نشست آستانه؛ از اقتدار مقاومت تا سنگ‌اندازی معارضه و انزوای سعودی
نشست «آستانه» درباره سوریه در حالی از دقایقی پیش آغاز شد که به نظر می رسد گروه‌های معارض شرکت کننده در آن که از حمایت ترکیه نیز برخوردارند، قصد سنگ‌اندازی در مسیر مذاکرات را دارند.
به گزارش گروه رسانه‌های خبرگزاری تسنیم، قرار است اولین مذاکرات سیاسی برای حل و فصل بحران سوریه پس از آزادسازی کامل شهر «حلب» توسط نظامیان سوری، امروز دوشنبه در شهر «آستانه» پایتخت قزاقستان برگزار شود.در این نشست، نمایندگان دولت سوریه، هیأتی از معارضان سوری، هیأت اعزامی از سوی جمهوری اسلامی ایران، هیأت روسی، هیأت ترکیه‌ای و استفان دی‌میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه شرکت خواهند کرد. همچنین قرار است آمریکا نیز در سطح سفیر در این دوره از مذاکرات حضور داشته باشد.
همانگونه که پیشتر توسط مقامات دولت دمشق اعلام شده، هدف اصلی برگزاری اجلاس آستانه دست یابی به راه حلی جهت تثبیت آتش بس سراسری در سوریه است. علاوه بر این، هیأت سوری انتظار دارد که در جریان این نشست، پروژه تفکیک گروه های تروریستی از جمله تروریست های داعش و جبهه النصره از گروه های مسلح کلید زده شود.
البته پر واضح است، تحقق تثبیت آتش‌بس به عنوان مقدمه هرگونه راهکار سیاسی جهت برون رفت از بحران سوریه منوط به ارائه ضمانت اجرایی از سوی دولت ترکیه برای اعمال نفوذ بر گروه های مسلح تحت امر خود است؛ گروه‌هایی که همچنان با تکفیریهای داعش و النصره ارتباط دارند.
واقعیت این است که پیش از آزادسازی حلب و تحقق این دستاورد مهم و استراتژیک، گروه‌های معارض سوری و همچنین حامیان آنها از جمله ترکیه در مسیر تحقق راهکارهای سیاسی در سوریه سنگ اندازی و مانع تراشی می کردند. بسیاری از مذاکرات سیاسی که پیش از آزادسازی حلب میان طرف های درگیر برگزار شد نیز با کارشکنی‌های آشکار معارضان و حامیان آنها به شکست انجامید.
اما اکنون، پس از آزادسازی شهر حلب شاهد آن هستیم که معارضان و حامیان آنها هیچ واکنش سرسختانه ای در برابر طرح برگزاری مذاکرات سیاسی در «آستانه» قزاقستان از خود به نمایش نگذاشتند. بر همین اساس باید گفت که نشست آستانه و صدور قطعنامه 2336 و توافق آتش بس در سوریه از نتایج آزادسازی شهر حلب محسوب می شوند و در مجموع حاکی از ابتکار عمل و دست برتر سوریه و متحدانش یعنی روسیه و جمهوری اسلامی ایران در برابر تروریست ها و حامیانشان به شمار می رود.
نکته قابل توجه در این دور از مذاکرات صلح سوریه، «سوری ـ سوری» بودن آن است. این بدان معناست که مذاکرات آستانه قرار است بدون هیچگونه دخالت خارجی میان دو طرف درگیر در سوریه برگزار شود. ایران و روسیه نیز به عنوان متحدان اصلی دولت دمشق، برای پیشبرد هرچه بهتر مذاکرات و کمک به نتیجه‌بخش بودن آن، هیأت‌هایی را از سوی خود روانه آستانه کرده‌اند.
در آن سوی میز مذاکره، شاهد حضور هیأت ترکیه ای در نشست آستانه هستیم. بدون تردید هیأت اعزامی از سوی دولت آنکارا به پایتخت قزاقستان، در جریان این دور از مذاکرات تأمین منافع معارضان ـ که البته بخش وسیعی از آنها با تروریستها در ارتباط هستند ـ را نصب العین خود قرار خواهد داد و به نوعی در قامت وکیل مدافع آنها به ایفای نقش خود می پردازد.
