همکاری خودروساز با خودروساز؛ تجربه شکست خورده در چین و کره

بررسی تجربه کشورهای چین و کره جنوبی نشان میدهد که استراتژی مبتنی بر همکاری خودروساز-خودروساز علاوه بر اینکه انتقال تکنولوژی را برای شرکت در حال توسعه به همراه نداشته است، بلکه شرکت را به عرضه کننده ای برای محصولات شرکت توسعه یافته تبدیل کرده است.

خبرگزاری تسنیم- استراتژی همکاری خودروساز-خودروساز همواره به عنوان یکی از راههای انتقال فناوری به حساب میآید، اما بررسی تجربه کشورهایی مانند چین و کره جنوبی که مسیر توسعه در صنعت خودرو را پیمودهاند به خوبی نشان میدهد که استراتژی مبتنی بر همکاری خودروساز-خودروساز علاوه بر اینکه انتقال تکنولوژی را برای شرکت در حال توسعه به همراه نداشته است، بلکه شرکت را به عرضهکننده ای برای محصولات شرکت توسعه یافته تبدیل کرده است.

استراتژی چین برای توسعه صنعت خودرو به‌عنوان یک صنعت رقابت‌پذیر جهانی به‌شکل جدی‌تر از اوایل دهه 90 میلادی آغاز شد. دولت در سال 1991 و در برنامه 5 ساله هشتم خود صنعت خودرو را به‌عنوان یک صنعت محوری انتخاب کرد و در سال 1994 یک سیاست صنعتی جامع برای صنعت خودرو طراحی کرد. دولت چین همکاری و مشارکت با خودروسازان خارجی را به‌عنوان راه توسعه این صنعت برگزید. خودروسازان خارجی موظف بودند درصدی از قطعات را از داخل چین تأمین کنند و برخی وظایف در انتقال فناوری و تحقیق و توسعه به آن‌ها تحمیل شد.

هرچند طی این مدت تیراژ تولیدات خودرو در چین به میزان چشمگیری افزایش یافته است و چین به بزرگ‌ترین تولیدکننده خودرو در دنیا تبدیل شده، اما این تولید بالا، چینی‌ها را به اهداف خود نرسانده است و آن‌ها نتوانسته‌اند برنامه‌های توسعه خود را با موفقیت دنبال کنند

برنامه 5 ساله یازدهم چین در سال 2006 معرفی شد و بر طبق هدف‌گذاری آن صنعت خودرو باید جهت‌گیری صادراتی به خود بگیرد به نحوی که در سال 2010 نیمی از ارزش تولیدات به ارزش 35 الی 40 میلیارد دلار صادر شود.[1]

علاوه بر این در سال 2009 و در میان بحران رکود جهانی، دولت چین تصمیم گرفت تا حمایت خود از صنعت داخلی ساخت خودرو و قطعات را متمرکز کند و شدت ببخشد. از همین رو برنامه تجدید حیات و بازسازی صنعت خودرو را در دستور کار قرارداد. بر اساس این برنامه، صادرات خودرو سواری با برندهای چینی باید 10% از حجم تولید و فروش را به خود اختصاص می‌داد.

این در حالی است که بر اساس جدول و نمودار زیر تا پایان سال 2015، نسبت صادرات به تولید از مرز 3 درصد فراتر نرفت و این نسبت در سال 2015، 55 درصد در مقایسه با سال 2012 افت کرد.[2]

جدول 4. نسبت صادرات به تولید چین

سال تولید	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009	2010	2011	2012	2013	2014	2015
نسبت صادرات به تولید	1.1	0.7	1.1	1.5	2.9	4.8	6.9	7.3	2.7	3.1	4.6	5.5	4.3	3.9	3