ضمن انتقاد از اسد روی تلاش های نظامی آمریکا علیه داعش در سوریه متمرکز شود اما با در نظر گرفتن رقابت های انتخاباتی ترامپ، انتصاب های اولیه او و اقدامات نخستینی که ترامپ به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا انجام داده است، پیش بینی اینکه راهبرد ترامپ در قبال سوریه چه خواهد بود، دشوار است.

در حقیقت، ترامپ سیگنال های متناقضی از خود نشان داده است که مشکل معمول یبشتر دولت های جدید و حتی دولت های باتجربه بوده است. ترامپ در طول رقابت های انتخاباتی خود مکررا از جنگ های احمقانه به خصوص حمله آمریکا به عراق انتقاد کرد و ضرورت حمایت واشنگتن از متحدانش را زیر سوال برد.

ترامپ مخالفان سوری را گروهی نابسامان توصیف کرد و این سوال را مطرح کرد که آیا مخالفان میانه روی سوری واقعا میانه رو هستند یا خیر. رئیس جمهور جدید آمریکا مدت هاست که خواستار اتخاذ یک موضع سخت در قبال داعش و همکاری با روسیه که حامی نظام سوریه محسوب می شود، شده است اما با ایران مخالف است.

این در حالیست که ترامپ در اعلامیه اخیر خود به صورت غیر منتظره وعده داده که آمریکا قطعا به ایجاد مناطق محروم در سوریه خواهد پرداخت اما توضیحی در این باره نداده است.

جنگ عراق ثابت کرد حمله به خاورمیانه پرهزینه است و نتیجه معکوس دارد

بروکینگز نوشت که یکی از گزینه های دولت ترامپ در قبال سوریه این است که هیچ اقدامی نکند.

بر اساس این گزارش، اوباما همواره در قبال سوریه با احتیاط پیش می رفت و نگران بود که سوریه نیز به باتلاقی شبیه عراق بعد از حمله سال 2003 میلادی آمریکا تبدیل شود. اوباما در عین حال فرصت هایی که برای مداخله موثر در بحران سوریه در اختیار داشت از دست داد.

ترامپ نیز با یک سردرگمی مشابه دولت اوباما و حتی به مراتب سخت تر روبرو است.

از نظر ترامپ و بسیاری از مردم آمریکا جنگ عراق ثابت کرد که مداخله نظامی در خاورمیانه بسیار پرهزینه و پیچیده و اغلب با نتایج معکوس همراه است اما با این حال، تروریسم یک خطر جدی است و ترامپ به عنوان کسی که قسم خود تا آمریکا را امن نگه دارد، نمی تواند خطر تروریسم را ندیده بگیرد.

بنابراین، ترامپ نیز مانند اوباما ممکن است ضمن اینکه از جنگ دوری کند، به مقابله با داعش بپردازد.

خوراک داعش، جنگ های داخلی در کشورهاست

بروکینگز نوشت که مشکلی که این گزینه در پیش دارد، این است که تروریسم و جنگ های داخلی با یکدیگر مرتبط هستند و بنابراین، مقابله با یکی از این دو مورد (تروریسم یا جنگ داخلی) کار دشواری است.

جنگ های داخلی داعش را تغذیه می کنند. داعش با تشدید جنگ داخلی عراق رشد کرد و با جنگ داخلی سوریه گسترش یافت.

حتی اگر داعش با شکست سختی روبرو شود و تمام قلمروی خود را از دست بدهد، طرح هایی برای فعالیت های زیرزمینی خود فراهم کرده است بنابراین، بدون حل مشکل حکومت و کنترل منطقه ای داعش، سایر سازمان ها و گروه های تروریستی نیز احتمالا از بین نخواهند رفت و خود جنگ نیز مسیر جذب نیروهای جدید برای گروه های تروریستی را هموار می کند.

بنابراین، تروریسم در منطقه و جریان پناهندگان احتمالا ادامه می یابد و کشورهای همسایه به تشدید جنگ های نیابتی خود می پردازند و مادامی که خطر تروریسم نزدیک آمریکا نشود، همه اینها فرق چندانی برای ترامپ نخواهد داشت و بنابراین، از نظر ترامپ ضرورتی برای کمک متحدان واشنگتن در سایر مناطق نیز وجود ندارد.

بروکینگز نوشت یک راهبرد دیگری که دولت ترامپ می تواند در سوریه پیش بگیرد، استفاده از بمباران هوایی است.

همانطور که ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی اش تاکید کرده است، نیروی هوایی آمریکا توانایی قابل توجهی در هدف گیری اهداف ثابت مانند ساختمان ها و اهداف بزرگ سیار مانند توپخانه های سنگین داعش و یا کامیون های حمل و نقل نفت این  گروه تروریستی دارد.

علاوه بر این، آمریکا در طول سال های بعد از وقوع حملات تروریستی 11 سپتامبر، از پهپادها و تجهیزات هوایی خود برای هدف گیری رهبران مظنون تروریستی استفاده کرده است.
حتی اگر تروریست ها در جریان حملات هوایی آمریکا بتوانند خود را پنهان کنند، عملیات برای این افراد به مراتب سخت تر می شود زیرا مرتبا باید خود را مخفی کنند.

