شهر «اولینها» از جنس «سوخته»
دیار اساطیرها قرار است در سال ۹۶ مقصد گردشگری جدیدی برای ایرانیان شود. سیستان و بلوچستانی که شهر سوخته آن شهری است که نخستین انیمیشن تاریخ، اولین جراحی جمجمه انسان، اولین چشم مصنوعی تاریخ جهان از دل کاوشهای باستانشناختی آن بهدست آمده است.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری تسنیم، «همیشه ما را با نداشتههایمان شناختهاند، خواهش ما این است که این بار ما را با داشتههایمان معرفی کنید.» این را یکی از فعالان حوزه صنایعدستی استان سیستانوبلوچستان خطاب به خبرنگاران میگوید، به خبرنگاران حوزه گردشگری که در قالب یک تور رسانهای راهی سیستانوبلوچستان شدهاند تا در این استان، از زابل تا چابهار، شهربه شهر بچرخند و از قابلیتهای گردشگری آنجا بنویسند.
بازدید از موزه منطقهای جنوبشرق کشور در زاهدان اولین برنامه این تور بود و پس از آن محوطه باستانی شهر سوخته، نخستین اثر ثبتجهانیشده این استان، و موزه آن مقصد دیگر بود. شهری که قدمت سکونت در آن به 5 هزار سال پیش میرسد و بهگفته روحالله شیرازی - رئیس پایگاه میراث جهانی شهر سوخته، یکی از اولین کلانشهرهای جهان بهحساب میآمد.
وی میگوید: «در روزگاری که بیشتر جهان آن دوران روستانشین بودند، اهالی متمدن شهر سوخته، با جمعیتی در حدود 5هزار تا 7هزار نفر شهری ساخته بودند که بخشهای مختلف آن درست مانند کلانشهرهای مدرن امروزی جدا و با فاصله از هم بود. منطقه صنعتی و کارگاهی این شهر، که بیشتر در کار سفالگری بودهاند، با فاصلهای مشخص از منطقه مسکونی شهر طراحی شده بود.»
شیرازی دکترای باستانشناسی از دانشگاه سوربن فرانسه دارد و البته گفتههای او را یافتههای باستانشناسان از شهر سوخته نیز تأیید میکند، شهری که نخستین انیمیشن تاریخ، اولین جراحی جمجمه انسان، اولین چشم مصنوعی تاریخ جهان از دل کاوشهای باستانشناختی آن بهدست آمده است.
پس از شهر سوخته، نوبت به کوه خواجه یا اوشیدا میرسد، تنها بلندی دشت سیستان که از روی آن میشود از چهار جهت منطقه سیستان در شمال استان را دید.
این کوه در ادیان مختلف ــ زرتشت، اسلام و مسیحیت ــ مقدس است و نزد اهالی منطقه نیز ارج و قربی بلند دارد. روزگاری نهچندان دور تالاب هامون دورتادور این کوه را میگرفت، اما حالا که خشکسالی دامن منطقه را رها نمیکند، چیزی جز یک لکه آبی کمعمق، که از آخرین بقایای هامون محسوب میشود و در ضلع شرقی کوه بهچشم میآید، دیده نمیشود.
بااین حال، وجود کهندژ باستانی روی بلندای این کوه جذابیتی اساطیری به آن بخشیده است، جایی که یک گروه موسیقی و رقص سنتی سیستانی نیز برای لحظاتی در عصر روز سهشنبه فضایی بیمانند در ویرانههای باقیمانده از آن خلق کرد.
افزایش 10 برابری بودجه ادارهکل سیستانوبلوچستان
همچنین در این رابطه دکتر کامبیز مشتاقگوهری - مدیرکل میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری سیستانوبلوچستان میگوید: «در این مسیر استانداری و شخص استاندار اصلیترین کمک و پشتیبان ما هستند. برای سال آینده برای تحقق این هدف بودجه ادارهکل ما 10 برابر افزایش یافته است و این افزایش بیسابقه نشان از اهمیت موضوع برای استان دارد.»
بخش دیگری از این برنامه به دیدار با استاندار سیستانوبلوچستان گذشت. صبح روز چهارشنبه، علیاوسط هاشمی میزبان خبرنگاران بود تا با آنها از داشتهها، برنامهها و چشماندازهای استانش در حوزه گردشگری و توسعه بگوید. این نشست خبری در سالن استانداری برگزار شد و آقای هاشمی دو ساعت و نیم رودرروی خبرنگاران نشست و به پرسشهای آنها پاسخ گفت. آنچه در ادامه آمده بخشی از این نشست خبری است.
فراهم بودن امکان میزبانی از کشتی کروز و گردشگران اروپایی
استاندار سیستانوبلوچستان در بخش ابتدایی صحبتهای خود گفت: «زمانی دروازههای استان بهروی گردشگری بسته بوده. بالأخره این صنعت توجیه اقتصادی نداشته است و سفر به شهرهای سیستانوبلوچستان گران بوده؛ اما در آغاز ورود به صنعت گردشگری هستیم و سعی داریم در سال 96 میزبان جشنها، فستیوالها، تورها و گردشگران زیادی باشیم.
هاشمی سال 96 را سال گردشگری و میراثفرهنگی در این استان خواند و اعلام کرد: «در سال 96 تمام بخشهای استان آمادگی دارند که گردشگران را از بخشهای مختلف کشور میزبانی کنند.»