همانگونه که پیشتر گفته شد، جمهوری اسلامی ایران نیز یکی از طرف های شرکت کنندگان در مذاکرات آستانه به شمار می رود. این بدان معناست که جمهوری اسلامی ایران همچنان بر موضع اصولی خود مبنی بر اهتمام به راهکار سیاسی جهت برون رفت از بحران سوریه پایبند است و تحت هیچ شرایطی از این اصول، عدول نکرده و نخواهد کرد.
در همین حال، مخالفت جمهوری اسلامی ایران با حضور آمریکا در مذاکرات آستانه با هدف پیشبرد بهتر مذاکرات صورت گرفت، چرا که تهران اساسا حضور آمریکا را مانع بزرگی در مسیر پیشرفت مذاکرات صلح سوریه قلمداد کرده و می کند.
پر واضح است که معارضان سوری در جریان این مذاکرات همان مسأله همیشگی یعنی تشکیل دولت انتقالی و کنار رفتن بشار اسد از قدرت را مطرح می کنند. با این حال، در این میان هیچ نشانه‌ای از اینکه ایران و روسیه از موضع پیشین خود مبنی بر «لزوم تعیین سرنوشت اسد توسط مردم سوریه» عقب نشینی کرده اند، دیده نمی شود.
در جریان این دور از مذاکرات، غیبت برخی از حامیان تروریست های تکفیری از جمله عربستان سعودی کاملا مشهود است. این غیبت بیش از هر چیز حاکی از انزوای حامیان تروریسم و ناکامی بزرگ آنها در پرونده سوریه است.
عربستان سعودی با وجود حمایت های مالی ـ تسلیحاتی بسیار گسترده از تروریستها در طول 6 سال گذشته، به راحتی هرچه تمام‌تر از مذاکرات آستانه کنار گذاشته شد تا انزوای آن در منطقه بیش از پیش به چشم آید.
در کنار انزوای کشورهای حامی تروریسم از جمله عربستان سعودی به دنبال عدم شرکت دادن آنها در مذاکرات آستانه، انفعال کشورهای غربی و به ویژه ایالات متحده آمریکا در قبال ابتکار عمل محور مقاومت و روسیه ـ چه در عرصه میدانی و چه دیپلماسی ـ کاملا عیان است.
در عرصه میدانی، آمریکا و غرب با وجود حمایت های بی وقفه از طیف های مختلف تروریستها در سوریه و به ویژه حلب، باز هم موفق به دیکته کردن قدرت خود به روسیه و نیروهای مقاومت نشدند. در خصوص مذاکرات آستانه نیز آمریکا و غرب، تاکنون از هرگونه اثرگذاری در مسیر برگزاری آن عاجز ماندند.
در این میان اما باز هم مشاهده می شود که معارضان سوری قصد برخی سنگ اندازی ها در مسیر مذاکرات آستانه را دارند. در گوشه و کنار شنیده می شود که آنها با امضای بیانیه پایانی از سوی ایران به عنوان ناظر مخالفت کرده اند که این مسأله، خود به تنهایی حاکی از رویکرد سیاسی خصمانه آنها در قبال مذاکرات است.
البته اگر دولت ترکیه از این دست کارشکنی ها و سنگ‌اندازی‌های معارضان حمایت به عمل نیاورد، بعید به نظر می رسد که آنها، خود به تنهایی از پسِ به شکست کشاندن مذاکرات برآیند.
در هر صورت، صرف نظر از اینکه نشست صلح سوریه در شهر «آستانه» قزاقستان به چه نتیجه و یا نتایجی منجر شود، بدون شک ائتلاف و هم‌پیمانی ایران و روسیه برای حل و فصل بحران‌های منطقه و به ویژه سوریه قدرتمندتر از گذشته ادامه خواهد یافت و در این میان، نباید از این نکته غافل شد که در شرایط کنونی دولت دمشق در موضع قدرت قرار دارد و این معارضان و حامیان منطقه‌ای و بین المللی آنها هستند که در موضع ضعف به سر می برند.
منبع:مهر
انتهای پیام/
خبرگزاری تسنیم: انتشار مطالب خبری و تحلیلی رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای بازنشر می‌شود.
