«چهارطاقی» نقاشی ماندگار دوره تیموری در شیروان+فیلم و تصاویر
بنای چهارطاقی یا مقبره تیموری شیروان که متعلق به یکی از سرداران معروف تیمور گورگانی است هرساله گردشگران زیادی را جذب خود می‌کند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از شیروان، برخی این بنا را مربوط به اوایل دوره تیموریان می‌دانند که در سنگ‌نوشته قبر داخل مقبره نیز تاریخ این اثر تاریخی 785 ه.ق عنوان‌شده است.
بارزترین خصوصیت ویژگی این بنا استفاده از آجر (خشت) و تزیینات آن بوده و کتیبه‌هایی که در قسمت فوقانی داخل بنا نقش شده ازجمله دیگر ویژگی‌های این بنای مهم تاریخی است.
بنای چهارطاقی تیموری در بخش شمال شرقی مقبره امام‌زاده حمزه رضا (ع) واقع‌شده و به خاطر تعمیراتی که در چند سال قبل انجام‌گرفته است به‌ویژه ازنظر استحکام بنا در آجرچینی (سفت‌کاری) اوضاع مساعدی دارد.
چهارطاقی تیموری در چهار کیلومتری غرب شیروان واقع در روستای زیارت قرارگرفته است.
این بنا مدفن «عید خواجه» یکی از بزرگان دوران تیموری است و از مصالحی از قبیل خشت و آجر ساخته‌شده و در مواردی با چوب استحکام‌بخشی شده است.
چهارطاقی از بیرون با نمای «هشت‌ضلعی» و «طاق‌نماهایی» با پوشش جناقی و آجرچینی خفته راسته که در قسمت ساقه گنبد تزیین‌شده است که فضای درونی آن دارای اندود گچی است.
چهارطاقی با نمایی هشت‌ضلعی
ساختمان بنای مقبره تیموری، خشتی و نمای خارجی آن هشت‌ضلعی است به‌گونه‌ای که اضلاعی که درگاه ورودی به داخل مقبره دارد، حدود 6 متر و دیگر اضلاع 4 متر و 20 سانتی‌متر طول دارند ارتفاع و عرض درهای ورودی بنا به ترتیب 2 متر و 21 متر و 40 سانتی‌متر است قسمت فوقانی بنا قوسی ساخته‌شده است که در زیر و بالای درها، نورگیرهایی به عرض درها دیده می‌شود.
مقبره دارای گنبدی است که ارتفاع آن از قسمت فوقانی بنا 2 متر و 50 سانت و تا زیر گنبد 4 متر و 20 سانتی‌متر است.
بالای سردرها دورتادور به رنگ فیروزه‌ای گچ‌بری و کتیبه‌ای ایجادشده که از نقوش اسلیمی استفاده‌شده است.
این بنا در سال 1380 با شماره 4808 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
بنایی با ویژگی تدفینی
این اثر با توجه به ویژگی‌های معماری و کاربری از آثار منحصربه‌فرد استان است که دارای ویژگی تدفینی است.
البته هرچند برخی این اثر تاریخی را مربوط به 785 ه.ق می‌دانند اما اطلاعات کافی از زمان دقیق ساخت این بنا موجود نیست و در متون هم به ساخت آن اشاره نشده و بخش‌های کمی از کتیبه باقی‌مانده و سنگ بنا نیز از محل اصلی به سرقت رفته است.
این بنا منسوب به دوره تیموری است اما «هشت‌ضلعی» بودن سقف و همچنین سردابه ای بودن این گمان که چهارطاقی متعلق به دوره ایلخانی است را قوی‌تر می‌کند.
نتایج گمانه‌زنی قابل‌توجه بوده که البته این بنا در سال 56 برای اولین بار مرمت شد که به اصالت بنا آسیب زیادی وارد شد.
در سال‌های 84 و 86 نیز برای مقابله با ریزش‌ها اقداماتی انجام‌گرفته که نتیجه آن دست یافتن به ورودی بنا با کف سردابه ای و همچنین دیوار محصورکننده در اطراف بنا بود که از خاک بیرون کشیده شد.
به‌احتمال‌زیاد این دیوار محصورکننده در دوره‌های بعد برای پیشگیری از پیشروی قبرها به محل ساخته‌شده است.
کف سردابه در عمق 160 سانتیمتری از سطح فعلی زمین قرارگرفته است.
فاصله بنای چهارطاقی تیموری یا بنای امام‌زاده حمزه رضا در حدود 50 متر بوده که مقبره در جهت شمال شرقی آن واقع‌شده است.
انتهای پیام/