وی در این نشست گفت: «متأسفانه تصوری منفی نسبت به وضعیت امنیتی استان سیستانوبلوچستان وجود دارد. در گذشته مشکلات امنیتی در استان وجود داشت، اما سالهای زیادی است که امنیت کامل در استان برقرار است، بهخصوص اینکه در سالهای اخیر سیاست تأمین امنیت با همراهی مردم در استان پیگیری میشود و مردم این ظرفیت را درک کردهاند. درواقع، در سالهای اخیر جریانهایی رسانهای وجود داشت که باعث میشد رسوبی در رسانهها درباره حقیقت این مردمان شکل بگیرد. این رسوب در نگاه ملی نیز چالشهایی را برای مردم ایجاد کرده و مانع شناخت ظرفیتها و فرهنگ مردم سیستانوبلوچستان شده و زمینهساز دور ماندن [ما و دیگر استانها] از همدیگر شده است.»
هاشمی در ادامه گفت: «در این سالها یک اسم را برای سال انتخاب میکردیم؛ سال 93 را ”سال فرهنگی“ اعلام کردیم. در سال 93 استان سینما نداشت. چهار سال تلاش کردیم و نگذاشتیم نمایشگاه کتاب تعطیل شود و مردم هم راضی بودند. امسال را ”سال حاشیهنشینی“ تعریف کردهایم و میخواهیم بخش دیگری از شهروندان را که به این دلیل نقش و حقشان نادیده گرفته میشود احیا کنیم. این بحث انسانی است و خدا را شکر، دستاوردهای خوبی داشتهایم و امروز رابطه خوبی میان مردم حاشیهنشین و مسئولان وجود دارد و انشاءالله این ماجرا ادامه خواهد داشت.»
وی در ادامه تأکید کرد: «هماکنون ما پنج فرودگاه در استان داریم که چهار تا از آنها ساخته شده و درحال بهرهبرداری است و درحال ساخت بزرگترین فرودگاه بینالمللی در چابهار هستیم. ما در استان ایرلاین داریم. خط کشتیرانی ایران و عمان را راهاندازی کردهایم. مسقط تا چابهار سه ساعت و نیم خط دریایی است و بزرگترین پایانه کشتیرانی در کشور را فعال کردهایم. حتی این ظرفیت در چابهار وجود دارد [که] کشتی کروز گردشگران اروپایی را که به مسقط میآیند میزبانی کند و این گردشگران را به این شهر بیاورد.»
هاشمی درباره گرانی تورهای گردشگری استان سیستانوبلوچستان نیز گفت: «وقتی دروازهها بهروی استان بسته بوده توجیه اقتصادی نداشته است. ما باید زمینهها را برای سرمایهگذاری فراهم کنیم. نکته دیگر اینکه وقتی استان را با پدیدههایش معرفی کنیم، بالأخره مخاطبان خود را خواهد داشت. درواقع، ما در آغاز ورود به صنعت گردشگری هستیم و سعی داریم در سال 96 میزبان جشنها، فستیوالها، تورها و گردشگران زیادی باشیم.»
نوید خبرهای خوش
استاندار سیستانوبلوچستان درباره آخرین وضعیت خشکسالی در استان سیستانوبلوچستان نیز گفت: «امسال بارندگی خوبی در استان سیستانوبلوچستان داشتهایم؛ اما به این معنی نیست که از خشکسالی عبور کردهایم و این مسئله تنها سفرههای زیرزمینی را پُر کرد. وضعیت ذخیره آبی در شمال استان خوب است و نگرانی نداریم و جریان آب برفاب هم هست و درحالِ ورود به استان است. ما هم خودمان را آماده این نوع ورود آب در ایران میکنیم. انتقال آب دریای عمان به نقاط مرکزی استان و بخشی دیگر از آبهای ژٰرف از گزینههای ما در مواقع بحرانی است.»
وی درباره آلودگی هوای زابل نیز گفت: «با اینکه این طوفانها قدمت زیادی داشته، واقعیت این است که تا دو سال پیش هیچ کار علمیی درباره منشأ طوفان نداشتیم. بهتازگی کار مطالعاتی انجام داده و دو سند رونمایی کردهایم که شناسایی کانونهای منشأ داخلی ریزگردها بود. برنامه ما احیای دریاچه هامون است. بخش زیادی از آلودگیهای زابل و شهرهای استان ناشی از توفانهای محلی است. حتی در دهه 40 ما شاهد مهاجرت گستردهای از این مناطق بودیم. متأسفانه مدیریت منابع آب در استان نیز یکی از چالشهای بسیار بزرگ ماست، ما سالانه 300میلیون مترمکعب از منابع آبیمان را بهدلیل تبخیر از دست میدهیم.»
هاشمی در پایان درباره ظرفیتهای انرژیهای پاک در این استان نیز گفت: «در واقع، سیستانوبلوچستان از نظر تابش خورشید و مدتزمان بادها منطقه بینظیری برای انرژیهای تجدیدپذیر است. خبرهای خوشی در این زمینه در آینده خواهید شنید؛ حدود 25 متقاضی سرمایهگذاری برای انرژیهای نو در استان وجود دارد که در آینده خبرهای آن منتشر میشود.»
پس از این نشست خبری، خبرنگاران راهی شهرهای جنوبی استان و منطقه بلوچستان شدند. بازدید از منظره کوه تفتان، شهرهای ایرانشهر و بمپور و همچنین چابهار بخشی از این برنامهها بود. سفر خبرنگاران 25 رسانه در راستای تاکید دکتر زهرا احمدیپور - معاون رئیسجمهوری و رئیس سازمان میراثفرهنگی، صنایعدستی و گردشگری بر معرفی مسیرهای متنوع سفر و توزیع عادلانه سفر در کشور برای مدت 4 روز برنامهریزی شده بود.
انتهای پیام/