بروکینگز نوشت با این حال، استفاده از نیروی هوایی در سوریه محدودیت های بسیاری دارد. حملات هوایی برای کارآمدی بیشتر باید با هماهنگی نیروهای زمینی انجام شوند و نیروهای زمینی می توانند اطلاعات هدفگیری دقیقی برای انجام حملات هوایی تهیه کنند اما مهم تر از همه این موارد این است که این نیروهای زمینی هستند که شرایط زمینی را تغییر می دهند و حکومت های محلی را تامین امنیت و از بازگشت تروریست ها جلوگیری می کنند.

بنابراین، بدون داشتن نیروهای زمینی ممکن است یک عامل محلی برای کمک به حملات هوایی در سوریه به کار گرفته شود و این عامل محلی ممکن است فردی باشد که به مراتب از دشمنان فعلی در سوریه خطرناک تر باشد.

در نتیجه استفاده از نیروی هوایی توسط دولت ترامپ در سوریه کافی نیست.

بروکینگز در ادامه نوشت یکی دیگر از گزینه های پیش روی ترامپ در قبال سوریه که دولت اوباما به آن توجهی نکرد، همکاری با روسی هاست که این همکاری می تواند از طریق به اشتراک گذاری مستقیم اطلاعات هدفگیری با مسکو، انجام بمباران های هوایی مشترک علیه داعش و یا همکاری های مشابه همکاری شرکای نظامی بین واشنگتن و مسکو صورت گیرد.

بر اساس این گزارش،‌ مسکو و واشنگتن می توانند از یک روش دیگر که چندان مشهود نباشد نیز در سوریه با یکدیگر همکاری کنند و آن روش پایان حمایت از مخالفان اسد و افزایش نفوذ نسبی مسکو در سوریه و تشدید قدرت نظام اسد به عنوان شریک مسکو است.

بروکینگز نوشت که کمک آمریکا به روسیه و اسد نهایتا به کمک به ایران ختم می شود بنابراین، اتحاد نزدیک بین آمریکا با روسیه در جنگ علیه داعش می تواند نتیجه معکوس به همراه داشته باشد و مانع جایگاه منطقه ای آمریکا شود.

این اندیشکده با اشاره به پیشنهاد ترامپ برای ایجاد مناطق امن در سوریه نوشته است که ایجاد این مناطق به معنای تعیین مناطقی است که ترکیبی از نیروهای زمینی و هوایی آمریکا و متحدان واشنگتن در آنجا حضور پیدا کنند اما مشکلی که وجود دارد تعیین این است که کدام قلمرو به شیوه ای موثر از دست داعش توقیف شده است و کدام نیروها را می توان در این منطقه به کار گرفت و ماهیت دستور کار در این منطقه چیست و چه تعداد نیرو برای انجام چه اهدافی در این منطقه مستقر شوند.

خطر ایجاد مناطق امن در سوریه

از طرف دیگر، اگر این مناطق به پایگاهی برای مخالفان اسد و مخالفان داعش تبدیل شود، در این صورت هر دو گروه این پایگاه ها را هدف می گیرند بنابراین، این مناطق به یک محافظت و نظارت شدید برای حفظ امنیت مردم آن منطقه نیاز دارند.

بنابراین، ایجاد مناطق امن در سوریه حقیقتا می تواند شرایط را وخیم تر کند و دستاورد کمی خواهد داشت و آمریکا را ناخواسته در مسیر مداخله نظامی گسترده تر در سوریه قرار خواهد داد.

بررسی مجزای ملاحظات دیپلماتیک و ژئوپولیتیک‌ در سوریه نیز به اندازه پیامدهای حاصل از حضور روسیه،‌ ایران، نیروهای ترکیه و مداخله مستقیم در جنگ داخلی سوریه پیچیده است.

بروکینگز نوشت مشخص نیست که ترامپ و گروه اصلی مشاوران او در کاخ سفید چه فکری می کنند. در حال حاضر هیچ گزینه مفیدی در قبال سوریه وجود ندارد و واقعیت های سیاست داخلی ترامپ، گزینه های پیش روی وی در سوریه را نیز دشوارتر می سازد.

ترامپ به خوبی می داند که مردم آمریکا دیگر نمی خواهند در یک باتلاق و گرفتاری دیگر در خاورمیانه فرو بروند اما در عین حال، در عین حال می خواهند اطمینان حاصل کنند که خاورمیانه به سکوی برای حملات تروریستی علیه آمریکا تبدیل نخواهد شد.

بروکینگز در پایان گزارش خود نوشت هم مداخله نظامی در سوریه و هم عدم دخالت نظامی در این کشور، با شکست روبرو خواهد شد بنابراین، تیم ترامپ با وظیفه دشواری روبرو است و کسانی که امید به موفقیت در سوریه دارند احتمالا با عملکرد تیم ترامپ در سوریه ناامید خواهند شد.

انتهای پیام/.