مسلمانان پیوسته در معرض پرسشهای معرفتشناسانه قرار دارند
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی گفت: وقتی تاریخ تفکر درباره قرآن را مرور میکنیم، میبینیم مسلمانان پیوسته در معرض پرسشهای معرفتشناختی قرار داشتهاند. امروز نیز اهل قرآن با پرسشهای متنوعی در این حوزه مواجه هستند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران تسنیم «پویا»، دومین همایش «قرآن و معرفت شناسی» امروز 25 بهمنماه در دانشگاه علامه طباطبایی با حضور آیتالله علی اکبر رشاد، آیتالله محمود محمد عراقی و حسین سلیمی، رئیش دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد.
حسین سلیمی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی در این همایش گفت: وقتی تاریخ تفکر درباره قرآن را مرور میکنیم، میبینیم مسلمانان پیوسته در معرض پرسشهای معرفتشناختی قرار داشتهاند و پرسشهای اصلی که در جریان این تفکر شکل گرفت، از جنس معرفتشناسانه بود، جالب اینجاست که پس آن، این مباحث به حوزه سیاست کشیده شد، اما آغاز آن از حوزه معرفت بوده است.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به این سوال که آیا عقل انسانی توانایی پرداختن به مباحث بنیادین دینی را دارد یا نه، اظهار کرد: این سوالی است که در ابتدا برای مسلمانان مطرح شد و در نتیجه مجادلهای میان معتزله و اشاعره شکل گرفت، این بحث از جنس معرفتشناسانه بود، به این معنا که ما از کجا میتوانیم معرفتی مشروع به دست بیاوریم و به عنوان یک مسلمان به آن تکیه کنیم.
وی با اشاره به ورود فلسفه و علوم یونانی در تفکر اسلامی یادآور شد: با ورود این جریان به اسلام باز هم با سوالاتی مواجه شدیم، از جمله اینکه آیا انسان از بدو تولد، معرفت در درونش نهفته است یا نه، آیا این معرفت از جنس یادداوری است یا از جنس حصولی است؟ این درست مانند اتفاقی که در دوران معتزله و اشاعره رخ داد، به یک نظام معرفتی تبدیل و به رقابتهای سیاسی و مشروعسازی گونههای متفاوت حکومتگری کشانده شد.
سلیمی با بیان اینکه در عصر مدرن نیز با چنین اتفاقی مواجه شدیم، گفت: در عصر مدرن با این پرسش برخورد کردیم که آیا تنها نوع معرفت مشروع، معرفتی است که از راه علم تجربی و با قواعد خاص آن به دست میآید و بقیه علوم منوط و مشروط به آن است؟ در حالیکه اندیشمندان اسلامی که سعی میکردند بر اساس مطالعات قرآنی به مسائل بیاندیشند، در مقابل این پرسش معرفتشناسی بنیادین قرار گرفتند. در همین راستا، برخی به نفی کامل آن پرداختند و برخی نیز آن را تأیید کردند.
رئیس دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه امروزه در گستره بسیار وسیعی از مباحث معرفتشناسانه قرار داریم، اظهار کرد: اهل قرآن با پرسشهای متعدد و متنوعی در این حوزه مواجه هستند، مباحثی که ما را بازاندیشی مباحث بنیادین معرفتشناسی فرا میخواند. همچنین در تمام رشتههای علوم انسانی و اجتماعی با این پرسشهای مشابه مواجه هستیم.
انتهای پیام/